İş stresinin klinik belirtiler üzerindeki etkisinde A-Tipi davranış örüntüsünün ve sağlık inançlarının medyatör etkisi
The role of Type-A behavior pattern and health beliefs on the effects of job stress on clinical symptoms
- Tez No: 342128
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HANİFE ÖZLEM BERK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: İş Stresi, A-Tipi Davranış Örüntüsü, Sağlık İnançları, Klinik Belirtiler, Job Stress, Type-A Behavior Pattern, Health Beliefs, Clinical Symptoms
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Bu araştırmanın amacı, iş stresinin, klinik sonuçlar üzerindeki etkisinde, A-Tipi davranış örüntüsünün (ATDÖ) biçimlendirici etkisini ve aynı ilişkide, sağlık inançlarının aracı etkisini sınamaktır. Bu çalışma kapsamında, İş Stresi Bataryası?nda yer alan İş Stresi Ölçeği ve A-Tipi Kişilik Ölçeği, bu çalışma dahilinde uyarlama çalışması yapılan ve sağlık inançlarını ölçmekte kullanılan Kalp ile İlgili Sağlık İnanç Ölçeği (KSİÖ) ve Kısa Semptom Envanteri kullanılmıştır. Çalışmada, koroner kalp hastalıkları (KKH) ile takip edilen, %76.4?ü erkek, %23.6?sı kadın ve yaş ortalaması 43.4 (SS=12.06) olan 55 katılımcı yer almıştır. KKH grubu, çeşitli sektörlerde, çeşitli görevlerde çalışan ve aynı zamanda herhangi bir kalp rahatsızlığına sahip olan katılımcılardan oluşmuştur. Sonuçlar incelendiğinde, ATDÖ?nün, rol yükü (RY) ile kalp hastalığı arasındaki ilişkiyi anlamlı düzeyde biçimlendirdiği gözlenmiştir. Düşük düzeyde ATDÖ, iş ortamında RY ile ilgili algılanan rahatsızlığın, kalp hastalığı olasılığı üzerindeki olumsuz etkisini arttırmakta, yüksek ATDÖ gösterenlerde ise, bu ilişki ortadan kalkmaktadır. Bir başka deyişle, yüksek ATDÖ, RY ile kalp hastalığı arasındaki ilişkide tersine tampon etki göstermektedir. Bununla birlikte, KSİÖ faktörleri arasında yer alan algılanan duyarlılığın, RY ile obsesif kompulsif bozukluk (OKB), güvensiz ilişkiler (Gİ) ile somatizasyon, Gİ ile hostilite ilişkisinde tam aracı etkiye, Gİ ile anksiyete ilişkisinde ise, kısmi aracı etkiye sahip olduğu; KSİÖ-algılanan ciddiyetin ise, RY ile OKB ilişkisinde, kısmi aracı etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar, literatür doğrultusunda tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the moderator role of Type-A behavior pattern (TABP) and the mediator role of health beliefs (HB) on the relationship between job stress (JS) and clinical symptoms and JS and HB. Materials were the Job Stress Appraisal Scale and Type-A Personality Scale of Job Stress Battery, Coronary Heart Related Health Beliefs Scale (CHR-HBS) developed within this study to measure coronary heart disease (CHD) HB and Brief Symptom Checklist, besides the demographic/health information form. Participants were 55 employees in various sectors and positions (Mean age=43.4; sd=12.06; 76.4% males) diagnosed with CHD. According to results, TABP moderated the relationship between JS due to role overload (RO) and risk of CHD; low TABP seemed to increase the negative effects of RO on CHD, whereas for high TABP this relationship was insignificant, denoting a negative buffering effect of high TAPB. Besides, CHR-HBS-perceived vulnerability dimension fully mediated the relationship between RO and obsessive compulsive disorder symptoms (OCDS), insecure relationships (IR) and somatization, and IR and hostility; it was observed to partially mediate the relationship between IR and anxiety. CHR-HBS-perceived severity was also found to have a partial mediatory role on the effect of RO on OCDS. Results were discussed according to relevant literature.
Benzer Tezler
- The role of oxidative stress factors in the pathophysiology of Ocular Rosacea, analysis of tears and other materials
Oküler Rosacea patofizyolojisinde oksidatif stres faktörlerinin rolü, gözyaşı ve diğer materyallerin analizi
NİLÜFER YEŞİLIRMAK
Doktora
İngilizce
2023
BiyokimyaGazi ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN BUKAN
PROF. DR. JEAN-LOUIS BOURGES
- Esrar kullanan ve kullanmayan şizofreni hastalarında nörolojik silik belirtiler ve bilişsel fonksiyonların değerlendirilmesi
The evaluation of neurological soft signs and cognitive function in cannabis use and not use schizophrenia patients
EDA TAYFUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriDicle ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET CEMAL KAYA
- Psikiyatrik komorbiditenin sol ventrikül destek cihazı takılan hastalarda morbidite ve mortalite üzerine etkisi
The effect of psychiatric comorbidities on morbidity and mortality in patients with left ventricular assist device
RUSLAN ALIYEV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriEge ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUKADDES AYŞİN NOYAN
- Kedilerde akut klinik stres üzerine sarı kantaron (hyperıcum perforatum) ekstraktının etkinliğinin araştırılması
Investigation of the effectiveness of st. john's wort (hypericum perforatum) extract on acute clinical stress in cats
FULYA SEVİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Veteriner HekimliğiOndokuz Mayıs Üniversitesiİç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DUYGU DALĞIN
- Yetişkin bağlanma biçimleri; benlik saygısı; Duygu düzenleme ve depresif belirtiler: Ankara ve İstanbul'da peripartum/ pospartum döneminde olan ve olmayan kadınlar arasında bir karşılaştırma
Adult attachment styles; affect regulation; self esteem and depressive symptoms: A comparetion of peripartum/postpartum and non peripartum/ postpartum women in Ankara and İstanbul
HİLAL DURAK
Doktora
Türkçe
2017
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MUZAFFER ŞAHİN