Geri Dön

Dijital medyada fanatizm: futbola ilişkin sosyal ağlarda nefret söylemi

Fanaticism on digital media: hate speech related to football on social networks

PDF İndir

  1. Tez No: 375047
  2. Yazar: MERVE APSAR GÜZELKOKAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZLEM DANACI YÜCE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Radyo-Televizyon, Spor, İletişim Bilimleri, Radio and Television, Sports, Communication Sciences
  6. Anahtar Kelimeler: Spor, Futbol, Fanatizm, Facebook, Twitter, Taraftar Grupları, Dijital Medya, Nefret Söylemi, Sport, Football, Fanaticism, Facebook, Twitter, Fan Groups, Digital Media, Hate Speech
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 204

Özet

Bu tez çalışmasında, dijital medya platformlarından Facebook ve Twitter ağları üzerindeki gruplar ve bireysel kullanıcılar tarafından dolaşıma sokulan ve hem saha içindeki hem de saha dışındaki nefret suçlarına dolaylı yoldan etkisi olduğu düşünülen nefret söylemi incelenmektedir. Nefret söylemi en genel tanımıyla; hoşgörüsüzlüklerden kaynaklanan, nefreti yayan, savunan, teşvik eden veya haklı çıkaran ifade şekilleri olarak tanımlanmaktadır. Diğer bir deyişle, tahammülsüzlüğün bir nevi dışavurumudur. Bu dışavurum, içinde aşırılık taşıyan önyargıları ve peşin hükümleri de barındırır. Bu sebeple, nefret söylemi hoşgörü ve karşılıklı saygıyı zedeleyerek diğer bakış açılarının adil ve eşit bir şekilde değerlendirilmesini engeller. Dijital medya araçları yapıları gereği, etkileşimsellik, hipermedya ve hızlı yayılım gibi özelliklere sahip olmaları nedeniyle kullanıcıların içerik üretmelerine ve üretilen bu içeriklerin hızlı bir şekilde yayılmasına olanak sağlamaktadır. Bu ağlar, özellikle, nefret söylemi içeren olumsuz, ayrımcı, cinsiyetçi ve dışlayıcı metinlerin dolaşımını kolaylaştırmaktadır. Ayrıca, medyalararası etkileşim yaratarak bireylere ulaşmasını da hızlandırmaktadır. Bu sebeple, nefret söylemi üretiminde etkisi olduğu ve önemli bir rol oynadığı düşünülen örneklerin incelenmesi önem taşımaktadır. Bu tezin amacı; dijital medyada, kullanıcılar tarafından üretilen içerikler aracılığıyla dolaşıma giren nefret söylemi ve bu söylemlerin hangi kategorilere dahil olduğunu ortaya çıkarmaktır. Bu amaç kapsamında, dijital medya platformlarından Facebook ve Twitter ağlarında, Türkiye'deki dört büyük futbol kulübü Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor taraftar grupları incelemeye alınmıştır. Bu gruplar ve bireyler tarafından üretilen ve dolaşıma sokulan metinler aracılığıyla üretilen nefret söylemi pratikleri incelenmiştir. Bu bağlamda analiz, iki yönlü olarak, haberlerin içeriği ve yorumların içeriği açısından ele alınmıştır. Bu noktadan hareketle hazırlanan çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde; nefret söylemi ve nefret suçu kavramları ve bu kavramların yasalar ve ifade özgürlüğü ile ilişkileri konularına değinilmiştir. Nefret duygusu, toplumun belirli gruplarını hedef gösteren, ötekileştiren, aşağılayan ve önyargılar içeren söylem pratikleriyle dolaşıma girdiğini nefret söylemini ortaya çıkarır. Nefret duygusuyla ortaya çıkan nefret söylemi kısaca, tahammülsüzlük ve hoşgörüsüzlüğün dışavurularak, belirli bir kesimin veya grubun kötülüğünün istenmesi veya yok sayılmasıdır. Nefret söyleminin en önemli sonuçlarından biri ise şiddete ve bu bağlamda nefret suçuna temel oluşturabilmesidir.Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin 1997 yılında kabul ettiği karara göre nefret söylemi; ırkçı nefret, yabancı düşmanlığı, antisemitizm, saldırgan milliyetçilik ve hoşgörüsüzlüğe dayanan nefret biçimlerini yayan, savunan, teşvik eden veya haklı gösteren ifade biçimlerinin tamamını kapsamaktadır. Ek olarak, XVIII Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de nefret söylemi kategorisini ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirmemektedir. Çalışmanın sonraki bölümünde; fanatizm kavramı, taraftarlık kültürü ve medyada fanatizmin konumlandırılması ele alınmıştır. Günümüzde futbol, tüm dünyada en fazla ilgi gören spor dallarından biridir. Bu nedenle, geniş kitleler tarafından takip edilen endüstriyel bir oyun haline gelmiştir. Bir spor dalı olarak bakıldığında, futbolun temelinde dostluk ve barış yatmaktadır. Ancak, medya aracılığıyla zaman zaman nefret söyleminin yayılmasına yol açan bir araç haline dönüşmektedir. Televizyonda yayınlanan futbol programları, medya kuruluşlarına ait basın yayın organları, futbolcuların yorumları ve dijital medyada paylaşılan içerikler ve yazılan yorumlar aracılığıyla nefret söylemi içeren ifadeler dolaşıma girmektedir. Ek olarak, bu ifadeler yayılmakta ve sık sık yeniden üretilmektedir. Bireyler, çevrim içi ve çevrim dışı ortamlarda, tuttukları takımın fanı ve taraftarı olma konumundan çıkarak rakip oyuncular, rakip taraftarlar ve hakemlerden nefret eden bireyler haline gelmektedir. Daha ileri aşamada ise, fanatizm oranına varan nefret söylemi içerikli metinleri üreten ve yayan fanatikler haline gelmektedirler. Diğer yönden, Türkiye'de, futbol medyası haberlerine bakıldığında, özellikle haber başlıklarında askeri bir dilin kullanıldığıve haberlerin milliyetçilik üzerinden konumlandırıldığı görülmektedir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise; futbol ve medya ilişkisi hem geleneksel medya açısından hem de dijital medya açısından irdelenmiştir. Bu bölümde, Türkiye'de geleneksel spor basınının haber dili, haber aktörlerine değinilmiş ve dijital medyanın özellikleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Ek olarak bu bölümde, spor medyasında nefret söylemi konusunda daha önce yapılan çalışmalar incelenmiştir. Bu kapsamda, hem geleneksel medyadan hem de dijital medyadan nefret söylemi örnekleri sunulmuştur. Televizyon ve gazete gibi geleneksel kitle iletişim araçlarının yanı sıra internet temelli dijital medyaya ait araçlar da ırksal, dinsel, ulusal ve etnik nefretin oluşmasında ve nefret söyleminin yayılmasında önemli bir rol oynamaktadır. İnternetin temelleri 1969 yılında askeri araştırma projelerini desteklemek amacıyla atılmıştır. Günümüzde ise internet, dünya genelinde 2.9 milyar kullanıcıya ulaşan bir ağ haline gelmiştir. Bir çok dijital medya platformlarının da gelişmesiyle, internet sıradan kullanıcıların içerik üretebilecekleri ve bu içerikleri dolaşıma sokabilecekleri bir alan haline gelmiştir. Bu nedenle, geleneksel medyayadan farklı olarak dijital medya bireylerin ve grupların kendi içeriklerini ve bir yönüyle kendi medyalarını üretmelerine izin vermektedir. Nefret söylemi açısından bakıldığında ise, dijital medya, etkileşimsellik, hızlı yayılım gibi özellikleriyle kullanıcıların nefret söylemi üretmesine ve yaymasına yol açmaktadır. Üretilen bu söylemler aracılığıyla, toplumdaki farklı gruplar ve bireyler arasındaki ötekileştirme artmaktadır. Bu durum ise, azınlık olarak temsil edilen grupların ifade özgürlüklerinin baskılanmasına yol açabilmektedir. Ek olarak, sosyal ağlarda, kişiler günlük hayatlarında dile getiremedikleri ayrımcı ve nefret içerikli düşüncelerini anonim olarak daha kolay bir XIX şekilde dile getirebilmektedir. Bu içeriklerin dolaşıma girmesine olanak sağlayan ağlara örnek olarak, bir toplumsal paylaşım ağı olan Facebook ve bir mikroblog olan Twitter verilebilir. Çalışmanın sonraki bölümünde; medya kuruluşlarına ait sosyal ağlardan örneklere ve dört büyük futbol kulübüne ait sosyal ağlara göz gezdirildikten sonra, araştırmanın asıl kısmını oluşturan taraftar gruplarına geçiş yapılmış ve araştırma yöntemi sunulmuştur. Bu kısımda, grupların Facebook ve Twitter'da söylemsel çözümlemesi yapılarak nefret söylemi örnekleri ortaya konulmuştur. Karşılaştırma verisi sunması amacıyla medya kuruluşlarına ait resmi Facebook ve Twitter profillerinden bazı örneklere