Ergenlerde görülen siber zorba/mağdur yaşantılarının utanç/suçluluk ve intikam duyguları çerçevesinde incelenmesi: Bursa ili örneği
Analyzing the cyber bullying and victimization among adolescents in the framework of shame/guilt and revenge
- Tez No: 349467
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL EKŞİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Siber zorba, siber mağdur, utanç/suçluluk duygusu, intikam duygusu, Cyber bullying, cyber victim, shame/guilt feeling, revenge feeling
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, ergenlerin sanal ortamda karşılaştıkları siber zorba ve mağdur yaşantılarında utanç/suçluluk ve intikam duygularının etkisini incelemektir. Araştırmanın diğer bir amacı ise siber zorbalık ve mağduriyetin cinsiyete, okul türüne, sınıf seviyesine, anne-baba eğitim durumlarına, ailenin aylık gelirine ve interneti kullanma sürelerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Ayrıca ergenlerin utanç/suçluluk ve intikam duygularının hangi değişkenlere göre farklılaştığını saptamaktır. Bu araştırmaya Bursa ilinin sosyo-ekonomik durumları farklı merkez iki ilçesinde 5 farklı lise türünde (Genel Lise, Anadolu Lisesi, Kız Meslek Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi ve Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi) toplam 9 ortaöğretim kurumunun 9. ve 10. sınıflarında öğrenim gören 553 öğrenci katılmıştır.Katılımcıların 308?i kız, 245?i ise erkektir. Araştırmaya katılan öğrencilere Kişisel Bilgi Formu, Siber Zorbalık Ölçeği, Siber Mağdur Ölçeği, Utanç/Suçluluk Ölçeği ile İntikam Ölçeği uygulanmıştır. Analizlerde ortalama ( ), standart sapma (ss), frekans (N), yüzde (%), bağımsız gruplar t-testi, ANOVA, Pearson Korelasyon ve Çoklu Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre cinsiyetin, okul türünün, sınıf seviyesinin, anne-baba eğitim durumlarının ve ailenin aylık gelirinin siber zorba ve mağdur olma arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.Siber mağdur ile haftalık internet kullanım sıklığı arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Haftalık internet kullanım süresi fazla olan ergenlerin daha fazla siber mağdur olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Araştırmadan elde edilen diğer bir bulgu ise, cinsiyetin, anne-baba eğitim durumunun utanç/suçluluk ile intikam duyguları arasında anlamlı bir farklılık bulunmazken, okul türü ile suçluluk duygusu arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Anadolu Lisesi öğrencilerinin diğer lise türlerinde öğrenim gören öğrencilere göre hata karşısında daha fazla suçluluk duygusu yaşadığı sonucuna ulaşılmıştır. 10. sınıf öğrencilerinin, 9. sınıf öğrencilerine göre hata karşısında yaşadıkları suçluluk duyguları daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca ailenin aylık gelir düzeyi ile intikam duygusu arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. İntikam duygusunda aileleri yüksek gelirli olan öğrencilerin orta gelirli öğrencilere göre daha yüksek puan aldıkları sonucuna ulaşılmıştır.Araştırmada ergenlerin siber zorba/mağdur yaşantılarına utanç/suçluluk ve intikam duygularını yordamaya katkısını incelemek için Çoklu Regresyon Analizi yürütülmüştür. Analiz sonucunda, utanç/suçluluk ile intikam duygusunun siber zorba üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu görülmüştür. Siber zorbalığın suçluluk duygusu ile negatif yönde, utanç ve intikam duygusu ile pozitif yönde bir ilişkisi vardır. Siber mağduriyette ise; utanç ve intikam duygusunun negatif yönde siber mağduriyet üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu görülürken suçluluk duygusunun anlamlı bir yordayıcı olmadığı görülmüştür. Araştırma sonucunda utanç/suçluluk ve intikam duygusunun siber zorbalığı, utanç ve intikam duygusunun ise siber mağduriyeti açıkladığı bulgusuna ulaşılırken, suçluluk duygusunun siber mağduriyeti açıklamadığı görülmüştür. Siber zorba/mağdur davranışları ortaya çıkaran etmenlerin farklı araştırmalarla incelenmesi bu yaşantıların anlaşılmasına ve önlem alınmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The main aim of this study was to analyze the effect of the feelings of shame/guilt and revenge on the cyber experiences of adolescents who face cyber bullying and victimization. Another aim of this study was to analyze whether cyber bullying and victimization was differentiated by effect of gender, school type, grade, parent education level, monthly income of the family, and Internet usage on experiencing. Also, the aim of this study was to determine the differentiation of the feelings of shame/guilt and revenge with respect to different variables. This study included 553 students in 9th and 10th grades in 9 high schools (in five different high school types: general education, Anatolian, girls vocational, industrial vocational, Anatolian fine arts) in two central municipalities of Bursa with different socio-economical status. 