Çok Boyutlu Sağlık Denetim Odağı Ölçeği C Formu: Türkiye geçerlik-güvenirlik çalışması
Multidimensional Health Locus of Control Scale C Form: Turkish reliability and validity study
- Tez No: 376591
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RITA KRESPI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu çalışma, Çok Boyutlu Sağlık Denetim Odağı Ölçeği (ÇBSDOÖ) C Formunun geçerlik ve güvenirliğini Son Dönem Kronik Böbrek Yetmezliği (SDBY) olan Türk bir hasta grubunda incelemeyi amaçlamıştır. Örneklem, 109'u erkek ve 87'si kadın olmak üzere, toplam 196 kişiden oluşmaktadır. Ölçeğin güvenirliği; iç tutarlılık ve 2 aylık bir test-tekrar test güvenirliği dikkate alınarak değerlendirilmiş; bu değerlendirmeler de geçerlik, ölçüt ve yapı geçerliği dikkate alınarak incelenmiştir. Ölçüt geçerliğine yönelik hipotezleri test etmek için, hastalar ÇBSDO ölçeği Form C, Kısa Form 36 ve Genel Sağlık Anketi-12'yi doldurmuşlardır. Diyet ve sıvı kısıtlamalarına uyum; diyaliz seansları arası kilo alımı, kan serum üre, potasyum ve kreatinin seviyeleri gibi klinik verilerden faydalanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular ölçeğin iç tutarlılığının (İç SDO =.82; Şans SDO =.82; Doktorlar SDO =.63; Güçlü Diğerleri SDO =.57) ve yüksek bir test-tekrar test güvenirliğinin olduğunu (İç SDO, .88; Şans SDO, .83; Doktorlar SDO, .72; Güçlü Diğerleri SDO, .57) göstermiştir. Ölçüt geçerliği için elde edilen bulgular, hipotezleri kısmi olarak desteklemekte ve geçerlik için kanıt sağlamaktadır. Geçerliği incelemek adına daha çok çalışma gerekmektedir. Yine de, bu ölçeğin SDBY hastalarında sağlık denetim odağının yaşam kalitesi, duygusal iyilik ve uyum gibi sonuç değişkenlerine etkisi incelenirken kullanılabileceği öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to investigate the validity and reliability of the Multidimensional Health Locus of Control Scale (MHLC) Form C in a Turkish sample of patients with End-Stage Renal Failure (ESRF). The sample consisted of 109 men and 87 women. The reliability of the scale was assessed by paying attention to internal consistency and 2 months test-retest reliability whereas its validity was assessed by paying attention to construct and criterion validities. To determine the criterion validity of the scale, a number of hypotheses concerning the ways in which locus of control were related to quality of life, emotional well-being and adherence to diet and fluid restrictions were tested. To test these hypotheses, patients completed the MHLC-Form C, SF-36 and the General Health Questionnaire-12 (GHQ-12). Adherence to diet and fluid restrictions were assessed through clinical measures including interdialytic weight gain and blood urea, potassium and creatinine levels. The findings showed that the scale was internally consistent (Internal HLOC =.82; Chance HLOC =.82; Doctors HLOC =.63; Powerful Others HLOC =.57) and had high test-retest reliability (Internal HLOC, .88; Chance HLOC, .83; Doctors HLOC, .72; Powerful Others HLOC, .57). The findings for the criterion validity provided partial support for the hypotheses which in turn provided some evidence for the validity of the scale. More studies are needed to further examine the validity of the scale. Nevertheless, it is envisaged that this scale can be used in ESRF patients to examine the effect of locus of control on outcome measures such as quality of life, emotional well-being and adherence.
Benzer Tezler
- Koroner arter hastalığı olan bireylerde sağlık kontrol odağı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between health focus of control and personality traits in individuals with coronary artery disease
NİLGÜN KORUCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikEge Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA OKSEL
- Tip 2 diyabetli bireylerin sağlık denetim odaklarının hastalık belirtilerine etkisi
The effect of health control focuses of individuals with type 2 diabetes on disease symptoms
ÇAĞLA DAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikEge ÜniversitesiKronik Hastalıklar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA OKSEL
- Adolesan Yaş Grubu Çocuğa Sahip Ebeveynlerde HPV Aşısı Farkındalığı ve Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Evaluation of HPV Vaccine Awareness and Knowledge Level in Parents with Adolescent Children
ÖZGE ATALAY TOPDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. MERTHAN TUNAY
- Adölesanlarda sağlık inanç modeli temelli yaratıcı drama eğitiminin sağlık denetim odağı ve sigara algısına etkisi
The effect of health belief model based creative drama education on health locus and smoking perception in adolescence
SULTAN ESRA TEDİK
Doktora
Türkçe
2019
Halk SağlığıAtatürk ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANTÜRK ÇAPIK
- Sağlık psikoeğitim programının, obez ergenlerin beslenme, fiziksel aktivite ve sağlık denetim odağına etkisi
The effect of health psycoeducation program on nutrition, physical activity and health locus of control of obese adolecent
GÜLNİHAL BİLİM