Geri Dön

Sosyo-bilimsel konularla argümantasyon becerisi ve insan haklarına karşı tutum geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması

An action research about argumentation skill on socio-scientific issues and development of attitudes towards human rights

PDF İndir

  1. Tez No: 375349
  2. Yazar: AYŞE ÖZTÜRK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET DOĞANAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 258

Özet

Bu çalışma, ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinde fen ve teknoloji dersinde sosyobilimsel konularla argümantasyon becerisinin ve insan haklarına yönelik tutumun nasıl geliştirilebileceğini ve uygulamada karşılaşabilecek sorunların nasıl giderilebileceğini ayrıntılı olarak incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiş bir eylem araştırmasıdır. Araştırma 2012-2013 eğitim-öğretim yılı bahar ve güz döneminde orta sosyoekonomik düzeyde bir ortaokulda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu ise amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilmiş sekizinci sınıf düzeyinde öğrenim görmekte olan 14?ü kız 12?si erkek olmak üzere 26 kişilik bir öğrenci grubu oluşturmuştur. Araştırma verileri yapılandırılmamış gözlem (Kamera kayıtları), öğretmen ve öğrenci günlükleri, argümantasyon becerisi ve insan haklarına ilişkin yazılı dokümanlar ve araştırmacılar tarafından geliştirilen İnsan Haklarına Yönelik Tutum Ölçeği (İHTÖ) kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın nitel verileri içerik analizi yapılarak çözümlenmiştir. Bu analiz uygulama süreci içinde ve süreç tamamlandıktan sonra yapılan analizler olmak üzere iki aşamalı olarak ve sürekli karşılaştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. İHTÖ puanlarındaki değişim ise Freidman testi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları sosyobilimsel konular temelli uygulamalarla çalışma grubunu oluşturan öğrencilerde insan haklarına yönelik anlayış ve tutum gelişiminin sağlandığını göstermiştir. Bu bağlamda nitel bulgular birinci kuşak haklardan insanlık onuru, yaşama hakkı, ayrımcılık yasağı kişinin bedensel ve ruhsal dokunulmazlık hakkı, özel yaşama saygı ve bilgilerin gizliliği hakkı, mülkiyet hakkı, adil yargılanma hakkı ve ifade özgürlüğü hakkı ile ilgili anlayış ve tutum gelişiminin gerçekleştirildiğini ortaya koymuştur. İkinci kuşak haklardan ise meslek seçme ve çalışma hakkı, haksız işten çıkarılmaya karşı koruma hakkı, sağlık hizmetleri hakkı, barınma hakkı, yeterli yaşam standardı hakkı, gıda güvenirliği hakkı için anlayış ve tutum gelişiminin sağlandığını ortaya koymuştu. Üçüncü kuşak haklar kapsamında ise çevresel koruma hakkı, insanlığın ortak mal varlığına saygı hakkı, barış hakkı ve sürdürülebilir kalkınma hakkı için tutum ve anlayış gelişimi sağlandığını göstermiştir. Nicel bulgular ise insan haklarına yönelik tutumun anlamlı bir şekilde artarak değiştiğini göstermiştir. Ayrıca, araştırma kapsamında uygulamalar süresince insan haklarıyla ilgili anlam oluşturma ve insan haklarıyla bağdaşmayan fikirler öne sürme ve ısrar etme problemleri yaşandığı tespit edilmiştir. Araştırmanın argümantasyon becerisi gelişimine ilişkin sonuçları ise sosyobilimsel konular temelli uygulamalarla fen ve teknoloji dersinde ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinde argümantasyon becerisinin geliştirilebileceğini ve üretilen argümanların kalitesinde olumlu yönde bir değişim meydana geldiğini göstermiştir. Bu bağlamda öğrencilerin tamamında iddia, gerekçe, kanıt, karşı iddia-gerekçe ve çürütücü üretebilme becerisi gelişiminin sağlandığı tespit edilmiştir. Ayrıca, öğrencilerin argüman gelişim süreçlerinde farklılıklar bulunduğu akademik olarak daha başarılı olan öğrencilerin argümantasyon becerilerinin daha hızlı gelişim gösterdiği ve daha zengin yapıda argümanlar sergiledikleri saptanmıştır. Ayrıca, uygulamalar süresince, iddiayı desteklemeyen gerekçe ve kanıt sunma, dini gerekçeler sunarak kanıtlarla destekleyememe, destekleyici bilgi ve araştırma becerisi eksikliği, sözel dilsel beceri eksikliği, gerekçe ve kanıt arasındaki farkı ayırt edememe, hangi bilgilerin kanıt olacağına karar verememe gibi çeşitli problemlerin yaşandığı tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bu sonuçlar çalışma grubunu oluşturan öğrencilerde sosyobilimsel konularla argümantasyon becerisi ve insan haklarına ilişkin tutumun geliştirilebileceğini göstermiştir. Bununla birlikte, duruma ilişkin daha kapsamlı bilgi sağlayabilmek için farklı sosyoekonomik düzeydeki okullarda, farklı sınıf düzeylerinde, farklı deneyim ve yeterliliklere sahip öğretmenlerle ve daha geniş örneklemlerle çalışmaların yapılması önerilebilir.

