Çift fazlı çeliklerde martenzit hacim oranının ve morfolojisinin yorulma davranışı üzerine etkisi
The effect of martensite volume fraction and morphology on the fatigue behaviour of dual phase steels
- Tez No: 374563
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ELMAS SALAMCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Çift fazlı çeliklerde martenzit hacim oranının, martenzit morfolojisinin ve yeni ferritin yorulma dayanımı üzerine etkisini ortaya koyacak yeterli çalışmanın ve bilginin bulunmaması bu çalışmanın odak noktasıdır. Bu çalışmada otomotiv ve makine endüstrisinde kullanımı yaygın olan 15CrNiMo7 çeliği kullanılmıştır. İnce martenzit ara su verme, kaba martenzit kritik sıcaklıklar arasından su verme, yeni ferrit (epitaxial ferrite) kritik sıcaklıklar arasından fırında soğutma işlemleri ile üretilmiştir. Martenzit hacim oranının, martenzit morfolojisinin ve yeni ferritin, sertliğe, çekme dayanımına ve yorulma dayanımına etkileri incelenmiştir. Isıl işlem sıcaklığı arttıkça martenzit hacim oranı ve yeni ferrit hacim oranı artmıştır. Kaba ve ince martenzit hacim oranı arttıkça sertlik artmıştır. Yumuşak yeni ferrit hacim oranı arttıkça sert martenzit hacim oranı da arttığı için sertlikte önemli bir değişim gözlemlenmemiştir. Martenzit hacim oranı arttıkça akma ve çekme dayanımında artış gözlemlenmiştir. Yeni ferritin üretildiği çift fazlı çeliğin en düşük akma dayanımına ve en yüksek yüzde uzama değerine sahip olduğu sonucuna varılmıştır. En yüksek akma ve çekme dayanımını martenzit hacim oranı en yüksek olan çift fazlı çelik sergilemiştir. En düşük çekme dayanımına ise ısıl işlemsiz çelik sahiptir. Beklenenin aksine ince martenzit morfolojisi kaba martenzit morfolojisine kıyasla çekme dayanımında bir miktar düşüşe neden olmuştur. Üretilen çift fazlı çelikler kendi içerisinde kıyaslandığında kaba martenzit hacim oranının artması ve ince martenzit morfolojisi yorulma dayanımını olumlu yönde etkilemiştir. Bu çalışmada kullanılan bütün çelikler kıyaslandığında en düşük yorulma dayanımını yeni ferritin üretildiği çift fazlı çelik göstermiştir. Isıl işlemsiz çeliğin çekme dayanımı bu çalışmada üretilen bütün çift fazlı çeliklerin çekme dayanımından daha düşük olsa dahi ısıl işlemsiz çelik en yüksek yorulma dayanımını sergilemiştir. Bu durumun üretilen çift fazlı çeliklerin yüksek martenzit hacim oranlarına sahip olmalarından ve yorulma testinde bulunan dinamik yüklerden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The focus of this study is that there hasn't been sufficient studies and information explaining the effects of martensite volume fraction, martensite morphology and epitaxial ferrite on fatigue limit. 15CrNiMo7 that's commonly used in automotive and mechanical industry has been used in this study. Fiber martensite is produced using intermediate quenching, rough martensite is produced using intercritical quenching and epitaxial ferrite is produced using intercritical furnace cooling. The effects of martensite volume fraction, martensite morphology and epitaxial ferrite on hardness, tensile strength and fatigue limit has been researched. As the heat treatment temperature increased, the martensite volume fraction and epitaxial ferrite volume fraction also increased. As the fiber and rough martensite volume fraction increased, hardness increased. As the soft epitaxial ferrite volume fraction increased, a significant change in hardness has not been observed because the hard martensite volume fraction also increased. As martensite volume fraction increased, an increase in yield and tensile strength has been observed. The dual phase steel which contains epitaxial ferrite has the lowest yield strength and the highest percentage elongation has been reached as a conclusion. The dual phase steel which contains the highest martensite volume fraction has exhibited the highest yield and tensile strength. The lowest tensile strength belongs to the steel without heat treatment. Contrary to expectation, the fiber martensite morphology when compared to rough martensite morphology has been caused a small amount of decrease in tensile strength. When the produced dual phase steels are compared to each other, the increase of rough martensite volume fraction and the fiber martensite morphology has positively affected the fatigue limit. When all the steels used in this study are compared, the dual phase steel which contains epitaxial ferrite has showed the lowest fatigue limit. Even the steel that has not received heat treatment has lower tensile strength than the dual phase steels that are produced in this study, the steel without heat treatment has displayed the highest fatigue limit. This situation is thought to be originate from the high martensite volume fraction of the produced dual phase steels and the dynamic forces based in the fatigue testing.
Benzer Tezler
- Çift-fazlı çelik üretimi, çift fazlı çeliklerde martenzit hacim oranı ve morfolojisinin çekme özellikleri üzerine etkisi
Başlık çevirisi yok
BİLGE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMetal Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET ERDOĞAN
- Çift fazlı çeliklerde martenzit morfolojisi ve hacim oranının statik deformasyon yaşlanma davranışı üzerine etkisi
The effect of martensite morphology and volume fraction on static strain ageing behaviour of dual phase steels
MUSTAFA TÜRKMEN
Doktora
Türkçe
2013
Metalurji MühendisliğiKarabük ÜniversitesiMetal Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÜNDÜZ
- Çift fazlı çeliklerde mikroyapının mekanik özelliklere etkisi
The effect of microstructure on the mechanical properties in dual phase steels
FİKRET KABAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Metalurji MühendisliğiZonguldak Karaelmas ÜniversitesiMetal Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ELMAS SALAMCI
- Borlanmış çift fazlı çeliklerin aşınma davranışının incelenmesi
Study of wear behaviour of boronized dual phease steels
HAKAN ERYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Metalurji MühendisliğiAfyon Kocatepe ÜniversitesiMetal Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SİNAN ULU
- Çift fazlı bir çeliğin frezede işlenebilirliğinin araştırılması ve yapay sinir ağları ile kestirimi
Investigation on the machinability of a dual phase steel in milling and its estimation by artificial neural networks
OKAN TOPÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Makine MühendisliğiTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiMakine Mühendisliği Bölümü
DOÇ. DR. ELİF DERYA ÜBEYLİ
DOÇ. DR. MUSTAFA ÜBEYLİ