PISA 2006 fen okuryazarlığı testindeki maddelerin yanlılık bakımından araştırılması
Investigating PISA 2006 scientific literacy items in terms of bias
- Tez No: 385539
- Danışmanlar: PROF. DR. NÜKHET ÇIKRIKÇI DEMİRTAŞLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Bu araştırmada, PISA 2006 fen okuryazarlığı testinin Türk ve ABD uygulamalarının ölçme yapısı bakımından eşdeğerliğini incelemenin yanı sıra, PISA fen okuryazarlığı maddelerinin kültürler arası ve cinsiyete göre yanlılık taşıyıp taşımadığını belirlemek ve olası yanlılık nedenlerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma betimsel bir araştırma olup 757 Türk ve 856 ABD'li öğrencinin verileri ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılan maddeler ve bunlara ilişkin veriler OECD tarafından öğrenci başarılarını belirlemek amacıyla geliştirilmiş olan PISA 2006 fen okuryazarlığı testinden elde edilmiştir. Araştırma PISA çalışmasında kullanılan 13 test kitapçığından kamuoyuna açıklanmış olan maddelerin tamamının yer aldığı 1 ve 5 numaralı kitapçıklarda yer alan maddeler üzerinden yürütülmüştür.Araştırmada kullanılan testlerin Türk ve ABD gruplarında yapı bakımından eşdeğer olup olmadıklarını belirlemek için verilere açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. PISA 2006 fen okuryazarlığı testi maddelerinde olası yanlılık sorgulaması için de Mantel-Haenszel (MH), Simultaneous Item Bias Test (SIBTEST) ve Madde Tepki Kuramı Olabilirlik Oran Analizi (MTK-OOA) yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmada her üç yöntemde ortak olarak madde işlev farklılığı (MİF) gösteren maddeler olası yanlı maddeler olarak kabul edilmiş ve sonraki adımda olası yanlılık kaynaklarına ilişkin uzman görüşlerine başvurulmuştur.Analizler sonucunda elde edilen bulgulara göre, fen okuryazarlığı testinde MİF gözlenen madde sayısının 1 nolu kitapçıkta 16 (maddelerin %28'i), 5 nolu kitapçıkta 24 (maddelerin %40'ı) olduğu belirlenmiştir. Bu maddelerin 15'i Türk öğrenciler, 25'i ise ABD'li öğrenciler lehine çalışmıştır. Türkiye'de cinsiyet grupları arasında her üç yöntemle yapılan analiz sonucunda MİF gösteren madde belirlenmemiştir. Yalnızca Mantel-Haenszel ve SIBTEST ile MİF sorgulama yöntemleriyle yapılan analizler sonucunda cinsiyete göre MİF gözlenen maddelerden 4'ü kızlar lehine, 3'ü ise erkekler lehine bulunmuştur. Olası yanlılık kaynağını belirlemek için uzman görüşlerine başvurulması sonucunda Türk ve ABD gruplarına bazı maddelerin içerik ve beceriler açısından avantaj veya dezavantaj sağlamış olabileceği uzmanlarca ifade edilmiştir. Ayrıca betimsel analiz sonuçlarına göre hem Türk ve ABD grupları arasında hem de Türk örnekleminde cinsiyet grupları arasında düşünme süreçlerine, madde formatlarına aşına olma bakımından avantajlı ve dezavantajlı durumların ortaya çıkmış olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Present study aimes at investigating the equivalance of science literacy items of PISA 2006 according to gender and cross-culture, in terms of structures of Turkish and USA practices and furthermore, finding out possible sources of differantial item functioning (DIF). It is a descriptive research carried out through the data of 757 Turkish and 856 USA Students. 2006 PISA science literacy tests were used as a measurement tool to determine students? achievement. For this purpose, two booklets including all released items were selected.In this study, factor structures of tests were determined via exploratory and confirmatory analyses. Methods like Mantel-Haenzsel Statistics, Simultaneous Item Bias Tests (SIBTEST) and Item Response Theory Likelyhood Ratio were employed in order to determine if science literacy items of PISA 2006 have differatial item functioning.According to the results of the analysis of the three methods, number of the items including DIF was determined as 16 (%28) in Booklet 1, 24 (%40) in Booklet 5. Of those items, 15 were biased in favour of Turkish students and 25 in favour of US students. For Turkish students, there seemed no biased items according to gender in three methods. However, in result of MH and SIBTEST, according to gender of the items including DIF, 4 items favoured the girls, 3 items favoured the men. As result of descriptive analysis to determine the sources of bias, it has been determined that items are biased in cultural aspect. There are differences among groups in respect of gender, thinking process and item format. According to expert opinion, some items have advantages and disadvantages in terms of content and skills in Turkish and U.S. groups.
Benzer Tezler
- A cross-cultural comparison of the effect of human and physical resources on students' scientific literacy skills in the Programme for International Student Assessment (PISA) 2006
PISA 2006 Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı?nda insan kaynakları ve fiziksel kaynakların öğrencilerin fen okuryazarlığına olan etkisinin kültürlerarası karşılaştırılması
ÖZGÜR ÇELEBİ
Doktora
İngilizce
2010
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER GEBAN
- Fen bilimleri öğretmen adaylarının PISA fen okuryazarlığı yeterliklerinin araştırılması
Investigation of pre-service science teachers' PISA scientific literacy competencies
HASAN GÖKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA BAHADIR AKTAN
- PISA 2006-2018 verileri bağlamında Türkiye ve bazı ülke öğrencilerinin üst düzey becerilerinin karşılaştırmalı incelenmesi
Comparative investigation of high level skills of students in Turkey and some countries in the context of PISA 2006-2018 data
FERHAT YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAksaray ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY TUNÇ
- PISA 2006 sınavı sonuçlarına göre Türkiye'deki öğrencilerin fen okuryazarlığını etkileyen faktörler
The factors that effect students' scientific literacy according to PISA 2006 in Turkey
HATİCE GONCA USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. R. NÜKHET ÇIKRIKÇI DEMİRTAŞLI
- The impact of school and student related factors on scientific literacy skills in the programme for international student assessment-PISA 2006
Uluslararası öğrenci değerlendirme programı-PISA 2006'da okul ve öğrenci ile ilgili etkenlerin fen okuryazarlık becerileri üzerindeki etkisi
MÜFİDE ÇALIŞKAN
Doktora
İngilizce
2008
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GİRAY BERBEROĞLU