Özet (Çeviri)

This study was designed as an action research investigating how argumentation skills on socio-scientific issues and attitudes towards human rights of the students at eighth grade secondary school can be developed and how the problems which are possible to be faced with during implementation can be resolved. The study was conducted in a secondary school which was at middle socio-economic level during spring and fall semesters of the 2012-2013 academic year. The sample of the study consisted of 26 students, 14 of them were female and 12 of them were male, studying at eighth grade level and they were selected according to the criterion sampling of purposive sampling methods. The data of the study was collected by unstructured observation (video-camera recordings), teacher and student diaries, written documents about argumentation skill and human rights and Human Rights Attitude Scale (HRAS) which was developed by the researchers. The qualitative data of the research was analyzed through content analysis. This analysis was applied during the implementation and after the process was completed and constant comparison method was used. The change in the scores of HRAS was analyzed by using the Freidman test. The results of the research revealed that the students who were in the sample group which was supported by applications based on socio-scientific issues developed perceptions and attitudes towards human rights. In this context, the qualitative data showed that perceptions and attitudes about the first generation rights such as human dignity, the right to life, prohibition of discrimination, the right of physical and spiritual privilege, the right of respect to private life and privacy of personal information, the right of property, the right to a fair trial and the right of freedom of speech were developed. It also displayed that perceptions and attitudes about some second generation rights such as the right to choose a job and work, the right to be protected against unfair dismissal, the right to have health services, the right to housing, the right to have enough life standards and the right to food security were developed. There were also some perceptions and attitudes which were developed about third generation rights such as the right to environmental protection, the right to respect for common heritage of mankind, the right to have peace and the right to sustainable development. The quantitative findings presented that the attitude towards human rights increased significantly. Furthermore, it was observed during the implementations that some problems about forming an understanding about human rights and claiming and insisting on some ideas that do not comply with human rights occurred. The results of the research about developing the argumentation skill pointed that the argumentation skill of secondary school eighth grade students can be improved with the help of implementations based on socio-scientific issues and some important changes in the quality of the argumentations were observed in a positive way. In this context, it was found out that the skill of claiming, justification, presenting evidence, counter claiming-justification and producing a confutation were improved. Besides, it was revealed that there were some differences in the processes of the students about developing argumentation skill and the students who were more successful academically developed their argumentation skills faster and they presented richer argumentations. On the other hand, some other problems such as presenting justifications and evidences not supporting the claim, not being able to support with evidences by presenting some religious reasons, the lack of skill about supporting information and research, the lack of verbal-linguistic skill, not being able to distinguish the difference between justification and evidence and not being able to decide which information could be evidence. The results obtained from this research showed that the argumentation skill and the attitude towards human rights can be developed on the students in the sampling group by the help of socio-scientific issues. Moreover, it can be suggested that more research can be carried out at schools with different socio-economic levels, at different grade levels, with teachers who have different experiences and proficiencies and with wider sampling groups so as to obtain more comprehensive information.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    694345

    Çevrim içi sosyobilimsel argümantasyonun sosyobilimsel farkındalığa, girişimciliğe ve bilgileri günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi

    The effect of online socioscientific argumentation on socioscientific awareness, entrepreneurship and the level of association of knowledge with daily life

    CAN YOLAGİDEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimErciyes Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OKTAY BEKTAŞ

  2. Tez No

    380262

    Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konudaki argümantasyon becerilerinin eleştirel düşünme ve bilgi düzeyleri açısından incelenmesi: GDO örneği

    Investigating argumentation skills of pre-service science teachers in a socio-scientific issue in terms of critical thinking and knowledge level: GM foods case

    ÜMİT DEMİRAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİH ÇEPNİ

  3. Tez No

    485615

    Argümantasyon yöntemi destekli artırılmış gerçeklik uygulamalarının akademik başarı, eleştirel düşünme becerisi, fen ve teknoloji dersine yönelik güdülenme ve argümantasyon becerisi üzerindeki etkisinin incelenmesi

    The effect of augmented reality activities supported by argumentation approach on academic achievement, critical thinking skills, motivation towards science and technology course and argumentation skills

    TUBA DEMİREL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEMET KARAKUŞ

  4. Tez No

    648363

    Sosyobilimsel konulara dayalı fen eğitiminin öğrencilerin akademik başarılarına, bilimin doğası anlayışlarına ve argümantasyon becerilerine etkisinin incelenmesi

    Assessment of the effects of socioscientific issues based science education on students' achievement, nature of science understandings and argumentation skills

    TAŞKIN PEHLİVAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN SERHAT İREZ

    DR. ÇİĞDEM HAN TOSUNOĞLU

  5. Tez No

    891724

    6, 7 ve 8. sınıf fen bilimleri ders kitaplarındaki sosyobilimsel konulara yönelik öğrenci görüşlerinin ikilem kartları kullanılarak incelenmesi

    Examination of student opinions on socioscientific issues in the 6th, 7th and 8th grade science curriculum by grade level

    MELIS SELYAYDIN HYUSEIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimTrakya Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURCAN ÖZKAN

Geri Dön