Bazı yerel buğday çeşitlerinde bayrak yaprağının morfo fizyolojik özelliklerinin kuraklığa dayanıklılık yönünden irdelenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 38700
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜJDE KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Bu araştırma 1991-1992 yetiştirme mevsiminde Çukurova üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü araştırma alanında yapılmış,, yerel ve ıslah edilmiş 13 ekmeklik ve 11 makarnalık buğday çeşidinin dane dolumu dönemindeki kuraklığa dayanıklılığı üzerinde çalışılmıştır. Deneme bölünmüş parseller deneme desenine göre su stresi (kontrol ve su stresi) ana -Faktör ve çeşitler alt faktör olacak şekilde 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. İncelenen özellikler ve elde edilen sonuçlar aşağıda özetlenmiştir 1. Bayrak Yaprağı özellikleri: Bayrak yaprağı alanı, bayrak yaprağı su miktarı, bayrak yaprağı spesifik ağırlığı, bayrak yaprağı su içeriği,, bayrak yaprağı su kaybı, stoma sayı ve boyutları yönünden çeşitler arasında farkların olduğu gözlenmiştir Bayrak yaprak alanı ekmeklik çeşitlerde 18.1 ila 33.8 cm2 arasında makarnalık çeşitlerde ise 25 »2 ile 34“ i cm£ arasında değişirken çeşitler arasında önemli farkların olduğu görülmüştür Bayrak yaprağı su miktarı ekmeklik çeşitlerde 182,33 ile 411 «20 mg arasıda; makarnalık çeşitlerde ise 252,, 03 ile 338.27 mg arasında değişirken çeşitler arasında önemli farklar görülmüştür. Bayrak yaprağı spesifik ağırlığı ekmeklik çeşitlerde 3,47 ile 5.30 mg cm-35 arasında makarnalık çeşitlerde 4,34 ile 5» 48 mg cm”“38 arasında değişirken çeşitler arasında önemli farklar görülmüştür. Sres altındaki bayrak yaprağı su kaybı yönünden ekmeklik çeşitler arasında fark önemsiz olup başlangıçtaki suyun ortalama ”/,, 4 0. 9 * u olarak bulunmuştur. Makarnalık çeşitlerde ise bayrak yaprağı su kaybı 7.33.7 ile 7.47.7 arasında değişirken çeşitler arasında önemli farklar görülmüştür. Ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinde üst ve alt epidermisdeki stoma sayı ve boyutları ayönünden önemli çeşit farkları bulunmuştur, üst epidermis stoma sayısı alt epidermis stoma sayısından fazla bulunmakla birlikte toplam stoma sayısı yönünden makarnalık çeşitlerin ekmeklik çeşitlere kıyasla daha fazla sayıda stoma içerdikleri gözlenmiştir.-81- 2. Kuru madde Ağırlığı ve Dağılımı s Başak kuru madde ağırlığı ekmeklik çeşitlerde 1-22 ile 1.93 g/başak arasında; makarnalık çeşitlerde 1=56 ile 2.34 g/başak arasında değişirken çeşitler arasında önemli -farklar olduğu görülmüştür. Su stresinin başak kuru madde ağırlığı, üzerine etkisi makarnalık buğday çeşitlerinde önemsiz bulunurken, ekmeklik buğday çeşitlerinde 7J.7'lik bir azalmayla kendini göstermiştir. Yaprak, sap ve toplam kuru madde ağırlıkları ekmeklik buğday çeşitlerinde Dişbudak ve makarnalık buğday çeşitlerinden Aric 316 en yüksek değerde bulunmuştur. Su stresinin belirtilen bu özellikler üzerine etkisi önemsiz bulunmuştur. 3. Olgunlukta Başak Dane Verim ve öğeleri: Başak dane verimi yönünden ekmeklik buğday çeşitlerinde önemli farklar bulunmuştur» Ekmeklik çeşitlerde başak dane verimi 0,95 ile 1.41 g arasında değişirken strese dayanıklı üç çeşitin sırasıyla Kırmızı buğday, Cumakalesi ve Cumhuriyet-75 çeşitleri olduğu saptanmıştır Makarnalık çeşitlerde ise dane verimi ortalama 1.21 ile 1.83 g arasında değişirken strese dayanıklı ilk üç çeşit VK 85-17, Cham I ve Gediz-75 çeşitlerinin olarak saptanmıştır. Dane ağırlığı ekmeklik çeşitlerde ortalama 30.1 ile 41.9 arasında değişirken; makarnalık çeşitlerde bu değer 40.0 ile 49.6 arasında değişmiştir. Su stresinin dane ağırlığına etkisi makarnalık çeşitlerde önemli