Aile eğitim programının annelerin ayrımlı pekiştirme kullanarak çocuklarına kural kazandırma becerisini edinmelerine etkisi
The effect of family training program on gaining rules to their children by using differential reinforcement
- Tez No: 388186
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YUSUF ZİYA TAVİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 218
Özet
Bu araştırmada, Ayrımlı Pekiştirme Kullanarak Çocuklara Kural Kazandırma Becerisini Edindirme Aile Eğitim Programı'nın annelerin, çocuklarına kural kazandırması için gerekli olan işlem süreçlerini kazanmasında etkili olup olmadığını belirlemek amaçlanmaktadır. Araştırmada, tek denekli deneysel desenlerden“AB Deseni”kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, Niğde ilinde bir Özel Eğitim Merkezi'ne devam etmekte olup zihinsel yetersizlikten etkilendiği tanısı almış olan öğrencilerin anneleri arasından, çocuklarına kural kazandırmakta sınırlılık yaşayan 10 anne oluşturmuştur. Araştırmada verilerin toplamak amacı ile aile görüşme formu, video kamera kayıtları, işlem süreçlerine ilişkin ölçüt bağımlı ölçü araçları, uygulama güvenirliği formu ve sosyal geçerlilik formu kullanılmıştır. Araştırmanın deney sürecinde, geliştirilen aile eğitim programının uygulanmasının öncesinde araştırma kapsamına dahil edilen 10 annenin, araştırmada kazanması hedeflenen işlem süreçlerine ilişkin başlama düzeyi verileri üç farklı oturumda belirlenmiştir (A). Annelerin aile eğitim programı uygulanmadan önce başlama düzeylerinin belirlenmesinin ardından, gruba 4 oturum olarak desenlenen aile eğitim programı uygulanmıştır (B). Araştırmada, araştırma kapsamındaki veriler, grafiksel olarak verilmiş ve niteliksel olarak yorumlanması da , grafiklerin görsel olarak analiz edilmesi ile yapılmıştır. Araştırmanın tamamlanmasının ardından elde edilen bulgular aşağıda ifade edildiği şekildedir; - Ayrımlı Pekiştirme Kullanarak Çocuklara Kural Kazandırma Becerisini Edindirme Aile Eğitim Programı'nın uygulanmasının ardından araştırma kapsamına dahil edilen anneler (ödülleri kullanma, kurallara uygun olmayan davranışları görmezden gelme ve kurallara uygun olan davranışların ayrımlı pekiştirme) işlem süreçlerinin alt amaçlarının tamamını gerçekleştirerek ölçütü %100 düzeyinde karşılamışlardır. Bu nedenle, Ayrımlı Pekiştirme Kullanarak Çocuklara Kural Kazandırma Becerisini Edindirme Aile Eğitim Programı'nın işlem süreçlerinin kazandırılmasında etkili olduğu izlenimi edinilmektedir. - Ayrımlı Pekiştirme Kullanarak Çocuklara Kural Kazandırma Becerisini Edindirme Aile Eğitim Programı'nın uygulama güvenirliği açısından değerlendirilmesi adına, (birbiri ile iletişimi olmayan) 2 farklı Özel Eğitimcinin aile eğitim programının uygulamasını izleyip, araştırmacı tarafından geliştirilen Uygulama Güvenirliği Veri Toplama Formlarını doldurmuşlardır. 2 farklı özel eğitimcinin doldurmuş olduğu bu formlardan elde edilen veriler karşılaştırılmıştır. Yapılan karşılaştırma sonucunda iki değerlendirmecinin de sonuçları birbiri ile tutarlılık gösterdiği belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, uygulama güvenirliği açısından, güvenilir bir aile eğitim programı olduğu belirlenmiştir. - Ayrımlı Pekiştirme Kullanarak Çocuklara Kural Kazandırma Becerisini Edindirme Aile Eğitim Programı sosyal geçerlilik açısından değerlendirildiğinde, annelere uygulanan Sosyal Geçerlilik Formlarından elde edilen verilerin değerlendirmesi yapılmıştır. Değerlendirmesi yapılan Sosyal Geçerlilik Formunun sonuçlarına göre, anneler aile eğitim programına katıldıkları için memnun olduklarını, geliştirilecek olan başka aile eğitim programlarına da katılmak istediklerini, programı başkalarına önereceklerini, almış oldukları eğitimin yeterli olduğunu, çocuklarına kural kazandırmak için etkili bir yöntem olduğunu, katıldıkları aile eğitim programı sonrasında kendilerinde farklılıklar meydana geldiğini ifade etmişlerdir. Elde edilen bu sonuçlara doğrultusunda, geliştirilen aile eğitim programının sosyal geçerliliği olan bir program olduğu izlenimi edinilmiştir. Bu anlamda, ailelerin çocuklarına kural kazandırmayı amaçlayarak geliştirilen bu tür aile eğitim programlarının işlevsel olacağı yordanabilir. Anahtar Kelmeler :Aile Eğitimi, Kural Kazandırma, Ayrımlı Pekiştirme