ve dört büyük futbol kulübüne ait resmi Facebook ve Twitter profillerine göz gezdirilmiştir. Araştırmanın varsayımı olarak, nefret söyleminin, Facebook ve Twitter platformlarında gruplar ve kullanıcılar tarafından bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde yeniden üretilerek dolaşıma girmesi ele alınmıştır. Bu varsayımdan hareketle, araştırmanın bütününde dijital medya aracılığıyla dolaşıma giren nefret söylemlerini görünür kılmak ve farkındalık yaratmak amaçlanmıştır. Çalışmanın kuramsal çerçevesinde, Van Dijk tarafından geliştirilen eleştirel söylem çözümlemesi yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda, Facebook ve Twitter ağları üzerinde var olan dört büyük taraftar kulübünün en çok bilinen gruplarının isimleri, kullandıkları profil ve kapak fotoğrafları ve kendilerini ifade ettikleri cümleleri bir metin olarak ele alınmıştır. Van Dijk tarafından geliştirilen analiz tablosu Facebook ve Twitter ağlarına uygun olacak şekilde düzenlenmiştir. Taraftar grupları tarafından paylaşılan içerikler ve bu içeriklere diğer bireyler yani sosyal ağ kullanıcıları tarafından yazılan yorumlar iki ayrı kategori olarak ele alınmıştır. İncelemede, eleştirel çözümlemeye uygun olarak mikro analiz ve makro analiz kategorileri kullanılmıştır. Bu kategorilendirme üzerinden; Facebook ve Twitter'da yer alan içeriklerin temsili makro analiz bölümünde ele alınmıştır. Facebook ve Twitter platformlarında dolaşıma giren nefret söylemleri kategorileri, hedef alınan gruplar, cümleler ve görseller ise mikro analiz bölümünde ele alınmıştır. Bu kategoriler üzerinde inceleme yapılırken, hem Facebook'tan hem de Twitter'dan gruplar tarafından yazılan ve nefret söylemi içeren dikkat çekici içeriklerin ekran görüntüleri (screenshot) alınarak çalışmaya eklenmiştir. Çalışmada, katılımsız gözlem tekniği kullanılmıştır. Facebook ve Twitter ağlarında nefret söylemi içeren veya üreten grup profilleri incelenmiştir. Çalışmanın evreni, toplumsal paylaşım ağları ve mikrobloglardan oluşmaktadır. Örneklem ise Facebook adlı toplumsal paylaşım ağı ile Twitter adlı mikroblog ağından oluşmaktadır. Çalışmanın en son bölümünde ise, medyalararası etkileşime yer verilmiş ve nefret söylemiyle mücadele için kullanılabilecek çeşitli öneriler sunulmuştur. Televizyon dünyasında, futbol için üretilen televizyon programları yalnızca maç yayınıyla sınırlı kalmamaktadır. Canlı maç yayını dışında, maç sonuçları, oyun XX dizilişi, hakem ya da teknik direktör kararları ile ilgili yorum ve değerlendirmelerin yapıldığı futbol analiz programları da yayınlanmaktadır. Günümüzde, Facebook ve Twitter gibi dijital mecralarla birlikte taraftarların, televizyon programlarının ve hatta futbolcuların oluşturdukları profil ve hesaplar aracılığıyla yorum yapma durumu ortaya çıkmıştır. Bu yorumların geleneksel medyada yayınlanan futbol programlarına sık sık konu olduğu görülmektedir. Diğer bir deyişle, dijital medya geleneksel medyayı dönüştürerek medyalarası etkileşim durumu yaratmaktadır. Nefret söylemi ile mücadele kapsamında ise Tribün dergi forumu örneği ve olumlu bir futbolcu örneği olarak Didier Drogba incelenmiştir. Ayrıca, nefret söylemini ve söylemin suça dönüşmesini önlemek için hukuksal açıdan gerçekleştirilmesi mümkün olabilecek önlemler incelenmiştir. Mücadelenin en önemli yöntemlerinden biri olan dijital medya okuryazarlığına ise oldukça geniş bir yer ayrılmış ve çeşitli öneriler sunulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda elde edilen bulgular ise, dijital medyanın geleneksel spor medyasında olduğu gibi saldırgan milliyetçi, ayrımcı ve cinsiyetçi nefret söylemi içeren ifadelerin oluşturulmasına ve medyalararası etkileşim aracılığıyla yayılmasına yol açtığıdır. Ayrıca, sıklıkla karşı taraftar grubuna yönelik siyasi içerikli nefret söylemi metinlerinin kullanıldığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

