Kayseri'deki tek kubbeli camii ve mescitler (Cumhuriyet Dönemine kadar)
Single domed mosque and masjidsin Kayseri (Until Republic Period)
- Tez No: 331855
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN KUNDURACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Kayseri, Tek Kubbe, Cami, Mescit, Mimari, Kayseri, single-domed, mosque, prayer rooms, architecture
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk ve İslam Sanatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 488
Özet
Bu çalışmanın konu başlığını Kayseri merkez, ilçe ve köylerindeki tek kubbeli camii ve mescitler oluşturmaktadır. Konuyla ilgili toplamda yirmi üç yapı tespit edilmiş, bunlardan iki tanesi yeniden inşa edildiği için katalogdan çıkarılmıştır.Çalışmada ana hat bağlamında önce giriş bölümü başlığı konulmuş bu kısımda konunun tanımı ve önemi ilgili kaynaklar başlığı altında doğrudan kaynaklar incelenmiş, metod ve yöntem başlığında ise çalışma sırasında izlenen süreç belirtilmiştir. Kayseri tarihine kısa bir bakış başlığı altında, Kayseri'nin tarihi süreç içerisinde geçirdiği değişim ve gelişimlerden bahsedilerek son noktada Selçuklu ve Osmanlı kültürünün dini mimari üzerindeki sentezi ve değerlendirmesi yapılmıştır.Tezin ikinci ana başlığını katalog kısmı oluşturmaktadır. Bu bölümde yirmi bir tane eser tarih sırasına göre isimleri yazıldıktan sonra; inceleme tarihleri, bulunduğu yer, yapım süreci gibi tespitlerin ardından detaylı bir inceleme yapılmıştır. Yapıların malzeme, teknik, avlu düzenlemeleri, son cemaat yerleri, cephe düzenleri, minareleri analiz edilip harim kısmı bağlamında; plan, mihrap, minber, mahfil ve kürsü düzenlemelerine değinilmiştir. Üst örtü ve taşıyıcılarla beraber aydınlatma sisteminden bahsedilmiş ve süsleme başlığı altında dış cephe ve iç mekân süslemeleri hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra kitabesi günümüze ulaşmış yapıların; Arapça metinleri, transkripsiyonları ve Türkçe açıklamaları sırasıyla yazılmış, son olarak yapının Vakıflar Müdürlüğü ve Koruma Kurulu'ndaki arşiv bilgileri tespit edilerek yapıyla ilgili vakıf bilgileri metne dâhil edilmiştir.Üçüncü bölüm olarak değerlendirme başlığı altında öncelikle cami ve kubbe tanımı yapılmıştır. Kubbenin cami mimarisinde kullanımı ve Türk-İslam eserleri açısından Karahanlı'larla başlayan, sonrasında Osmanlıya kadarki süreçte değişim ve gelişimlerine değinilmiştir. Metnin ilerleyen bölümlerinde yirmi bir yapı; tarihi dönemleri, malzeme teknikleri, plan ve plan elemanları, yapı elemanları, iç mekân öğeleri, süslemeler ve kitabeler ana başlıkları altında kendi aralarında ve farklı bölgelerdeki bazı yapılarla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Bu karşılaştırma yapıların benzer ve farklı özelliklerini tespit anlamında çalışma açısından verimli bir sonuç ortaya çıkarmıştır.Son başlık olarak, sonuç kısmı değerlendirmeye alınmıştır. Bu bölümde kısa bir özet yapılmış, yapıların genel özelliklerine değinilmiş ve son olarak araştırma sırasında tespit edilen restorasyon ve onarım hatalarına atıfta bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The title of the study includes single-domed mosques and prayer rooms in the city center of Kayseri and its districts and villages. In total, twenty three constructions were found. However, two of them were removed from catalogue because of rebuilding.Firstly, the title of the prologue is headlined in outline of the study. In this part, the description and the importance of the topic were pointed out. Under the title of related sources, the direct sources were examined. Then, the process of the study was stated under the title of method and procedure. In title, a brief overview to the history of Kayseri, changes and developments of Kayseri in its historical process were stated. At last, the effect of Seljuk and Ottoman culture on religious architecture were synthesized and evaluated.The second title of the study includes catalogue. In this section, after the names of the twenty one monuments were written chronologically, their review date, location and process were ascertained and examined in detail. Material techniques, courtyard arrangements, narthex, facade arrangements and minaret of the constructions were analyzed. In the section of sanctuary; plan, mihrab, mimbar, gathering-place and pulpit arrangements were mentioned. Besides cover coat and girder, lighting system was also pointed out and under the title of trim works, the information about exterior and interior wall desings were given. Afterwards, Arabic texts, transcriptions and Turkish explanations of the constructions whose inscriptions have reached today were written respectively. At last, archive records of the constructions in General Directorate For Foundations and Preservation Board were ascertained and foundation information of constructions were attached to the text.As a third chapter, under the title of evaluation, first of all, mosque and dome were defined. It was pointed out the usage of doom in mosque architecture and its changes and progress in the process from started with Karakhanids till Ottoman. Later in the text, under their title, twenty one constructions were compared with each other and with some different constructions in different areas from the aspects of their historical period, material techniques, plan and its units, constructions elements, interior wall units, ornaments and inscriptions.As a last title, conclusion was evaluated. In this chapter, a brief summary was given, the general features of constructions were stated and restoration problems, which were ascertained during research, were addressed.
Benzer Tezler
- Trikkala Osman Şah kompleksi, restorasyonu (Yunanistan)
Restoration of the Osman Şah complex in trikala (Greece)
ARCHİTECT DİMİTRİS TSANTANIS
- Entelektüel sermaye yönetimi ve Kayseri'deki büyük ölçekli sanayi işletmelerinde bir araştırma
Intellectual capital managemenet and a research at large-scale industry companies in Kayseri
GÜLSÜM VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
İşletmeErciyes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT ÖZDEVECİOĞLU
- Kayseri'de parlamento seçimleri ve siyaset (1877-1943)
Parliamentary elections and politics in Kayseri (1877-1943)
YAKUP YILMAZ
- Öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre özel liselerde yürütülen değerler eğitimi uygulamalarının değerlendirilmesi (Kayseri örneği)
Evaluation of the practices of values education conducted at private high schools according to the opinions of teachers and students (The case of Kayseri)
KÜBRA BOYDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET ŞEVKİ AYDIN