Kronik kan hastalarında yaşam kalitesiyle ilişkili faktörlerin incelenmesi
Investigation of factors associated with quality of life in patients with chronic blood diseases
- Tez No: 943561
- Danışmanlar: PROF. DR. ARZU ARAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bu araştırmanın temel amacı talasemi ve orak hücreli anemi kronik kan hastalığı tanısı olanlarda yaşam kalitesini etkileyen faktörleri belirlemektir. Araştırmada ele alınan faktörler; sosyo-demografik değişkenler, hastalığa ilişkin değişkenler ve psiko-sosyal değişkenler olarak sağlık denetim odağı, gelecek zaman perspektifi, minnettarlık eğilimi ve travma sonrası gelişimdir. Araştırmanın örneklemi 51'i talasemi 73'ü orak hücreli anemi hastası olan 124 kişiden oluşmaktadır. Hastalara online anket uygulaması üzerinden sırasıyla Demografik Bilgi Formu, Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu, Travma Sonrası Gelişim Envanteri-X, Çok Boyutlu Sağlık Denetim Odağı Ölçeği C Formu, Zimbardo Zaman Perspektifi Envanteri, Yenilenmiş Minnettarlık, Memnuniyet ve Takdir Ölçeği uygulanmıştır. Yaşam kalitesiyle araştırmanın değişkenleri arasında korelasyon ve hiyerarşik regresyon analizleri IBM SPSS Statistics 26.0 programı kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre bedensel yaşam kalitesini; güçlü diğerleri sağlık kontrol odağı negatif yönde, minnettarlık eğilimi pozitif yönde yordamaktadır. Ruhsal yaşam kalitesini; sosyo-demografik özelliklerden iş sahibi olmak pozitif yönde, psikiyatrik hastalık tanısı almış olmak negatif yönde yordamaktadır. Hastalığa ilişkin özelliklerden düzenli sağlık kontrolü yaptırmak, psiko-sosyal değişkenlerden ise minnettarlık eğilimi ve travma sonrası gelişim pozitif yönde yordamaktadır. Sosyal yaşam kalitesini; sosyo-demografik özelliklerden sağlık güvencesinin varlığı pozitif yönde, psikiyatrik hastalık tanısı almış olmak negatif yönde yordamaktadır. Psiko-sosyal değişkenlerden ise travma sonrası gelişim pozitif yönde yordamaktadır. Çevresel yaşam kalitesini; sosyo-demografik özelliklerden sağlık güvencesinin varlığı ve alkol kullanmak pozitif yönde, psikiyatrik hastalık tanısı almış olmak negatif yönde yordamaktadır. Psiko-sosyal değişkenlerden minnettarlık eğilimi ve travma sonrası gelişim pozitif yönde yordamaktadır. Gelecek zaman perspektifi yaşam kalitesinin hiçbir alt boyutuyla ilişkili bulunmamıştır. Elde edilen bulgular ilgili alan yazın bağlamında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate factors predicting the quality of life in individuals diagnosed with chronic blood diseases, specifically thalassemia and sickle cell anemia. The examined factors include socio-demographic variables, disease-related characteristics, and psychosocial variables such as health locus of control, future time perspective, dispositional gratitude, and posttraumatic growth. The sample comprises 124 participants (51 with thalassemia, 73 with sickle cell anemia) who completed an online survey including the Demographic Information Form, World Health Organization Quality of Life Scale-Short Form, Post-Traumatic Growth Inventory-X, Multidimensional Health Locus of Control Scale Form C, Zimbardo Time Perspective Inventory, and Revised Gratitude, Satisfaction, and Appreciation Scale. Correlation and hierarchical regression analyses were conducted using IBM SPSS Statistics 26.0. Findings indicate that the 'powerful others' health locus of control negatively predicts physical quality of life, while dispositional gratitude positively predicts it. Psychological quality of life is positively predicted by being employed and negatively predicted by a psychiatric diagnosis. Regular health check-ups, dispositional gratitude, and post-traumatic growth positively predict psychological quality of life. Social quality of life is positively predicted by having health insurance and negatively predicted by a psychiatric diagnosis. Among psycho-social variables, post-traumatic growth is a significant positive predictor. Environmental quality of life is positively predicted by health insurance and alcohol consumption but negatively predicted by a psychiatric diagnosis. Dispositional gratitude and post-traumatic growth positively predicted environmental quality of life. Future time perspective is not significantly associated with any dimension of quality of life. The findings are discussed within the relevant literature.
Benzer Tezler
- Juvenil romatoid artritli hastalarda doğal seyir ve prognoz
Natural course and prognosis of patients with juvenile rheumatoid arthritis
ALİ TUNÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Allerji ve İmmünolojiÇukurova ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILMAZ
- Kronik böbrek yetmezlikli hemodiyaliz hastalarının gastrointestinal semptomlarının, yaşam kalite düzeylerinin ve hipoalbuminemi durumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of gastrointestinal symptoms, quality of life, and hypoalbuminemia in hemodialysis patients with chronic renal failure
MELDA ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA KÖSELER BEYAZ
- Factors affecting the quality of life of patients with diabetes mellitus: A descriptive cross-sectional study
Diabetes mellitusu olan hastaların yaşam kalitesini etkileyen faktörler: Tanımlayıcı kesitsel bir çalışma
HARITH AHMED MOHAMMED MOHAMMED
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
HemşirelikÇankırı Karatekin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜJGAN ONARICI
- Kronik renal replasman tedavisi alan hastalarda kan basıncı kontrolü ve inflamasyonun yaşam kalitesine etkisi
The effect of inflammation and blood pressure measurement on health related quality of life in patients of chronic renal replacement therapy
EDA ALTUN
- Fibromiyalji ve miyofasial ağrı sendromu hastalarında ortalama trombosit hacmi,lipit profili ve D vitamini düzeylerinin karşılaştırılması
The comparision of the average trombocyte volume, lipide profile and the level of the vitamin D in the patients with fybromyalgia and miyofascial pain syndrome
ENGİN APAYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonFırat ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. GÜRKAN AKGÖL