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed if the Differential Reinforcement Family Training Program for Gaining the Rules to the Childrenis effective for children in learning the progress which are necessary for mothers to teach the rules to their children. In the study single subject experimental“AB pattern”is used. The sample is consisted of ten mothers, whose children have mental deficiency and are enrolled in a Special Education Center in Niğde, who have difficulty in gaining the rules to their children. In this research in order to gather the data that family interview form, video camera records, criterion referenced tests relating to the process, the practice reliability form and the social validity form are used. In the experimental process, baseline data which is about ten mothers' aimed process before the family training program is applied is determined in three different session (A). After determining the baseline data before the family training program is applied, the family training program that is designed as four session is practised (B). In the study, the data is showed as graphs and interpreted qualitatively by analysing the graphs visually. Results which were obtained after completion of the research work is as stated below; - After Differential Reinforcement Family Training Program for Gaining the Rules to the Children is applied, the mothers in the study are successful in completing all of the sub-goals of process (using awards, ignoring the behaviors which are not suitable for the rules and differential reinforcement for the behaviors which are suitable for the rules). Thus, it can be said that Differential Reinforcement Family Training Program for Gaining the Rules to the Children is effective in gaining the process. -In order to evaluate the Differential Reinforcement Family Training Program for Gaining the Rules to the Children in terms of application reliability, two different special educator (does not know each other) monitor the family training program and fill the Practice Reliability Data Form which is developed by the researcher. When compared, it is seen that the results getting from the two different observer are consistent. According to this results, it is determined that this program is a reliable family training program in terms of its application reliability. - When Differential Reinforcement Family Training Program for Gaining the Rules to the Children evaluated in terms of social validity, the data from Social Validity Form of mothers is used. According to the results of Social Validity Form, mothers state that they are pleased to attend family training program, they want to attend other family training program that will develop, they will offer this program to others, they had enough training, this program is an effective way to teach the rules to their children, they changed after they had family training program. In accordance with the seresults, it can be said that this developing family training program has a social validity. In this sense, it can be predicted that this kind of family training programs which aimfamilies to gain the rules to their children are functional. Key Words : Family Education, Gaining Rules, Differential Reinforcement
Benzer Tezler
- Zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilerde ayrımlı pekiştireç kullanımının problem davranışın azaltılmasında etkisinin incelenmesi
The examination of influence of differential reinforcement application on decrease of problem behaviors in students with intellectual disability
EDA ALICIOĞLUGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞERİFE ŞENAY İLİK
- Uygun olmayan davranışların azaltılmasında ebeveynler tarafından uygulanan uyuşmayan davranışların ayrımlı pekiştirilmesinin etkisi (Otistik çocuklar ve ebeveynleriyle eve dayalı aile eğitimi)
Effect of differential reinforcement incompatible behaviours applied by parents to decrease the inappropriate behaviour
EMİNE GÜLTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAL VAROL
- Aile eğitim programının annelerin ebeveynlik davranışlarına ve çocuklarında gözlenen davranış problemlerine etkisi
Effect of parent education programme on maternal parenting behavior and behavioral problems observed in their children
ÇİĞDEM ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ÇEKİÇ
- Davranış denetimi aile eğitim programının annelerin davranışsal işlem süreçlerini kazanmalarına etkisi (doğrudan öğretim yaklaşımı ile sunulan)
The effect of behavior management family training program to mothers' behavioral processes gaining
YUSUF ZİYA TAVİL
- Video konferans aracılığıyla uzaktan eğitimle sunulan aile eğitim programının annelerin etkinlik çizelgesi hazırlama ve uygulamadaki etkililiği
The effectiveness of a family training program offered by distance learning via video conferencing teaching mothers to prepare and implement activity schedules
MERYEM UÇAR RASMUSSEN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKNUR ÇİFCİ TEKİNARSLAN