Postyapısalcı mekan analizine doğru: İstanbul, kent ve müzik
Towards a poststructuralist analysis of space: İstanbul, city and music
- Tez No: 357527
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YILDIRIM ŞENTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Felsefe, Sosyoloji, Geography, Philosophy, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Postyapısalcı Coğrafya, Mekân, İstanbul, Kent, Müzik, Performativite, Faillik
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Bu çalışma, beşeri coğrafya, felsefe, kültürel incelemeler, sosyoloji gibi farklı disiplinler arasında köprü kurmak amacıyla, 'mekân' fikrini yeniden ele alarak kurgulamaktadır. Böylece, bu tez, mekân(-zaman) kuramlarını göz önünde bulundurarak, Lefebvre'in mekânın üretimi düşüncesinden başlayıp, coğrafyanın postyapısalcı anlayışına doğru hareket etmektedir. Beşeri coğrafyaya bu şekilde bir postyapısalcı yaklaşım, Deleuze ve Guattari'nin coğrafi-felsefesi ve kavramları çerçevesinde incelenmiştir. Böylece kenti, daha önceden belirlenmiş olan finans ve hizmet sektörü gibi ekonomi-politik anlayışlara göre düzenleyen `küresel' ve/veya `dünya' kenti gibi kategorilere yerleştirmek yerine, müzik, kent-mekânı diğer coğrafyalara eklemleyen bir araç olarak analiz edilmektedir. İnternet teknolojileri, müziğin daha farklı bir tutum ile üretimine ve dağıtımına olanak sağlar. `Yaratıcı Müştereklikler' ve `internet müzik etiketleri' gibi oluşumlar sayesinde müzisyenler, ürettikleri parçalara ve albümlere lisans alarak, onları online yayınlatabilmekte; dağıtımları yine internet aracılığıyla yapıldığından, `alternatif' ile `popüler' olanın sınırı da muğlaklaşmaktadır. Müziğin üretimi ve dağıtımındaki bu yeni yollar, küresel mekâna, akışlarına ve ağlarına eklemlenmenin bir aracı olarak ele alınmıştır. Ancak, buradaki `küresel' terimi ikilikler çerçevesinde kullanılmamaktadır. Deleuze ve Guattari'ci `organsız beden' kavramı sayesinde, kentler, artık önceden tasarlanan bir haritanın içerisinde veya dışarısında olmalarına göre değerlendirilmemektedir. Lefebvre'in mekân kavramı dikkate alınarak, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan ve çalışma için seçilen müzik mekânlarında müzik icra etmiş olan müzisyen ve sanatçıların, veya bu mekânlarla bağlantılı diğer kişilerin, kent-mekânı ve ağlarının diğer coğrafyalarla ilişkileri bağlamında nasıl yeni bir kent-mekân anlayışına yol açtıkları tartışılmıştır. Böyle bir anlayıştan hareketle, Deleuze ve Guattari'nin coğrafi-felsefi kavramları üzerine düşüncelerini geliştiren yazarlar aracılığıyla, bu tez çalışması daha postyapısalcı bir coğrafyaya doğru yol almaya başlamıştır. Başka bir ifadeyle, `performativite' ve `faillik' gibi kavramlar, özellikle küresel kentin klasik, daha önceden belirlenen ve hiyerarşik ekonomi-politik kategori modeli eleştirisinde önemli bir rol üstlenerek, coğrafyalara, kentlere, ağlara yönelik böyle bir postyapısalcı yaklaşımın benimsenmesini sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study, aiming to build a bridge between several disciplines, such as human geography, philosophy, cultural studies, sociology, re-reads and reconstructs the idea of `space'. Thus, taking into consideration the theories of space(-time), this study starts off with Lefebvre's production of space, then moves forward to a poststructuralist understanding of geography. Such a poststructuralist approach to human geography is elaborated on Deleuze and Guattari's geophilosophy and their conceptual frameworks. Accordingly, music is analyzed as a means of articulating city-space to other geographies, rather than classifying it as a `global' and/or `world' city or not, by fixing it into predetermined categories which are decided solely on economic and political understandings -i.e. finance and service sectors. Internet technologies enable the production and distribution of music to take on a more different stance. Through formations like `Creative Commons' and `netlabels', musicians are able to have their tracks and albums published online with a license; have it distributed through the internet which blurs the boundaries of what is `alternative' and what is `popular'. Hence, new ways of music production and distribution is also dealt as a means of such a postructuralist geographical articulation into global space, its flows and networks. Nevertheless, the term `global' here is no longer utilized in regards to dualities. Thanks to the Deleuzoguattarian notion of `body without organs', cities are no longer seen as being inside or outside a priori map. Taking into consideration Lefebvre's concept of space, this research tries to explore the ways in which music and artists that have performed in the chosen musical spaces for this study, which are situated in the Beyoğlu district of Istanbul, or other people related to these spaces of music, pave the way for a new understanding of city-space in relation to its connection to other geographies. It is from this standpoint that this thesis proceeds towards a poststructuralist geography by utilizing those authors who also build on Deleuze and Guattari's geophilosophical concepts. Moreover, the concepts of `performativity' and `agency' also take on a significant role, especially when criticising the classic notion of `global city' due to its predetermined hierarchical political-economic model and arguing for a more poststructuralist approach to geographies, cities and networks.
Benzer Tezler
- Sınıf analizi kapsamında Negri'nin çokluk kavramı
Negri's concept of multitude in the context of class analysis
MEHMET ARİF KOŞAR
Doktora
Türkçe
2016
EkonomiMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZGÜR MÜFTÜOĞLU
- L'art performance en Turquie à la lumière des théories post-structuralistes et féministes
Postyapısalcı ve feminist teori ışığında Türkiye'de performans sanatı
NURDAN DURMAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2019
Sanat TarihiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERGUR
- Coğrafya eğitiminde öğretmen yaklaşımları: Sakarya örneği
Teacher approaches in geography education: The example of Sakarya
SEBAHATTİN KURTKAYA
Doktora
Türkçe
2022
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÜNLÜ
- Bir kendini ifade alanı olarak turizm: Festival, beden ve mekân
Tourism as a space of self expression: Festival, body and place
SONAY KAYGALAK ÇELEBİ
Doktora
Türkçe
2018
TurizmDokuz Eylül ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEHRİBAN KAYA
- Semiotics of space: A critical analysis of Yuri Lotman's spatial theory based on three novels from different periods; north and south, brave new world, and oranges are not the only fruit
Mekanın semiyotiği: Yuri Lotman'ın mekan teorisinin farklı dönemlere ait North and South, Brave New World, ve Oranges are not the Only Fruit adlı üç roman üzerinden eleştirel analizi
SENA TEBER
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
İngiliz Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN TOPRAK