Zeolit ZSM-5 ve türevlerinin sentezi ve karakterizasyonu
Synthesis and characterization of zeolite ZSM-5 and its derivatives
- Tez No: 346208
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ZEKİ AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Kimya Mühendisliği, Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği, Chemistry, Chemical Engineering, Petroleum and Natural Gas Engineering
- Anahtar Kelimeler: Zeolit sentezi, ZSM-5, Beta zeolit, katalitik parçalama, katalizör, Synthesis of zeolite, ZSM-5, zeolite Beta, catalytic cracking, the catalyst
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mustafa Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Bu çalışmada, ZSM türevi katalizörler sentezlenmiş ve sentezlenen zeolitlerin katalitik parçalamadaki etkileri araştırılmıştır. ZSM türevleri; sentez süresi, sentez yöntemi ve kalsinasyon sıcaklıkları değiştirilerek sentezlenmiştir. Sentez bileşimi sabit tutularak gerçekleştirilen denemelerde ultrasonik yöntem ve hidrotermal yöntem karşılaştırılmıştır. Sentez yönteminin değiştirilmesiyle iki farklı ZSM türevi sentezlenmiştir. Kullanılan ultrasonik yöntemde; 20 dakikalık düşük sıcaklık ile gerçekleştirilen sentez sonucunda, beta zeolit elde edilmiştir. Diğer bir yöntem olan hidrotermal yöntemde ise 72 saatlik yüksek sıcaklık ile gerçekleştirilen sentez sonucunda ZSM-5 türü zeolit elde edilmiştir. X-Ray Kırınım (XRD) desenleri ve Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) görüntüleri, ZSM-5 zeolitlerde; faz saflığının ve kristal yapının uzun sentez süresi sonucunda oluştuğunu ve kalsinasyon sıcaklık değişimlerinden etkilenmediklerini tespit edilmiştir. Beta zeolitler de ise; kristal yapının ve faz saflığının kalsinasyon sıcaklığına bağlı olduğu tespit edilmiştir. Yüksek kalsinasyon sıcaklığına maruz bırakılan ürünlerde kristal yapının oluştuğu belirlenmiştir. Elde edilen ürünlerin katalitik performanslarının tespiti için katalitik parçalama deneyleri yapılmıştır. Denemelerin karşılaştırılabilmeleri için katalizörsüz olarak termal parçalama gerçekleştirilmiştir. Bunun haricinde; CaO, Al2O3, SiO2, doğal zeolit, sentezlenen beta zeolit ve sentezlenen ZSM-5 katalizörleri eşliğinde de parçalama deneyleri yapılmıştır. Yapılan deneysel çalışmaların sonuçları karşılaştırıldığında; sentezlenen ürünlerin katalitik verimleri diğerlerine göre oldukça yüksek çıkmıştır. Sentezlenen ZSM-5 ve beta zeolit katalizörlüğünde % 70 üzerinde verim elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, ZSM cataysts were synthesized and the effects of synthesized zeolite in catalytic cracking were investigated. ZSM types were synthesized by varying synthesis time, synthesis method and calcination temperatures. The composition of the synthesis was kept constant and than compared with ultrasonic method and hydrothermal method. Two different ZSM derivatives were synthesized with changing the synthesis method. Beta zeolite was obtained as a result of the synthesis with low temperature in 20 minutes with using of ultrasonic method. On the other hand, ZSM-5 zeolite was achieved at the end of the synthesis with high temperature in 72 hours with using of hidrotermal method. The X-Ray Powder Diffraction (XRD) patterns and Scanning Electron Microscopy (SEM) images of ZSM-5 zeolites showed the crystal structure and phase purity of ZSM-5 increased with increase in synthesis time and not affected by the calcination temperature. Otherwise, the crystal structure and phase purity of beta zeolite was increased with increase in calcination temperature. To determine the catalytic performances of the products, the catalytic cracking processes were performed. First of all, thermal cracking was realized without catalyst for comparison with the others. Then, catalytic cracking was carried out with CaO, Al2O3, SiO2, natural zeolite, ZSM-5 and beta zeolite. The compairing of experimental results, the catalytic efficiency of the synthesized products were higher than the others. Yield of over 70 % was obtained with synthesized ZSM-5 and zeolite beta.
Benzer Tezler
- H-ZSM-5 tipi katalizörlerin MTBE sentez aktivitelerinin artırılması
Maximization of the MTBE synthesis activity of H-ZSM-5 type catalysts
BERİL KOÇAK
Doktora
Türkçe
2002
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ERDEM ŞENATALAR
- Synthesis of copper-exchanged zeolites by supercritical ion exchange for the production of liquid fuels
Sıvı yakıtların üretimi için süperkritik iyon değişimi ile bakır değiştirilmiş zeolitlerin sentezi
HAMED YOUSEFZADEH
Doktora
İngilizce
2022
Kimya MühendisliğiKoç ÜniversitesiKimya ve Biyoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. CAN ERKEY
- Kömür kok fabrikası yıkama yağı metilasyonuna Me-ZSM-5 ve Me-beta zeolitlerin etkisi
Effect of Me-ZSM-5 and Me- beta zeolites on coal coke plant washing oil methylation
HÜLYA HOŞGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kimya MühendisliğiAnkara ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ KARADUMAN
- Production of bio-oil from biomass and catalytic upgrading of bio-oil
Biokütleden bio-yağ üretimi ve bio-yağın katalitik olarak işlenmesi
AHMET GÜNGÖR
Doktora
İngilizce
2017
KimyaEge ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE YANIK
PROF. DR. SUAT UÇAR
- Influence of synthesis parameters on the properties of ZSM-5 and on their catalytic activity for 1-butene isomerization
Sentez parametrelerinin ZSM-5 zeolitlerinin özelliklerine ve 1-büten izomerizasyonu tepkimesi için katalitik aktivitelerine etkisi
KORHAN DEMİRKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Kimya Mühendisliğiİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELAHATTİN YILMAZ
PROF. DR. LEVENT ARTOK
PROF. DR. MUHSİN ÇİFÇİOĞLU