Impact of relational and individuational self-orientations on the well-being of academicians: The roles of ego- or eco- system motivations, self-transcendence, self-compassion and burnout
İlişki ve kendileşme benlik yönelimlerinin akademisyenlerin iyi-oluş halleri üzerindeki etkisi: Ego- ve eko- sistem motivasyonu, aşkınlık, öz-şefkat ve tükenmişlik değişkenlerinin rolü
- Tez No: 347217
- Danışmanlar: PROF. DR. E. OLCAY İMAMOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: dengeli ayrışma/ayırtetme bütünleşme modeli, eko-egosistem motivasyonları, öz-şefkat, aşkınlık, tükenmişlik, balanced integration-differentiation model, eco-egosystem motivations, self-compassion, self-transcendence, burnout
- Yıl: 2013
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Türkiye?deki farklı üniversitelerden 250 akademisyenin (152 kadın- 95erkek- 4 belirtilmemiş) katılımıyla gerçekleştirilen bu çalışmada, akademisyenlerin genel ve işleriyle ilgili iyi oluş halleri üzerinde etkili olabilecek benlik yönelimleriyle alakalı bazı öncüllerin (ilişki ve kendileşme yönelimleri, ego- ve eko-sistem motivasyonları, aşkınlık ve öz-şefkat yönelimleri, ve tükenmişlik hisleri), ilk kez bir arada araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Dengeli Ayrışma/Ayırt Etme Bütünleşme Ölçeği, Ekosistem ve Egosistem Motivasyonları Ölçeği, Öz-Şefkat Ölçeği, Aşkınlık Ölçeği, Maslach Tükenmişlik Envanteri, İş Doyumu Sorusu (1 madde), Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, ve Hayat Doyumu (Öznel İyi Oluş) Ölçeği kullanılmıştır. Tüm değişkenler arasında, tükenmişlik, diğer tüm değişkenlerle anlamlı korelasyon değerleirne sahiptir. Yapılan 4 ?path? analizine göre: 1) Kendileşmiş benlikyönelimi psikolojik iyi oluşu, ilişkisel benlik yönelimi ise iş doyumunun yanı sıra hem psikolojik hem de öznel iyi oluşu yordamıştır, 2) Bu ilişkiye, tükenmişlik(negatif yönde) aracılık etmektedir; ve bu yeni modelde iş doyumu yalnız tükenmişlik tarafından yordanmaktadır, 3) Dengeli benliğin motivasyonel ve duygusal seyirleri incelenmiş, ve kendileşmenin egosistem motivasyonunu olumsuz, ilişkiselliğin ise ekosistem motivasyonunu olumlu yordadığı bulunmuştur. Ayrıca, yüksek kendileşme, düşük egosistem ve yüksek ekosistem motivasyonu, akademisyenlerin aşkınlıklarını olumlu yönde yordamış; aşkınlık da yüksek öz-şefkatin yordayıcısı olmuştur. Aynı zamanda ilişkisellikten olumlu, egosistem motivasyonundan olumsuz bir yol da öz-şefkate gitmektedir, 4) Bahsi geçen 2. ve 3. Modeller birleştirilmiş, böylece daha kapsayıcı bir model ortaya çıkartılmıştır. Buna göre, hali hazırda var olan yollara ek olarak; ilişkisellik ve kendileşmenin yanı sıra, öz-şefkat de tükenmişliği olumsuz biçimde yordamış; öz-şefkat öznel iyi oluşu olumlu yordamış; ve ekosistem motivasyonu ile öz-şefkat değişkenleri, psikolojik iyi oluşu yordamıştır. Bu bulgular, yüksek kendileşme ve ilişkiselliği vurgulayan dengeli benlik yapılanmasının, ilişkilerde ego yerine ekosistem motivasyonunun benimsenmesinin, hayata dair aşkın bir bakış açısının ve olumsuzluklar karşısında kişinin kendine şefkat duymasının, tükenmişlik karşında bir tampon olarak düşünülebileceğine; böylesi yönelimlerin, aynı zamanda, akademisyenlerin iş doyumu, öznel ve psikolojik iyi oluş halleri üzerinde de olumlu bir rol oynayacağına işaret etmektedir. Anılan bulgular, örgüt politikaları, klinik müdahaleler ve eğitim programları açısından da tartışılmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis is conducted among 250 (152 women- 95 men- 4 not specified) academicians in Turkey from different universities, in order to investigate them in terms of some self-related psychological antecedents of their job-related and general well-being simultaneously for the first time. Balanced Integration Differentiation Scale, Ecosystem and