Geri Dön

Anadolu Türk kültür geleneğinde Şahmaran

Shahmaran in the tradition of Anatolian Turkish culture

  1. Tez No: 393285
  2. Yazar: BİRSEL ÇAĞLAR ABİHA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYNUR KOÇAK, PROF. DR. MAHMUT ESAT HARMANCI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Mitoloji, Şahmaran, Yılan- Ejderha, metinlerarasılık, Yazılı- Sözlü-Elektronik Kültür, Mythology, Sahmaran, Snake-Dragon, Intertextuality, Oral-Written-Electronic Culture
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 374

Özet

Yeryüzünde hemen tüm topluluklarda yılan, hem olumlu hem olumsuz nitelikler yüklenmiş bir semboldür. İlk yazılı kaynaklarda, ilkel dönem mağara resimlerinde sıkça rastlanan bir unsur olan yılan; mitolojilerde, kutsal kitaplarda, efsanelerde, masallarda, halk hikâyelerinde karşımıza çıkmaktadır. Çeşitli kültürlerde yılan; yaşam, ölüm, sihir ve bilgiyle ilişkilendirilmiştir. Anadolu kültür geleneğinde ise yılanın bilgelik vasfı, yüzü insan; bedeni yılan olarak tasvir edilen Şahmaran'la hayat bulur. Anadolu kültüründe süslü tacı, çiçekli motifleri ve ejderha şeklindeki kuyruğuyla Şahmaran, gerek halk anlatmalarında; gerekse evlerde bir bereket sembolü olarak karşımıza çıkar. Şahmaran'ın kültürümüze yansıyan izlerini ise mitten masala; masaldan roman ve sinemaya kadar sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarında takip etmek mümkündür. Bu tez çalışmasında Şahmaran'ın günümüz kültürüne yansımaları ve bunların mitolojik arka planı incelenmiştir. Tarsus ve Misis Yılankale'de sözlü kültür ortamından derlenen anlatılar ışığında Şahmaran'ın mitolojik sembolleri ve bunların yazılı- elektronik kültüre yansımaları irdelenmiş; çalışmada Şahmaran'ın sözlü, yazılı, elektronik kültür ortamlarındaki yansımaları ve bu yansımaların işlevsel özellikleri, söylemlerarasılık ve metinlerarasılık ışığında karşılaştırmalı olarak ortaya konmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

In Earth, approximately in all of the cultures, snake is a kind of symbol is associated with bpth positive and negative qualifications.Snake which is mostly used in first written resources,, in the pictures of primitive eras is seen in mythologies, holy books, myths, tales, folk tales. In various cultures, snake has been associated with life, death, magic and wisdom. As for Anatolian culture, the wisdom quality of snake is depicted as Şahmaran whose face is human being and body is a snake. In Anatolian culture, Sahmaran with her embellished crown, flowered ornaments, and her tail in the shape of dragon's tail is seen as a fertility symbol in both folk narrates and houses. It's possible anyway to pursue the traces of Sahmaran which take place in our culture from tales to novels and also movies as oral written and electronic culture resources. In this thesis study, the reflections of Sahmaran on today's culture and its mythological background were examined. In Tarsus and Misis Yılankale, in the light of speeches which were compiled from the place of culture, Sahmaran's mythological symbols and their reflections upon written-electronic cultures were taken into consideration. In that study, the reflections of Sahmaran in oral, written, electronic cultural documents and functional features of these documents were tried to be searched comparative in the light of oral and written facilities.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de özgün baskıresim sanatı'nın gelişimini etkileyen önemli kurumlar

    The important institutions which effect the development of the original printmaking art in Turkey

    ECEHAN TOPRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Güzel SanatlarMarmara Üniversitesi

    Grafik Ana Sanat Dalı

    PROF. SEMA ILGAZ TEMEL

  2. Anadolu dağ efsaneleri (İnceleme – metin)

    Anatolian mountain of legends (Research-text)

    ÖMER AYDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZ AYVA

  3. Kentsel alanda vakıf taşınmazlarının dönüşümü: Başkentlik sürecinde Ankara örneği

    The transformation of foundation properties in urban area: The case of Ankara during the capital process

    ZAFER AKSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÇİĞDEM VAROL

  4. Sözlü kültür geleneğinde İslami unsurlar

    Islamic elements in oral cultural tradition

    HALİL BUNSUZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Halk Bilimi (Folklor)Selçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİNAN GÖNEN

  5. Cumhuriyet dönemi Anadolu sahasında görme engelli âşıklar – naratif bir inceleme

    Blind ashiks in the Repuplic period in Anatolia – a naratif analysis

    SAMET DOYKUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Halk Bilimi (Folklor)Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MERAL OZAN