Duygudurum ve bilişsel değişkenlerin beyin fırtınasında yaratıcılığa etkisi
The effects of the mood and the cognitive variables on creativity in the brainstorming
- Tez No: 370718
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMİT COŞKUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Duygudurum, Yaratıcılık, Beyin Fırtınası, Bilişsel Uyarılma, Müzik, Mood, Creativity, Brainstorming, Cognitive Stimulation, Music
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Yaratıcı performans gerektiren bir teknik olan beyin fırtınası, hem teorik hem de uygulamalı alanlarda popüler olarak çalışılan bir konudur. Pozitif duygudurumun yaratıcılığı artırdığını gösteren araştırmalar olmasına rağmen (örn., Isen, 1985), negatif duygudurumun da yaratıcılığı bazı koşullarda artırdığına işaret eden araştırmalar bulunmaktadır (örn., Gasper, 2003). Duygular ve yaratıcılık bağlantısını inceleyen çalışmalar gün geçtikçe artsa da, bu ilişkinin doğası tam olarak aydınlatılamamıştır. Bundan dolayı, Deney 1'de müzikle uyandırılan duygudurumun ve bilişsel uyarılmanın yaratıcılığa etkisi araştırılmıştır. Üniversite öğrencileri, tek başlarına çalışarak hipotetik bir ekstra başparmak hakkında beyin fırtınası yapmışlardır. Nötr duygudurum koşulunda bilişsel uyarımın yüksek olduğu koşullar daha başarılı performans sergilerken, pozitif ve negatif duygudurum koşullarındaki katılımcılar düşük uyarılma koşulunda daha başarılı olmuşlardır. Bu durumun, müziğin duygudurumu uyandırmasının yanı sıra başka uyandırıcı özelliklerinden kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Benzer bir işlem ile yürütülen Deney 2'de, ipuçları ile pozitif ve negatif duygudurumun düşünce üretim sürecine taşınıp taşınmayacağı araştırılmıştır. Beyin fırtınası problemi olarak yine ekstra başparmak problemi kullanılmıştır. Pozitif ve negatif müzik dinleyen düşük veya yüksek uyarılma gruplarına renkler gösterilmiştir. Bir grup katılımcı beyin fırtınası öncesinde gösterilen renkleri beyin fırtınası sürecinde kelime olarak almış, bazı katılımcılar ise duygudurumlarını sırasında gördükleri renklerle ilgili olmayan renkleri oturum sürecinde kelime olarak almıştır. Uyarılma seviyesi anlamlı bir fark göstermemiştir. Gösterilen uyarıcı ile ilgili ipuçları vermenin de duygudurum etkisini ortama taşımaya yardımcı olduğuna dair bir bulguya ulaşılamamıştır. Deney 1 ve 2'den farklı bir modaliteye sahip olan Deney 3'te ise, mutlu veya mutsuz bir anıyı düşünmeyle değişimlenmiş duygudurum ve bu değişim etkisi nominal ve etkileşim gruplarında beyin yazımı tekniğiyle (düşünceleri küçük kağıtlara yazma ve grup üyeleri arasında paylaşma; Bkz. Paulus ve Yang, 2000) incelenmiştir. Gruplar üçer kişiden oluşmuştur ve duygudurum manipülasyonları iki beyin fırtınası oturumu arasında yapılmıştır. Pozitif duygudurum manipülasyonu olarak katılımcılardan pozitif ipuçlarına sahip bir olayı hayal edip yazmaları ve ardından geçmişte yaşadıkları en mutlu olayı hatırlayıp yazmaları istenmiştir. Diğer taraftan, negatif duygudurum manipülasyonu olarak katılımcılardan negatif ipuçlarına sahip bir olayı hayal edip yazmaları ve ardından geçmişte yaşadıkları en mutsuz olayı hatırlayıp yazmaları istenmiştir. Araştırmanın sonunda pozitif duygudurum manipülasyonu alan koşulların üretimi düşmemiştir ancak negatif grubunun performansı anlamlı ölçüde düşmüştür. Etkileşim grupları da nominal gruplara göre çok daha az performans kaybı yaşamışlardır. Araştırmaların bulguları bilişsel uyarılma ve duygudurum kuramlarının ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Brainstorming, one of the creativity techniques, is a popular research area both in theoretical and applied fields. Although a number of studies showed that the positive mood enhanced creativity (e.g., Isen, 1985), there are some findings advocating that the negative mood enhanced creativity in specific conditions (e.g., Gasper, 2003). Despite the fact that the relationship between mood and creativity has been examined in a detailed way, there has still been unanswered question about the nature of this relationship. For this reason, the effects of the music inducted mood and the cognitive stimulation to the creativity were examined in Experiment 1. The university students brainstormed about a hypothetical thumb in the individual settings. An interaction effect showed that positive and negative mood enhanced idea generation in low activation, but neutral mood led to a high number of ideas in the high activation condition. We speculate that the music has not only an arousing effect on mood; it has but also some additional stimulatory features. Experiment 2, which had a very similar procedure, examined whether or not the carryover effects of positive and negative mood via some cues is evident in the idea generation processes. Brainstorming problem was about extra thumb again. The participants who have listened positive or negative music in either low or high stimulation conditions were led to see different colors. Here, some participants received these colors as words that were relevant to their mood, and the rest of them received those that were unrelated to their mood during the brainstorming session. Results showed no significant differences in stimulation frequency, mood and cue presentation. Experiment 3, which had a different modality rather than Experiment 1 and 2 was aimed to investigate whether or not the effects of induction of the positive and negative mood (which was inducted by imagination and recall) in the middle of the session had an effect on idea generation in the both nominal and interactive groups by means of a brain-writing paradigm (i.e., idea sharing by paper slips; Paulus & Yang, 2000) Nominal groups wrote their ideas down one paper; on the other hand, interactive groups, who consisted of 3 people, saw each other's ideas. Session was interrupted in the middle of the session, and after mood manipulation, the session continued. In the positive mood induction, the participants imagined a positive event and then recalled their pleasant memories; whereas, those in the negative mood condition imagined a negative event and then recalled their unpleasant memories in the 4 minutes session. Brainstorming problem was about improving the student life quality in the city. The positive mood condition had less production loss over time than the negative mood condition. Interactive groups experienced less production loss than nominal groups. The results have discussed in the lights of mood and cognitive stimulation theories.
Benzer Tezler
- Duygu durum bozukluklarında polisomnografi parametrelerinin gündüz EEG ve NPT performansına etkisi
The effect of polysomnography parameters on daytime EEG and NPT performance in mood disorders
YELDA İBADİ
- Kaynak tehdidi, duygudurum, sosyal sorumluluk ve sosyal adalet normunun hayırsever davranış üzerindeki etkisi
The impact of resource threat, mood, the norm of social responsibility and social justice on charitable behaviour
GAMZE UYKUCU ARMUTCUOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMİT COŞKUN
- Evli bireylerde cinsel doyum: Cinsel benlik şemaları, meta-duygudurum ve duygu ifadesinin rolü
Sexual satisfaction in married individuals: The role of sexual self schemas, meta-mood, and emotion expression
HATİCE KÜBRA TARAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE İKİZER
- Erken dönem uyumsuz şemalar,tutumlar ve hatalı otomatik düşüncelerin depresif duygudurum ve intihar düşüncelerine etkisi
The effect of early maladaptive schemas, attitudes and negative automatic thoughts on depressive mood and suicidal thoughts
MERVE KEVLEKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVDA BIKMAZ
- Bipolar bozukluk - mani dönemi tanılı bireylerin görüntü- ses özniteliklerinin klinik özellikler ve nörokognitif işlevlerle ilişkileri
Relations of audio-visual features with neurocognitive functions and clinical variables in bipolar mania patients
ELVAN ÇİFTÇİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜLEÇ
DOÇ. DR. ALBERT ALİ SALAH