Egosystem Scale, Self-compassion Scale, Self-Transcendence Scale, Maslach Burnout Inventory, Job Satisfaction Question (1-item), Psychological Well-being Scale, and Satisfaction with Life Scale (subjective well-being) were used in assessment. Accordingly, among these variables, burnout was found to be correlated with all other variables. Four path analysis were conducted where: 1) Individuation (intrapersonal differentiation) predicted the psychological well-being of academicians, and relatedness (interpersonal integration) predicted both subjective and psychological well-being, as well as job satisfaction, 2) This relationship was found to be mediated by burnout, and job satisfaction was only predicted via lower burnout, 3) Motivational and emotional outlooks of a balanced self were investigated and, individuation predicted egosystem motivation negatively whereas relatedness predicted ecosystem motivation positively. Also, higher individuation, lower egosystem and higher ecosystem motivation predicted self-transcendence positively which in turn predicted higher self-compassion, where also a direct path from relatedness and egosystem motivation to self-compassion existed, 4) the combination of 2nd and 3rdpath analysis was tested for a more parsimonious full model. Accordingly, in addition to the former paths, burnout was negatively predicted by relatedness, individuation and self-compassion; subjective well-being was predicted by self-compassion positively; and the predictors of psychological well-being were higher ecosystem motivation and self-compassion. These findings suggest that a balanced self-construal with both high relatedness and individuation, an ecosystem motivation in relationships instead of egosystem, and a transcendental view of life and higher compassion towards one-self?s failures, may be thought as buffers of burnout syndrome and enhancers of job-satisfaction, and well-being of academicians both subjectively and psychologically to be discussed further for some clinical interventions and training programs as well as institutional policies.
Benzer Tezler
- Impact of self orientations on well-being during adulthood: The mediating roles of meaning in life, attitudes towards death and religious outlook
Yetişkinlik döneminde benlik yönelimlerinin iyi oluş üzerindeki etkisi: Hayatta anlam bulmanın, ölüme yönelik tutumların ve dinsel görüşün aracı rolleri
ZUHAL YENİÇERİ
Doktora
İngilizce
2013
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. E. OLCAY İMAMOĞLU
- From womb to self: Exploring the association of intrauterine and birth-related experiences with separation-individuation issues in adulthood
Rahimden benliğe: Rahim-içi yaşamla ve doğumla ilgili deneyimlerin yetişkinlikte ayrışma-bireyleşme sorunlarıyla ilişkisinin keşfi
ASYA KABADAYI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV ÇAVDAR SİDERİS
- Kırım Karay masallarının arketipsel sembolizm bağlamında incelenmesi (Metin aktarımı-tıpkıbasım)
Analysis of Crimean Karaite tales in the context of archetypal symbolism (Text transfer-facsimile)
TUĞBA KARAKAYA
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NINA PETROVICI
- Ergenlerde ebeveyn kontrolünün sağlıklı beslenme takıntısıyla (ortoreksiya nervoza) ilişkisi
The relationship between parental control and healthy eating obsession (orthorexia nervosa) in adolescents
SEDA TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER AKGÜL
- Sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda 21. yüzyıl eğitim becerilerine dayalı bir karakter eğitimi çerçeve programının geliştirilmesi
Development of a character education framework based on 21st century educational skills in accordance with primary school teachers' views
OGÜN ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİDRABİ CİHANGİR DOĞAN