Gelenekteki değişim ve keçecilik sanatı
Change in the tradition and the art of feltmaking
- Tez No: 380104
- Danışmanlar: PROF. DR. NEBİ ÖZDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 419
Özet
Bir topluma farklı kimlik kazandıran ve onu diğerlerinden ayıran en önemli özelliklerin başında“gelenekleri”gelmektedir. Gelenekler, toplumların birbirlerini etkilemesiyle kendilerine özgü bir yapıya sahip olurlar. Gelenekler ihtiyaçlardan doğan ve uzun yıllar uygulanarak sürdürülen derin alışkanlıklardır. Bir geleneğin oluşması ve sürdürülmesi için birçok etken rol oynar. Diğer taraftan, kendisini zorlayan gelişmeler içerisinde değişime uğramakta direnen gelenekler zaman içerisinde yok olur gider. Değişime uyum gösterenler ise, toplumla birlikte yaşamaya devam eder. Bu bağlamda, Türkler de tarih boyunca kendilerine has geleneklerini oluşturmuşlardır. Bu oluşumda göçebe yaşamdan yerleşik yaşama geçiş çok etkili olmuştur. Gelenekteki değişim olgusuna paralel olarak keçecilik sanatı da başta ihtiyaçlardan doğmuş, toplumun ihtiyaçlarına göre şekillenmiş, yaşamın birçok alanında kullanılmıştır. Keçenin, ustaların maharetli ellerinde ihtiyacın giderilmesinin yanı sıra, süslenerek sanat ve estetik yönü de öne çıkarılmıştır. Geleneksel keçecilik sanatının tarihsel süreçteki konumu, uygulanması, toplumdaki yeri, onu oluşturan şartlar, değişimine sebep olan etkenler, nedenleri, değişim sonucu aldığı biçim, uygulayanların süreçteki değişimleri ve günümüzdeki durumunun tespiti çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmada geleneksel keçecilik sanatının tarihsel süreci, geleneğin ustaları ve yetişme süreçleri, sürdürülebilirlik bağlamında geleneğin diğer kuşaklara aktarılması, keçecilikte kullanılan hammadde ve malzemeler, yapım teknikleri, motif ve renkler, ürünler ve bunların tarihsel süreçteki değişimleri ile geleneksel Keçecilik sanatının değişimine neden olan faktörler incelenmiştir. Tez çalışmasında yerli ve yabancı kaynaklardan konuyla ilgili tarama yapılmış, geleneğin ustaları ile mülakat ve gözlem yolu kullanılmıştır. Öncelikle konu ile ilgili kitap, makale, bildiri, doktora ve yüksek lisans tezleri ile her türlü yazılı kaynak değerlendirilmiştir. Daha sonra saha çalışmasına geçilmiş ve geleneksel keçecilik sanatının sürdürüldüğü bölgelerden seçilen geleneksel keçe ustalarıyla mülakatlar ve gözlemler yapılmıştır. Böylece tarihsel süreçteki durumuyla günümüzdeki keçecilik sanatının durumu birlikte değerlendirilmiştir. Geleneksel keçecilik sanatının toplumsal yaşam biçimimizdeki değişimler ve diğer etkenlerle birlikte değişim ve dönüşüme uğrayarak devam ettiği gözlenmiştir. Böylece ürünlerde, yapım tekniğinde, ustaların yetişme ve yetiştirme yöntemlerinde, cinsiyette, ham madde ve kullanılan araçlarda, icra ortamında ve talep edenlerde devam eden bir değişimin gerçekleştiği görülmüştür. Çalışma sonucunda, sürdürülebilirliğin en önemli şartının değişim ve dönüşüm olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Sözcükler Gelenek, Sanat, Değişim, Usta, Keçe, Keçecilik
Özet (Çeviri)
“Traditions”of a population stands at the head of the features which are giving that population an identity and distinguishing it from the others. Traditions gain a distinctive pattern by the interpopulational influences. Traditions are deep habits which are emerging from requirements and are sustained through long ages by applying it. Lots of factors takes role for formation and sustainability of a tradition. On the other hand, traditions that resist to the conditional changes which are compelling it disappears by time. Traditions that strings along with the conditional changes could keep their existence within the population. In this context, Turks have created their specific traditions. Passing from nomadic life to settled life has been very effective in creation of these traditions. Corresponding to the phenomenon of change in the tradition, felt making has born from requirements, reshaped to fulfill societies requirements and used in many areas of life. Alongside the fulfilling requirements in the skillful hands of masters, felt's visual aspect has put forward by addition of art and aesthetics into it. Traditional felt making art's location in historical process, its application, its location in society, conditions that are creating it, reasons, its last form after its reshaping, changes of the masters in this process and determination of the today's situtation are the purpose of this work. In this work, traditional felt making art's historical process, tradition's masters and their process of training, transfer of this tradition in context of continuity, raw material and necessaries used in felt making, production techniques, ornament and colors, products and their changes in historical process are investigated. In this thesis work, browsing has made from native and foreign sources, interview and observation method are used with tradition's masters. Primarily, books, articles, notices, doctorate and post graduate thesis and every kind of written sources has used. Afterwards, field work has took place and interview and observations are made with the masters picked from the locations where traditional felt making art is continued. By this way, situation of the felt making art which is living with its situation in its historical process has evaluated with them. Continuity of traditional felt making art with the changes and conversions that are made by the changes in our social life style and by other factors has observed. Thereby, a change has been observed in products, in production technique, in the way of training and education of the masters', in gender, in raw materials and tools that are used, in environment of performing and in the demandants. In consequence of this work, 'change and conversion are the most important states of continuity' has determined. Key Words Tradition, Art, Change, Master, Felt, Felt Making
Benzer Tezler
- Halk hikâyelerinin elektronik kültür ortamındaki serüveni
The adventure of folk stories in the electronic cultural environment
YELİZ SAYGILI SAVAŞ
Doktora
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Kırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALAHADDİN BEKKİ
- Beste-i kadîm âyîn-i şerîflerin usûl-arûz vezni ilişkisi yönünden incelenmesi ve nüsha karşılaştırmaları
Analysis of the beste-i kadîm âyîn-i şerîfs within the context of usûl-arûz relationship and the comparison of manuscripts
ZEYNEP USTA
- Anadolu ağıt geleneğinin özellikleri ve kültürel süreklilikteki rolü
The features of the tradition of Anatolian elegy and its role in cultural continuity
NİHAN TAHTAİŞLEYEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Halk Bilimi (Folklor)Mimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. GÜLPER REFİĞ
- Geleneksel keçe uygulayımı ile özgün hediyelik ve turistik eşya tasarımları
Unique gift and touristic goods desins with traditional felt application
TUĞBA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
El SanatlarıKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SEMA ETİKAN
- Otantisite inşası çerçevesinde Türkiye'de bağlama icrasının değişim süreci: Gelenek, icat, ihtilaf, ihya
The change process of bağlama performance practice in the context of authenticity construction: Tradition, invention, conflict, revival
ERDEM ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
2022
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU