Kitābu'l İdrāk li- Lisāni'l Etrāk'te isimler- Divānu Lügati't Türk ve Kıpçak sözlükleriyle karşılaştırma-
Names in the Kitābu'l İdrāk li̇- Li̇sāni̇'l Etrāk- comparison with di̇vānu lügati̇'t Türk and Kipchak's dictionaries-
- Tez No: 545315
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEHAN DENİZ ABİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 964
Özet
İsimler, insanların yaşamış oldukları evreni anlamlandırmada vazgeçilmez dilsel unsurların başında gelmektedir. İletişim esnasında varlıkları işaret etmek amacıyla onlara verilen isimler kullanılmaktadır. Varlıkların zihinde oluşan tasarılarının dile dökülmesi isimler aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bu nedenle isimler, gerek ana dili konuşucuları gerekse yabancı bir dil öğrenmeye çalışanlar için önem arz etmektedir. Bu çalışmada Araplara Türkçeyi öğretmek için yazılmış olan Kitābu'l İdrāk li- Lisāni'l Etrāk isimli eserdeki isim ve isim soylu sözcükler incelenmiştir. Eserdeki bu unsurlar, kendinden önce ve kendi devrinde yazılmış olan sözlüklerle karşılaştırılmış ve böylelikle tarihî karşılaştırmalı söz varlığı listesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde isimler, yabancılara Türkçe öğretimi, eserin yazılmış olduğu Kıpçak sahası, eser ve müellifi ile karşılaştırmaya esas olan eserler hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünü oluşturan“İnceleme”kısmı ise üç bölümden oluşmaktadır. Bu bölümde metnin çevirisi ve diğer sözlüklerle karşılaştırılması yer almaktadır. Akabinde eserin isim söz varlığı tablo hâlinde diğer sözlüklerde yer alıp almamasına göre incelenmiş son bölümde ise isimler, yapı bilgisi bakımından incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümü ise, sonuç bölümünden oluşmakta burada da elde edilen veriler değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
Nouns are essential grammar category which helps to human about defining the whole universe. During the communication nouns are used to refer to the object/person/cretaure what was connected between as a grammatical refer and in real world. The design of objects in mind come true by the language. The reason why nouns are important for both native speakers and foreigners who want to learn a new language. In this study nouns that are in Kitābu'l İdrāk li- Lisāni'l Etrāk are examined. These nouns are compared with other dictionaries that one of them was written in 11th century and the rest were in 14th century. In this way we tried to show the sitaution of nouns from the framework of Kitābu'l İdrāk li- Lisāni'l Etrāk with comparing with other dictionaries. In the first chapter, it is given an information about nouns, the short history of teaching Turkish to foreigners, the manuscript which work is based on itself and other dictionaries what are used for comparing. In the second chapter, there is a part which is called“İnceleme (Examination)”and this part is divided into three groups such as translating of manuscript and comparing with other dictionaries and tables and nouns' morphologies. The final chapter is conclsion part.
Benzer Tezler
- Kitabu'l-İdrak li Lisani'l-Etrak'te fiiller (Kitabu'l-İdrak li Lisani'l-Etrak'teki fiiller temelinde eski ve bugünkü Kıpçak dil alanında fiiler üzerine tarihi karşılaştırmalı bir gramer ve ...) (2 cilt)
Verbs in the Kitabu'l-İdrak li Lisani'l-Etrak (An attemp at a historical comparative grammer and lexicon of historical and contemporary Kipchak Turkish language based on the verbal material in the lexicon ...)
A. MELEK ÖZYETGİN
Doktora
Türkçe
1999
DilbilimAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. SEMA BARUTÇU ÖZÖNDER
- Kitabu Bulgatu'l-Muştak fì Lugati't-Türk we'l-Kıfçak üzerine dil incelemesi
A linguistic analysis on ki?tabu bulgatu'l-muştak fì lugatit-Türk we'l-kipçak
GULHAN ABEDALAZİZ MOH'D JALAL AL-TURK
Doktora
Türkçe
2012
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL
- El-Cebertî'nin 'Acâibu'l-âsâr Fi't-terâcim Ve'l-ahbâr' adlı eserinde Türkler ve Türkçe söz varlığı
Turks and Turkish vocabulary in el-Ceberti's work 'Acâibu'l-âsâr Fi't-terâcim Ve'l-ahbâr'
REHAB SALAMA
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA TOPRAK
- Tarihî Kıpçak Türkçesinde yapım ekleri
Production suffixes in historical Kipchak Turkish
ESRA POYRAZ
Doktora
Türkçe
2021
DilbilimSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİKRİ TURAN
- Arap gramercilerin gözünden Memlûk-Kıpçak Türkçesi grameri
Mamluk Kipchak Turkish grammar from the perspective of Arab grammarians
ADEM BULUT
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ŞAHİN
PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