In this thesis study, hate speech, which are released in circulation by groups or individual users on digital media platforms Facebook and Twitter networks and supposed to be effect indoor and outdoor hate crimes, is researched. In most general definition, hate speech is expression ways which arises from intolerance, spreads, defends, incites or legitimate hate. In other words, it is manifestation of intolerance. This manifestation involves extreme prejudgements and preconceptions. For this reason, hate speech blocks evaluation of other perspectives by harming tolerance and mutual respect. By their nature of structure, digital media tools enables user's creating content and spreading it fast because they have functions like interactivity, hipermedia and rapid deployment. These networks makes circulation of texts which are negative, segregationist, sexist, exclusionist and involves hate speech, easier. Moreover, by creating interaction between medias, they accelerate reaching to individuals. Therefore, research of examples which are supposed to have effect and take an important role on hate speech production is important. Purpose of this thesis is to reveal the categories of these hate speeches which are circulated by contents created by users in digital media. Within this purpose, in Facebook and Twitter networks, fans of four big football teams in Turkey; Galatasaday, Fenerbahçe, Beşiktaş and Trabzonspor are taken under research. Hate speech examples produced by these groups and individuals are examined. In this context analysis made biliteral, evaluating content of news and comments. At this point, this study consists of five sections. In first section, hate speech and hate crime notions and these notions' relations with regulations and freedom of expression are mentioned. Hatred reveals hate speech with speech pratics which are circulated by speech that is targeting society's specific groups, marginalising, humiliating and including prejudgments. Shortly hate speech which reveals with hatred is manifestation of intolerance and wishing harm on a group or ignoring them. One of the most important results of hate speech is that it can provide basis to violence, and therefore hate crime. According to the judgement which is accepted by Committee of Ministers of The Council of Europe in 1997, hate speech is involving kinds of hatred expressions which are spreding, inciting, defending and lagimating kind of expressions based on racist hatred, foreigner hostiliy, anti-semitism, aggressive nationalism and intolerance. In addition to that, European Court of Human Rights doesn't evaluate hate speech category in concept of freedom of expression.XIV In the following section of the study; fanaticism, culture of partiality and positioning of fanaticisim in media. At the present time, football is one of most popular sports branch. Because of this it became an industrial game which is folowed by big number of people. When considered as a sports branch, in basis of football there is friendship and peace. However by act of media, sometimes it becomes a medium to spread hatred speach. With football programs which are broadcasted on TV, media organs which belong to big media establishments, comments of football players and shared contents and written comments on socaial media expressions involving hatred speech is being released in circulation. In addition to that, these expression are spread and produced again and again. In online and offline environments individiuals become people who are hating rival team's players, fans and referees instead of being just a fan. In a further stage, they become fanatics who create text contents involving hate speeches. On the other hand, when news of Turkey's football media are examined, especially in headlines, it is seen that a military language is used and news are positioned on nationalism. In third section of the study, football and media relation is examined on aspects of conventional and digital media. In this section, language of conventional sports media in Turkey and news actors are mentioned and properties of digital media are evaluated in detail. In addition to that, in this section previos studies made on hate speech in sports media. In this context hate speech examples are provided from conventional and digital media. Beside conventional mass media like television and newspaper, digital media based on internet also has an important role in creation of racial, religious, national and ethnic hatred and spreading hate speech. Foundation of internet is laid in 1969 for supporting military research projects. At the present time became a network which has 2.9 billion users in the world. With development of many digital media platforms, internet became an area in which ordinary users can create content and circulate them. Because of this, unlike conventional media, digital media allows individuals and groups generate their own content and in a way their own media. In the context of hate speech; digital media helps users' creating and spreading hate speech with its properties like interactivity, rapid deployment. With these speeches, marginalisation between different groups and individuals in society increases.This situation may cause repress of minorities' freedom of expression. In addition, people can express their thoughts which they can't talk in their daily life, involving segregationalism and hate concept anonymously easier on digital networks. We can show examples for these networks which enable these contents being circulated; Facebook which is social sharing network and Twitter which is a microblog. In next section of the study; after examining examples from media companies' social media profiles and social media networks of four big football teams, the subject is switched to fan grops which is forming main part of the research and method of research is provided. In this part, by making discoursive analysis of these XV groups on Facebook and Twitter, their hate speech examples are revaled. For getting comparison data, some examples from media companies' official Facebook and Twitter profiles are provided and offical profiles of four big football team are examined. As hypothesis of the researh, hate speech's conscious or unconscious reproduction and circulate by groups and users in Facebook and Twitter platforms is evaluated. On this hypothesis, in the whole of research, making hate speeches circulated by digital media visible and creating awareness are the purposes. In study's hypothetical context critical discourse analysis method, which is developed by Van Dijk, is used. In this context, name of the most known groups of four biggest football teams' their profile and cover pictures, and the sentences they express themselves on Facebook and Twitter networks are taken in consideration as a text. Analysis table which is developed by Van Dijk is rearranged in most suitable way for Facebook and Twitter networks. Contents shared by fans and comments that are made by other users which are social network users are taken as two seperate categories. In the research, micro analysis and macro analysis categories which are appropriate for critical analysis are used. On this categorisation, representation of contents on Facebook and Twitter platforms are evaluated in macro analysis section. Hate speech (which are circulated on Facebook and Twitter) categories, targeted groups, sentences and visuals are evaluated in micro analysis. When research is made on these categories, screenshots of remarkable contents which are involving hate speech and written by groups on Facebook and Twitter are added to the study. In this study, unattended observation technic is used. Group profiles which have and produce hate speech on Facebook and Twitter networks are examined. Universe of the study consists of social sharing networks and microblogs. And the sample is consisting of sharing network named Facebook and microblog named Twitter. In the last section of study, there are interaction between different medias and some suggestions for struggling against hate speech. In television world, programs which are produced for football are not limited only with match broadcasting. Beside live match, programs in which match scores, formation, referee or decisions of coach are commented and evaluated are broadcasted. At the present time, with digital medias like Facebook and Twitter, fans, television programs and also football players make comments by their profiles and accounts. These comments are oftenly are becoming subject of the programs which are broadcasted on conventional media. In other words, digital media transforms conventional media and creates interaction between medias. In context of struggling against hate speech, Tribün magazine forum and as a positive football player example, Didier Drogba is examined. A wide section is taken for digital media literacy which is one of the most important method of struggle, and some suggestions are provided. XVI Indications which are gained at the end of this study are; as in conventional sports media, digital media invites creation of expressions which have aggressive, nationalist, racist and sexist hate speeches and spreads with interaction between medias. Moreover, it is seen that oftenly political hate speech texts are used against rival teams' fans.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    880930

