Tûtînâme (metin ve inceleme)
Tutinameh (tales of a parrot) (text and research)
- Tez No: 325283
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HALİL ALTAY GÖDE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Halk Edebiyatı, Masal, Fabl, Hikâye, Çerçeve Hikâye, Folk Literature, Tale, Fable, Story, Frame Story
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 429
Özet
Anlatıcının papağan olduğu Tûtînâme, ?Çerçeve Hikâye?lerden oluşmuştur. Hikâyeler her ne kadar kendi içerisinde bütünlük taşısa da konu ve anlam bütünlüğü bakımından birbirinin tamamlayıcısı durumundadır. İncelediğimiz Tûtînâme'de Tûtî-i Kâmil adındaki papağan Hoca Said'in hatunu Mâhışeker'e yirmi dört gece boyunca masal ve hikâye anlatır. Genel anlatıcının Tûtî-i Kâmil olmasına rağmen Mâhışeker'in de anlattığı hikâyeler vardır. Bunun yanında çerçeve hikâyelerde başka tûtîler, aslan, tilki, yılan, karakulak, kaplan, öküz, vezirler ve padişahlar da anlatıcı konumundadır. Özetle Tûtînâme masal ve hikâye türünün sentezlendiği bir halk ürünüdür. Böylelikle gerçek hayattan alınmış hikâyeler ile hayal mahsulü masallar iç içe geçmiş durumdadır. Çoğunlukla hayvan karakterler ön plandadır. Yani fabl türünün en güzel örneklerini teşkil etmektedir.Tûtînâme, kaynağı Sanskritçe olup Doğu edebiyatının en önemli ürünlerindendir. İlk düzenli çevirinin Nahşebi tarafından yapıldığı bilinmekle birlikte Türkçeye kimin tarafından çevrildiği kesin olarak bilinmemektedir. Bununla ilgili yapılan çalışmalar tezin giriş bölümünde belirtilmiştir.Çalışmamızda Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesinde 42 Kon 3739 arşiv numarasında kayıtlı olan yazma eser incelenmiştir. Nüsha transkribe edildikten sonra olay, yer, zaman, mekân, atasözü, deyimler, kelam-ı kibarlar, formelller gibi Halk edebiyatı unsurları yönünden incelendi. Yine bu esnada dinî unsurlar da ele alındı. Çünkü gerek Doğu edebiyatında gerekse eserin çevrilmesi sırasında mütercim tarafından dinî unsurların eklendiği düşünülmektedir.Milletlerin kültürlerinin tespitinde ve kültürel unsurların yaşatılmasında halk edebiyatı ürünlerinin yeri büyük bir paya sahiptir. Bu çalışmayla hikâye ve masal türünün çerçeve hikâyede buluştuğu görülüp, tûtînâme çalışmalarına bir yenisi daha eklenmiştir. Amacımız Tûtînâme ile ilgili daha güzel çalışmalara zemin hazırlamaktır.
Özet (Çeviri)
Tûtînameh whose teller is a parrot consists `Frame Stories?. Although stories have integrity within themselves, frame stories are component parts of each other in terms of theme and sense integrity.In Tûtînameh, the parrot called Tûtî-i Kâmil tells stories and tales to Hodja Said?s wife Mâhışeker during twenty-four nights.Although common teller is Tûtî-i Kâmil,there are stories told by Mâhışeker.Furthermore , other tûtîes,lion,fox, snake,black ear, tiger, ox, viziers and sultans are other tellers in frame stories.Briefly Tûtînâmeh is a folk product which is a synthesis of story and tale.Thus,the stories based on real life and the imaginary tales are together.Mostly animal characters are in the foreground. In other words ,it comprises the nicest examples of fable.Tûtînâmeh, whose origin is in Sanskrit, is one of the most important work of East Literature. Although it is known that first regular translation was made by Nahşebi ,it is not certainly known who translated it in Turkish. The study about it was reported in introduction part of the thesis.In the study ,the written work which is registered in 42 Kon 3739 archives number and in Konya Region Written Work Library was researched.After transcribed,the edition was analysed in terms of folk literature items such as event, place, time, location, proverb,idiom, aphorism, formula.At the same time religional items were researched.Because it is thought that religional items were added to the work both in East Literature and by the translator during the translation of the work .Folk Literature products have a big and important role while determining nations? cultures and keeping cultural items alive. In this study,it is seen that story and tale come together in a frame story and a new one is added to the studies of Tûtînâmeh.Our purpose is to pave the way for nicer and more detailed studies about Tûtînâmeh.
Benzer Tezler
- Tutiname (metin ve inceleme) (1b-88a)
Tutinameh (tales of a parrot) (text and research) (1b-88a)
HÜLYA KESLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. Ş. FATİH ÜLKEN
- Hikâye-i Mahşeker (Metin-inceleme)
Hikâye-i Mahşeker (Text and research)
SENA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLAL ELBİR
- Latîfî–Mazharu'l-Acâyib (Son dönem Çağatayca Tûtînâme çevirisi)
Latîfî–Mazharu'l-Acâyib (A Tutinama translation of the last Chagatay period)
IRMAK KAÇAR
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜHAL ÖLMEZ
- Kırk Vezir Hikayeleri I (inceleme) 2 cilt
Başlık çevirisi yok
MÜBECCEL KIZILTAN
Doktora
Türkçe
1991
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ALPARSLAN
- Tuti-name (Metin ve inceleme)(88a-177b)
Tutinameh (Text and research)(88a-177b)
BURCU ATALAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. Ş.FATİH ÜLKEN