Sinemada gözetleyen iktidar distopyaları
Ruling dystopias observing in cinema
- Tez No: 332448
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. SEMRA ÇEVİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Radio and Television, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: İktidar, Gözetleme, Foucault, Panoptikon, Distopya, Ruling, Observation, Foucault, Panopticon, Dystopia
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Çalışmanın amacı, iktidar, gözetleme, denetim kavramlarının distopya senaryoları çerçevesinde, sinema tarihinde yer etmiş filmlerde nasıl işlendiğini, özelliklerini, üstü kapalı veya açıktan nasıl sunulduğunu incelemektir. Dünyamızın giderek büründüğü yapı, ortaya çıkan yönetim anlayışları, savaşlar, aydınlık bir gelecek tasavvurundan çok, karamsar bir beklentiyi yaratmaktadır. Otorite ve güç sahibi, mevcut konumunu daha da güçlendirirken, birey, benlik, varoluş, özgürlük gibi kavramlar giderek yok olmaktadır.Fransız filozof Michel Foucault'nun iktidar üzerine yaptığı eleştiriler ve kavramlaştırmaların temelinde yükselen çalışmamda, iktidar uygulamalarının zaman içindeki değişimi incelenmektedir. Günümüzün modern iktidar yapısının öldürme ve cezalandırma uygulamalarından uzaklaşıp yaşatma, hayatı bedenen ve ruhen disiplin ve kontrol altına alma fikrini benimsediği görülmektedir. Yönetim, toplum için en iyisini hazırladığını anlatmakta, bunu her durumda empoze etmekte ve tüm insanların da bu düzene koşulsuz şartsız itaat etmesi istenmektedir. Her bireyin, iktidarın kontrolü altında olması gerekliliği, Jeremy Bentham'ın Panoptikon gözetleme tasarımını anımsatmakta ve yaşamımızın her alanında kendini göstermektedir. Bu sistemde gözetleyen sadece devlet ya da mevcut yönetim değildir, bu öyle bir düzendir ki herkes herkesi izlemektedir ve yasalara aykırı bir durumu fark ettiğinde ihbar etmektedir. Dolayısıyla söz konusu sistem bireyin ne zaman, kim tarafından gözetlendiği ve hatta gözetlenip gözetlenmediğinin bilinmediği, paranoyak bir tarzdır.Bu tarz bir dünyayı bugünden tahmin eden, kurgulayan karamsar senaryolar, ütopyanın antitezi distopyalar tarafından sunulmaktadır. Geleceğe dair üretilen bu fikirler, ütopyanın gerçekdışılığının karşısında fazlasıyla olası görünmektedir. Distopyalar, mutlaka ileride dünya bu şekilde olacak demez ancak potansiyeller hakkında toplumun daha bilinçli olmasını amaçlar. Çalışmanın son bölümünde, ?Fahrenheit 451?, ?Equilibrium?, ?I, Robot? adlı bilim-kurgu dalında yer bulan distopik filmler, panoptik iktidar ve distopya bağlamında çözümlenmiştir. İktidarların sürekli denetimi ve kontrolünün, toplumsal yapı, benlik, varoluş, yaşam üzerinde yarattığı yoğun baskı incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of the work is to examine how ruling and dystopia concepts are treated in the movies assigned in cinema history, their spesifications and how they are presented in a vague and clear way. Structure that our world is becoming slowly, arising management understandings, wars create a pessimist expectation other than a realization of a bright future. While the owner of authority and power strengthens its current position, concepts such as individual, self, existence are slowly disappearing.Related my work arising in the basis of ciriticism and conceptualization that French philosopher Michel Foucault made on the ruling, change of general and classical ruling applications within time period, are examined. It is seen that is adopted the idea of sustentation, to get the life physically and spiritually under discipline and control by going away from the killing and punishment applications of modern ruling structure of our day. The management tells that it prepares the best for the public and impose it in event situation and people are asked to obey this order unconditionally. The necessity that each individual should be under the control of ruling, recalls Panopticon observation projection of Jeremy Bentham and it shows itself in every section of our lives. Observer in this system is not just government or current management, in this order everone should watch the order and if they notice any situation contradicts with the laws, they should report it. Therfore, mentioned system is a paranoid style in which it is not known that when and by whom the individual is observerd or even if he/she is observed.Pessimist scripts, which predict and fictionalized a world like this from this day, are presented by dystopias, which are antithesis utopia. These ideas produced for future, are seen very possible against the unreality of utopia. Dystopias don?t say that the world will certainly be like this in the future, however it aims the public to have more conscious about the potentials. Dystopic movies, which find place in the science fiction branch named ?Fahrenheit 451?, ?Equilibrium?, ?I, Robot? in the last section of the work, are resolved within the context of panoptic ruling and dystopia context. Intense pressure that the continuous supervision and control of rulings create on social structure, individuality, existence, life.
Benzer Tezler
- Sinemada distopyanın inşası
Construction of dystopia at the cinema
FİLİZ BALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Radyo-TelevizyonOrdu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. UFUK UĞUR
- Sinemasal özne ve gözetlemenin iktidarı
Cinematic subject and the power of observation
JANET BARIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
SosyolojiMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NURÇAY TÜRKOĞLU
- 2000 sonrası Türkiye sinemasında iktidar ilişkileri
Başlık çevirisi yok
TUĞÇE KUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Radyo-TelevizyonAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ KARADOĞAN
- Göz ve kamera bağlamında görüntünün gerçeklik, iktidar ve bakış ile olan ilişkisi
The relationship of the image with reality, power and gaze within the context of eye and camera
EYÜP AL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP ÇETİN ERUS
- Sinemada gözetlemecilik ve gözetleyen filmler
Voyeurism in the cinema and voyeur films
PINAR ERTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF.DR. OĞUZ MAKAL