Müzik ibadet ilişkisi bağlamında Alevi Cem ritüelleri
The alevi Cem rituals within the context of relationship between music and worship
- Tez No: 356242
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM YAVUZ YÜKSELSİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: İbadet, Ritüel, Heterodoks, Alevi, Müzik, Worship, Ritual, Heterodox, Alevi, Music
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Alevi Cem ritüelinin müzik ve ibadet ilişkisi bağlamında ele alındığı araştırmanın sonuçlarını içeren bu tez çalışması üç bölümden oluşur. Birinci bölüm, müziğin ibadetteki rolü ve işlevi ve ibadet müziğinin dinamikleri yani ibadet müziğinin boyutunu, biçimini ve akışını belirleyen etmenler üzerinedir. İkinci bölümde Anadolu Aleviliğinin tarihsel, inançsal ve kültürel kökenleri ve Anadolu Aleviliğinde müzik ibadet ilişkisi incelenir. Üçüncü bölümde, kentleşmenin bugünkü genelde Anadolu Aleviliği özelde Narlıdere Alevilerinin inanç ve kültürü üzerindeki, cem ritüellerindeki ve ritüel içi müzik pratiklerindeki izdüşümü sorgulanır. Müziğin ritüele katılımı teşvik ettiği, dinsel inançlara güçlü temeller sağladığı, Tanrı'ya gönülden bağlanmayı kolaylaştırdığı için ibadetin bir parçası olarak kullanımına ilişkin dünya üzerinde sayısız örnekle karşılaşmak mümkündür. Merkezine insan sevgisini koyan ve kökleri Orta Asya'ya uzanan heterodoks ve senkretik bir inanç sistemine sahip Anadolu Aleviliğinde müzik ibadetin vazgeçilmez bir öğesidir. Alevilerin toplu ibadetine toplanmak, bir araya gelmek anlamına gelen 'cem' adı verilir. Cem ritüellerinde müzik tamamen ibadetle ilişkilendirilir; o yüzden kutsaldır ve seyir için değildir. Cem ritüellerinde temel çalgı bağlamadır. Bağlama ve şiirleri seslendirilen zakir de kutsal kabul edilir. Cem müziklerinde çalgısal ustalık ya da sanatsal yaratıcılık gibi estetik kaygılardan ziyade işlevsellik ön plandadır. Müzik, Alevi öğretilerinin aktarılmasında bir araçtır. Müzik sözlerinde aşkın bir Tanrı yerine içkin bir Tanrı algılayışı olduğu görülmektedir. Sözler yalın ve açıktır. Cemin sonlarına doğru semah denilen ibadet dansı icra edilmektedir. Semahlarda kişi belli figürler yaparak ve dönerek Tanrı'ya yaklaşmaya çalışmaktadır. Cemin sonunda Hz. Ali'nin oğlu Hz. Hüseyin'in Kerbela Çölünde şehit edilişini anlatan ağıtlar söylenmekte, bu ağıtlar söylenirken herkes ayağa kalkıp el ele tutuşmakta ve gözyaşı dökmektedir. Müzik ritüele başından sonuna kadar eşlik etmektedir. Türkçe
Özet (Çeviri)
In this study, the Alevi Cem ritual is discussed in the context of worship music. In the first sect, the function of music in worship and the dynamics of worship that is the factors that determine the dimension, shape and flow of music in worship are discussed. In the second sect, the historical, religious and cultural origins of Anatolia Alevi people and projection of this historical, religious and cultural structure at Anatolia Alevi people's current belief forms and cem rituals are examined. In the third sect, the impacts of urbanization on Alevi belief and culture as general, and as special on Narlıdere Alevi people's belief, culture, rituals and music pratics in rituals are examined. It is possible to see in numerous examples that music is used as a part of worship in all around the world because it encourages worship, provides strong foundations to religious beliefs and facilitate to connect God wholeheartedly. For Anatolia Alevi culture, which roots extend to Central Asia, which has a heterodox and syncretic belief system and puts philanthropy in its center, music is an essential element of worship. Alevi collective worship is called Cem. Cem means to gather, to meet, to come together. İn Cem rituals, music is fully associated with worship; so it is holy and not for watch. In Cem rituals, the basic instrunent is“bağlama”.“Bağlama”and poets whose poems are sung are holy too. In Cem music, aesthetic elements such as artistic creavity and virtuosity are not very important. Functionality is rather foreground. Music is a tool to convey the Alevi doctrines. In lyrics it is observed that there is a immanent God perception rather than a transcendental God perception. The lyrics are simple and clear. Towards the end of Cem, worship dance which is called“semah”is performed. In semah, by certain figures and turning, is intended to approach God. At the end of Cem, dirges are sung. These dirges commemorates the martyrdrom of Hz. Hüseyin, the son of Hz. Ali in Karbala Desert. While these dirges are being sung, everybody stand up hand in hand and shed tears. The ritual is accompanied by music from beginning to end. İngilizce
Benzer Tezler
- Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği
The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections
HAKAN SİPAHİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ
- Toplumsal cinsiyet bağlamında Süryani kadim Ortodoks kilisesinde şemmaselik ve müzik ilişkisi
Relation of music and şemmases in the Syriac Orthodox church within the context of gender theory
CEYDA ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Antropolojiİstanbul Okan ÜniversitesiMüzik Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ÖZDEMİR
- Bir halk çalgısının sosyal ve kültürel kimlik bağlamında incelenmesi: Ehl-i hak'ın kutsal sazı tanbur
An examination of a folk instrument in the context of its social and cultural identity: The sacred tanbur of the Ahl-i haqq
URUM ULAŞ ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
MüzikYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. RUHİ AYANGİL
- Orijinalkopya bir mimarlığa doğru: Mimarlıkta bir yüzer gösteren
Towards an original-copy architecture: A floating signifier in architecture
ZEYNEP GÜL SÖHMEN TUNAY
- Adıyaman yöresi Alevi Bektaşi kültürü çerçevesinde azizdede türbesi (Apaziz)'nin ve Zakirlik geleneğinin incelenmesi
Saint in the framework of Adıyaman region Alevi Bektashi cultureinvestigation of dede tomb (Apaziz) and the Zakir tradition
LEYLA BOYRAZ