    Yeni medyada ırkçılık ve fanatizm: Spor haberleri üzerine bir inceleme

    Racism and fanaticism in new media: A study on sport news

    ASSANE DIOP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    GazetecilikSelçuk Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA BETÜL AYDIN VAROL

  2. Tez No

    776750

    Dijital medyada algı yönetimi: İkinci Karabağ Savaşı örneği

    Perception management in digital media: The case of the Second Karabakh Gar

    BAŞAK SAĞIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Halkla İlişkilerAtatürk Üniversitesi

    Halkla İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERYEM OKUMUŞ

  3. Tez No

    796329

    Dijital medyada siyasal iletişim ve Z kuşağı üniversite öğrencileri: İstanbul özelinde çevrimiçi siyasal katılım üzerine bir araştırma

    Political communication in digital media and generation Z university students: A research on online political participation in Istanbul

    EDANUR GÜREL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Siyasal BilimlerMaltepe Üniversitesi

    Disiplinlerarası İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ EYÜBOĞLU

  4. Tez No

    496024

    The relationship between branding and symbolic consumption in digital media

    Dijital medyada markalaşma ve sembolik tüketim ilişkisi

    ERGE TEZEREN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    İletişim Bilimleriİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Medya ve İletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YONCA ASLANBAY

  5. Tez No

    737629

    Dijital medyada habercilik: Çevrimiçi gazeteler ve sosyal medya ile habercilikte yaşanan dönüşüm

    Journalism in digital media: The transformation in journalism with online newspaper and social media

    BURCU TAFLANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    GazetecilikKocaeli Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKTÜRK YILDIZ

Geri Dön