bulunmazken, dane verimine etkisi Aric 714 ve Sorgül çeşitleri dışında önemsiz bulunmuştur» Ancak ekmeklik buğday çeşitlerinde dane ağırlığı yönünden %18'lik, dane verimi yönünden ise %20'lik bir azalmaya neden olmuştur. Ekmeklik buğday çeşitlerinde dane sayısı 25.0 ile 40.5 arasında değişirken, su stresinin etkisi önemsiz bulunmuştur. Makarnalık çeşitlerde bu değer 26.1 ile 39.7 arasında değişmiş ve su stresi Aric- 316 ve Aric-714 çeşitlerinde dane sayısında istatistiksel yönden önemli düşüşlere neden olmuştur. incelenen ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinde fertil,' steril ve toplam başakçık sayıları yönünden önemli farklar gözlenmiştir. Fert il ve toplam başakçı k sayısı ekmeklik buğday çeşitlerinden Dişbudak, makarnalık Buğday çeşitlerinden Sorgül' deş steril başakçık sayısı ise ekmeklik buğday çeşitlerinden Kırmızı Buğday, makarnalık buğday çeşitlerinden Aric 714, İskenderi ve Sorgül 'de en yüksek bulunmuştur. Su-82- stresinin sayılan bu özellikler üzerine önemli etkide bulunmadığı tespit edilmiştir Hasat indeksinde de ekmeklik ve makarnalık çeşitler arasında önemli -farklar gözlenmiştir. Ekmeklik buğday çeşitlerinden HI 31.4 ile 48,4 arasında değişirken, su stresi koşullarının HI 'ne etkisi Ag denli çeşidi dışında önemsiz bulunmuştur. Agdenli çeşidinde HI' de 7.23'lük düşüş gerçekleşmiştir. Makarnalık buğday çeşitlerinden ise HI 34.5 ile 48.9 arasında değişirken su stresinin HI üzerine etkisi önemsiz bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
During the growing season of 1991-1992 water stress resistance was studied xn 11 bread (T. aestivum) and 11 durum (T. durum) wheat cultivars. The field trail was conducted in split block design. Water stress (control and water stress) was considered as main factor and cultivars as sub-Factors with tree replications. The characters investigated and the results of the study were summarised as fallows? 1. Flag Leaf Charecters: Significant differences were found in genotypes in terms of flag leaf area, flag leaf water content, flag leaf specific, weight, numbers and size of stomata and flag leaf relative water content and flag leaf water loss. It was found that bread and durum wheat cultivars were different in terms of flag leaf area. This value was on the average between 18,1 and 2S.3 cm2 for bread wheat cultivars and between 25.2 and 31 «1 cm3 for durum wheat cultivars. Bread and durum wheat cultivars were different in terms of flag leaf water content. This value was on the average between 182.33 and 411.20 mg for bread wheat cultivars and between 252.03 and 338.27 mg for durum wheat cultivars. Bread and durum wheat cultivars different in terms of flag leaf spesific weight. This value was on the average between 3.47 and 5.30 mg cm2 for bread wheat cultivars and between 4.35 and 5.23 mg cm2 for durum wheat cultivars. Bread wheat cultivars were not different in terms of water loss of flag leaf and this value was on the average 40.8/.Ü there were ?.signi. tic ant differences in durum wheat cultivars and Diyarbakır 81 (43.77.) has the highest value. In durum and bread cultivars there was negative corralation between stomata numbers and sizes stomata numbers of adaxial surface were higher than stomata numbers of abaxial surface. It was found that total stomata numbers of durum wheat cultivars have more than of bread wheat cultivars.