Kitâbü'l-Mülhime (İnceleme-Metin-Dizinler)
Books of Mülhime (Text-Inspection-Indexes)
- Tez No: 349230
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. HATİCE EMİNOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Astroloji, Mustafâ Nâmî Efendi, Mülhime, XIX. yüzyıl Türkiye Türkçesi, Astrology, Mustafâ Nâmî Efendi, Mülhime, XIX. century Turkish in Turkey
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 407
Özet
Mustafâ Nâmî Efendi tarafından Farsçadan Türkçeye tercüme edilen Kitâbü'l-Mülhime, insanların geleceğe yönelik merakının doğa olaylarının gözlemlenmesi sonucu giderilmeye çalışıldığı farklı konusuyla ilgi çeken ve birçok eskicil gramer yapısını muhafaza etmekle birlikte XIX. yüzyıl Türkiye Türkçesinin genel dil özelliklerini yansıtan önemli bir eserdir. Melhemelerin kaynağı hakkında da bilgilerin verildiği eserde, her ayda yirmi beş doğa olayının gerçekleşmesi durumunda ortaya çıkacağı düşünülen olaylar ve bu olayların ülkeleri ya da toplumları ilgilendiren sonuçları sistemli olarak anlatılmaktadır. Astroloji terimleri ve coğrafî yer adları bakımından zengin örnekler içeren eserde, evvelce yaşayan insanların doğa olaylarını gözlemleyerek edindiği tecrübelere ve bazı tarihî bilgilere de rastlamak mümkündür. Millî Kütüphanede 1044 numarada kayıtlı bulunan eserin üzerinde yapmış olduğumuz çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmamıza konu olan eserin tanıtıldığı, melheme türü hakkında genel bilgilerin verildiği ve bu tür üzerine yapılan çalışmaların anlatıldığı 'Giriş' kısmının ardından, birinci bölümde eserin dil özellikleri betimlemeli yöntemle incelenmiş ve bulgular 'Sonuç' kısmında belirtilmiştir. İkinci bölümde çeviri yazı harfleriyle okunan metin verilmiş, üçüncü bölümde ise metnin dizinli sözlüğü ve metnimizde geçen eklerin dizini yer almıştır. Ayrıca eserin tıpkıbasımı araştırmacılara kolaylık olması açısından, çalışmanın sonuna eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
Kitâbü'l-Mülhime, translated from Persian to Turkish by Mustafa Nami Efendi, is significant work which attracts attention with its distinct content focusing on satisfying the curiosity about the future via the observation of natural phenomena. The work both preserves many old grammar structures and reflects general characteristics of XIX. Century Turkish in Turkey.The work, which also consists of information about the origin of Melhemes, provides systematical explanations about the events expected to take place as a result of the occurrence of 25 natural phenomena every month and their outcomes that affect countries and societies. In the work, it is possible to find experiences of the ancestors regarding their observations of natural phenomena and other historical information as well as a wide range of examples related to astrological terms geographical place names.Our study on this particular work, which is registered to National Library of Turkey, Number 1044, consists of three sections. In the introduction part, brief information about melheme as a genre and the studies on this genre are introduced. Section one analyzes the language properties of the work with a descriptive method followed by the conclusion part in which the findings are presented and interpreted. While the text and its transcription are presented in section two, the indexed dictionary of the text and the index of the affixes observed in the text are embodied. Furthermore, the facsimile of the work is added at the end of the study for researchers.
Benzer Tezler
- Kitabü'l-Mesahif ve Kur'an tarihi
Kitabü'l-Mesahif and the history of Kur'an
ALİ KAŞIKIRIK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MEHMET PAÇACI
- Kitabu'l-İdrak li Lisani'l-Etrak'te fiiller (Kitabu'l-İdrak li Lisani'l-Etrak'teki fiiller temelinde eski ve bugünkü Kıpçak dil alanında fiiler üzerine tarihi karşılaştırmalı bir gramer ve ...) (2 cilt)
Verbs in the Kitabu'l-İdrak li Lisani'l-Etrak (An attemp at a historical comparative grammer and lexicon of historical and contemporary Kipchak Turkish language based on the verbal material in the lexicon ...)
A. MELEK ÖZYETGİN
Doktora
Türkçe
1999
DilbilimAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. SEMA BARUTÇU ÖZÖNDER
- Kitabu'l Müsâyere çerçevesinde İbn-i Hümâm'ın itikadi ve siyasi görüşleri
The creedal and political views of Ibn Humâm in the framework of Kitabu'l Müsayere
MUHAMMET TÜTÜNCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET RAŞİT BATUR
- Türkçe satıraltı bir sözlük: Kitābü'l-Müsellese
An interlinear dictionary: Kitābü'l-Müsellese
TUĞBA POÇAN
Doktora
Türkçe
2017
DilbilimHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ HALUK AKALIN
- Kitabu'l-Akdes'e Göre Bahâilik ve Kitabu'l-Akdes'in Bahâi literatüründeki yeri
Bahá'ísm according to Kitáb-i-Aqdas and Kitáb-i-Aqdas's place in Bahá'í literatüre
MUHAMMET ALİ DİLMAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÇELENK