Biogenic Volatile Organic Compounds (BVOCs) emissions from the forested areas in Turkey: determination of emission factors for endemic tree species
Türkiye'de biyojenik uçucu organik bileşik emisyonlari: endemik ağaç türleri için emisyon faktörlerinin belirlenmesi
- Tez No: 374207
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ODABAŞI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Türkiye'de yetişen yedi endemik ağaç türü (Abies nordmanniana subsp. equi-trojani: Kazdağı Göknarı, Abies nordmanniana subsp. bornmuelleriana: Uludağ Göknarı, Abies cilicica subsp. isaurica: Toros Göknarı, Liquidambar orientalis: Anadolu Sığlası, Quercus macranthera subsp. syspirensis: İspir Meşesi, Quercus aucheri: Boz Pırnal Meşesi ve Quercus vulcanica: Kasnak Meşesi) için biyojenik kökenli uçucu organik bileşik (BVOC) emisyonları belirlenmiştir. Örneklemelerde dinamik test odası tekniği kullanılmıştır. Ağacın seçilen bir dalı, şeffaf Nalofan bir torba içine alınarak ağaç için herhangi bir stres kaynağı oluşturmadan torba içinde doğal çevresel şartların oluşması sağlanmıştır. Örneklemeler, her türü temsilen seçilen üç farklı ağacın iki farklı dalında gerçekleştirilmiştir. Meteorolojik ve çevresel koşullar (sıcaklık, nem, fotosentetik aktif radyasyon [PAR] ve karbondioksit) örneklemeler boyunca test odası içinde ve dış havada ölçülmüş ve kaydedilmiştir. BVOC örnekleri test odası giriş ve çıkışından adsorban tüplerle (Tenax) toplanmış ve GC/MS ile analizlenmiştir. Toplam altmışbeş BVOC türü için (beş grupta: isopren, monoterpenler, sesquiterpenler, oksijenli bileşikler ve oksijenli sesquiterpenler) emisyon faktörleri belirlenmiştir. Sonuçlar standart şartlara göre düzeltilmiştir. Toros Göknarı, Kasnak Meşesi, İspir Meşesi ve Anadolu Sığlası'ında isoprenin, diğerlerinde ise monoterpenlerin yüksek olduğu görülmüştür. Toplam emisyon faktörleri ise; İspir Meşesi, Anadolu Sığlası ve Toros Göknarı'nda en yüksek, Boz Pırnal Meşesi'nde en düşük olarak belirlenmiştir. Oksijenli bileşikler en çok görülen üçüncü grup iken, sesquiterpenler çok daha düşük oranlarda kalmıştır. Literatürde de sıkça rapor edildiği gibi geniş yapraklı türlerin isopren, ibreli türlerin ise monoterpen yayınlama eğiliminde olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Emission factors of biogenic volatile organic compounds (BVOCs) from seven endemic tree species (Abies nordmanniana subsp. equi-trojani: Troy Fir, Abies nordmanniana subsp. bornmuelleriana: Uludag Fir, Abies cilicica subsp. isaurica: Cilicican Fir, Liquidambar orientalis: Oriental Sweetgum, Quercus macranthera subsp. syspirensis: Ispir Oak, Quercus aucheri: Boz Pirnal Oak and Quercus vulcanica: Vulcanic Oak) grown in Turkey were determined. A dynamic enclosure system was used to sample BVOCs where a branch was enclosed in a transparent Nalofan bag, maintaining natural conditions and avoiding any source of stress. Two branches of three different trees were sampled to produce average BVOC emission factors for each species. All meteorological and environmental parameters (temperature, relative humidity, Photosynthetically Active Radiation [PAR] and carbon dioxide) inside the chamber and in air were monitored and recorded. BVOCs were collected on adsorbent tubes (Tenax) from the inlet and outlet of the chamber. Sixty five BVOCs (in five groups: isoprene, monoterpenes, sesquiterpenes, oxygenated sesquiterpenes and oxygenated compounds) were analyzed with GC/MS. All emission factors were normalized to standard conditions. Isoprene was the prominent compound for Cilicican Fir, Vulcanic Oak, Ispir Oak and Oriental Sweetgum while the others emitted mainly monoterpenes. Quantitatively, Ispir Oak, Oriental Sweetgum and Cilicican Fir were the highest BVOC emitters while Boz Pirnal Oak had the lowest emission rate. Oxygenated compounds were the third most prominent BVOC group and sesquiterpenes had slightly lower contributions. As mostly reported in the literature, coniferous and broad-leaved species emitted predominantly monoterpenes and isoprene, respectively.
Benzer Tezler
- Preparation of a gis based emission inventory of biogenic volatile organic compounds (BVOC) in Turkey
Türkiye'deki biyojenik uçucu organik bileşiklerin CBS tabanlı emisyon envanterinin hazırlanması
HÜSNÜ KOCA
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiCoğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA ELBİR
- Spatial monitoring of gaseous pollutants in the city center of Bolu by passive sampling method
Bolu şehir merkezinde gaz kirleticilerinin alansal olarak pasif örnekleme yöntemiyle izlenmesi
ESRA MAĞAT TÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
KimyaBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL YENİSOY KARAKAŞ
- Determination of indoor and outdoor biogenic and antropogenic volatile organic compunds in workplaces and health risk analysis
İşyerlerinde iç ve dış ortam biyojenik ve antropojenik uçucu organik bileşiklerin belirlenmesi ve sağlık riski analizi
GÖKÇE DEVECİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
KimyaBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL YENİSOY KARAKAŞ
DR. HATİCE ERGİN
- Investigation of spatial and seasonal variations of antropogenic and biogenic volatile organic carbons (VOCs) determined by thermal desorption GC-MS technique and contribution of biogenic VOCs to ozone concentrations at high altitude semi-rural site
Yüksek rakımlı yarı-kırsal bir alanda termal desorpsiyonlu GC-MS tekniği ile belirlenen antropojenik ve biyojenik uçucu organik karbonların (UOB'ler) alansal ve mevsimsel değişimlerinin ve biyojenik UOB'lerin ozon konsantrasyonlarına katkısının incelenmesi
MELİKE DÖRTER
Doktora
İngilizce
2021
KimyaBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL YENİSOY KARAKAŞ
- Eskişehir ve yakın çevresinde yüzey ozon dağılımının MM5-CAMx modelleri kullanılarak belirlenmesi
Estimation of the dispersion of surface ozone at and around eskişehir with the use of MM5-CAMx
OZAN DEVRİM YAY
Doktora
Türkçe
2006
Çevre MühendisliğiAnadolu ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. TUNCAY DÖĞEROĞLU