-84- 2. Production and Distribution of Dry Matter s Bread and Drum wheat cultivars were different in terms of spike dry mater weight» This value was on the average between 1.22 and 1.93 g/spike for bread wheat cultivars, and between 1.56 and 2.07 g /spike for durum wheat cultivars» In terms of spike dry matter weight, durum wheat cultivars were not effected by water stress whereas there were 177. decreasing in bread wheat cultivars. In terms of leaf, shoot and total dry matter weight, Dişbudak of bread wheat cultivars and Aric 316 of durum wheat cultivars have the highest values. In bread and durum wheat cultivars, water stress did not affect on those carecters. 3. Brain Yield and Components: It was found that bread and durum wheat cultivars were different in terms of grain weight and grain yield. This value was on the average between 0.95 and 1.41 g for bread wheat, and Kırmızı buğday, Cumakalesi., Cumhur i yet~75 did not affect water stress. As for durum wheat grain yield value between 1.21 and 1.83 g was found and VK 85- 17, Cham II, 6edi2-75 cultivars were not affected to the water ST. i* B5^} b It was also found that grain weight average value between 30.1 and 41.9 mcj for bre? a d wheat, and between 40,, 0 and 49.6 mq for durum wheat cultivars. Durum wheat cultivars did not affect by water stress in terms of grain weight and e wept Aric-714 and SOrgül cultivars in terms of grain yield, but it was occured that in terms of grain weight 18% decreasing, and in terms of grain yield 20% decreasing in bread wheat cultivars. There were significant differences between bread and durum wheat cultivars in terms of grain numoer. Water stress did not affect on that carecters. Bread and durum wheat, cultivars were different in terms of fertile, sterile and total spikelet numbers. Dişbudak of bread wheat cultivars and Sorgül of durum wheat cultivars in terms of fertile and total spikelet numbers? Kırmızı Buğday of bread wheat cultivars and Aric 714, İskender i " and Sorgül of durum wheat cultivars in terms of sterile spikelet numbers were the highest values. Water stress did not affect durum and bread wheat cultivars in terms of those charecters. It was also found that bread and durum wheat cultivars-85- were significant differences in terms of harvest. indeK. Seri 82 of bread wheat cultivars and Gediz 75 of durum wheat cultivars have the higher than the others. Water stress did not affect on that carecters.
Benzer Tezler
- Tokat, Amasya ve Çorum orijinli yerel ekmeklik buğday çeşitlerinin bazı tarımsal özellikler ve geç gelişme dönemlerindeki kuraklığa tolerans yönünden karakterizasyonu
Characterization of some agricultural traits and drought tolerance at late developmental stages in bread wheat landraces from Tokat, Amasya and Çorum provinces
KÜBRA ÖZDEMİR DİRİK
Doktora
Türkçe
2020
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ SAKİN
- Identification and characterization of some bioactive components in selected local wheat (Triticum spp.) varieties
Seçilen yerel buğday (Triticum spp.) çeşitlerinde bazı biyoaktif bileşenlerin tanımlanması ve karakterizasyonu
MUHAMMAD USMAN AKRAM
Doktora
İngilizce
2023
Gıda MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMRAN UYGUN
- Denizli ilinde yetiştirilen bazı yerel buğday (Triticum spp.) çeşitlerinin glutatyon s-transferaz içeriğinin belirlenmesi ve tescilli buğday çeşitleri ile karşılaştırılması
Determination of glutathione s-transferase content of wheat landraces (Triticum spp.) grown in deni̇zli̇ city and comparison with registered wheat varieties
AZİZ ÖZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
BiyokimyaPamukkale ÜniversitesiOrganik Tarım İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALAETTİN KEÇELİ
- Türkiye'deki bazı yerel ekmeklik buğday çeşitlerinde gluten polimorfizmi ve gen çeşitliliğinin belirlenmesi
Determination of gluten polymorphism and gene diversity in some local bread wheat varieties of Turkey
RIDVAN TEMİZGÜL