308 of the students are girls while 245 of them are boys. Personal Information Forms, Cyber bullying, Cyber victimization, Shame/guilt, and Revenge scales were applied to participants. We used the measurements of mean ( ), standard deviation (ss), frequency (N), percentile (%), and the methods free groups t-test, ANOVA, Pearson correlation, and stepwise regression analysis. The results showed that gender, school type, grade level, educational level of parents, and monthly income were not significant for being a cyber bully or victim. On the other hand, there was a strong association between being cyber victim and weekly Internet usage. The more time adolescents spend online increases the higher probability of being cyber victim. Another result showed that while there was not much significant difference between gender, parental education level, and the feelings of shame/guilt and revenge, a meaningful different between the school type and the feeling of guilt. We found that the students in Anatolian high schools feel guiltier for a mistake than students in other types of schools. Also, the 10th grade students experienced a stronger feeling of guilt for their mistakes than 9th-grade students. When it came to revenge, having higher income was more significant. The students from high-income families score higher in revenge scale than those from middle-income families. In this research we used Stepwise Regression Analysis to analyze the association between cyber bullying/victimization and shame/guilt and revenge scores. The analysis showed that the feelings of shame/guilt and revenge were significant for being a cyber bully. Cyber bullying had a negative relationship with the feeling of guilt whereas it had a positive relationship with the feeling of shame and revenge. In cyber victimization, shame and revenge feelings had negative effect while the feeling of guilt was not significant. The research showed that the feeling of shame/guilt and revenge explained the cyber bullying while the feeling of shame and revenge explained the cyber victimization, however, the feeling of guilt did not explain the cyber victimization. We think that studying and analyzing the factors causing cyber bully and victim behaviors will help explain these life forms and devising interventions.
Benzer Tezler
- Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim Araştırma Hastanesinde staj yapmakta olan ergen bireylerde zorbalık ve intihar eğiliminin araştırılması
Investigation of bullying and suicidal tendencies in adolescents doing internship in Bakirkoy Dr. Sadi Konuk Research and Training Hospital
EDA NUR GÜNEYSU BAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK SAMİ HATİPOĞLU
- Ergenlerin aile bütünlük duygu düzeyleri ile sanal zorbalık ve mağduriyet düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between family sense of coherence levels of adolescents and levels of cyberbullying and victimization
MERVE ERTOP
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKTAN DEMİRCİOĞLU
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde siber zorbalık ve mağduriyetin prevalans ve prediktörleri
Prevalence and associated factors of cyber bullying and victimization in adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder
BURCU ECE KÖK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT COŞKUN
- Yarık damak-dudak tanılı ergenlerde psikiyatrik komorbidite, psikolojik profilin belirlenmesi ile problemli internet kullanımı ve geleneksel-siber zorbalık-mağduriyet ilişkisinin incelenmesi
The determination of psychiatric comorbidity, psychological profile and examination of the relationship between problematic internet usage and traditional-cyber bullying-victimization in adolescents with cleft lip and palate
EMEL ÖZEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSüleyman Demirel ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EVRİM AKTEPE
PROF. DR. MUSTAFA ASIM AYDIN
- Pandemi döneminde ergenlerde görünen stres semptomlarının siber zorbalık ve anne-baba stilleri ile ilişkisi
The relation between stress symptoms and cyberbullying and parenting styles of adolescents during the pandemic period
CEMRE DİRİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiTravma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sağlığı Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP ŞİMŞEK