Film altyazı çevirilerinde kültürel-dilsel öğelerin aktarım olanakları ve sınırları
Die grenzen und ubertragungsmoglichkeiten der kulturellen-sprachlichen elemente in der untertitelung
- Tez No: 393850
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YELDA ARKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Görsel-işitsel metinler, altyazı çevirisi, film, kültürel-dilsel öğeler, Willkommen in Deutschland
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 231
Özet
Bu çalışmada, film altyazı çevirilerinde kültürel-dilsel öğelerin aktarım olanak ve sınırları ele alınmaktadır. Çalışmanın amacı çeviribilim kuramlarının altyazı çevirilerine uygulanabilirlik boyutunun sorgulanmasıdır. Bu boyutun kültürel-dilsel öğelerin aktarımına katkı sağlayıp sağlamadığının irdelenmesidir. Çalışma kapsamında görsel-işitsel metin türü olan filmlerde yer alan kültürel-dilsel öğelerin hangi yöntemlerle bulgulandığı ve bu bulgulanan öğelerin altyazıya hangi stratejilerle aktarıldığı üzerinde durulmaktadır. Bu doğrultuda oluşturulan kuramsal çerçeve Willkommen in Deutschland adlı film örneğiyle değerlendirme boyutuna taşınmıştır. Çalışmanın odağı kaynak dili Türkçe olan filmdeki kültürel-dilsel öğelerin G. Floros yöntemiyle belirlenmesi ve bu öğelerin Almancaya aktarım sürecinde kullanılan çeviri stratejileridir. Bu amaçla gerçekleştirilen değerlendirmede A. Chesterman yöntemi ışığında çevirmen kararları saptanmış ve bu kararlarda etkin rol oynayan unsurlar (görsel-işitsel öğeler, çevirmenin art alan bilgisi ve kültürel-dilsel yetisi, altyazı çevirisi kısıtlamaları vb.) belirlenmeye çalışılmıştır. Filmler ve çeviriler doğası gereği birbirine benzemektedir. Her ikisi de dilsel ve kültürel dizge üzerine kurgulanmaktadır. Bu nedenle çalışmada kültürel ve dilsel yapıları bulgulayan çeviribilim kuramlarından yararlanılmıştır. Metinlerde bulgulanan bu öğelerin aktarımında her iki kültür dizgesinin yaşam alanlarının karşılaştırılması önemli bir işleve sahiptir. Bu düşünceden hareketle yapılan çalışmada kültürel-dilsel öğelerin aktarımında çevirmenin hareket alanını daraltan kısıtlamaların azaltılabilmesi için çeviriye konu olan filmin tüm boyutlarıyla irdelenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In dieser Arbeit werden die Grenzen und Übertragungsmöglichkeiten von kulturellen-sprachlichen Elemente in der Untertitelung behandelt. Der Zweck dieser Arbeit ist die Anwendbarkeitsdimension der Translationstheorien in die Untertitelung abzufragen. In dieser Arbeit wird bearbeitet, mit welchen Methoden die kulturellen-sprachlichen Elemente in Filmen als audio-visuelle Textarten gefunden werden und mit welchen Strategien diese Elemente auf die Untertitelung übertragen werden. Der Fokus der Arbeit sind, die kulturelle-sprachliche Elemente im Türkisch ausgangspraclichen Film mit der Methode von G. Floros zu bestimmen und die Transformationen dieser Elemente ins Deutsche im Transferprozess, die in dieser Transformation verwendete Translationsstrategien. In der zu diesem Zweck durchgeführten Bewertung wurden die Übersetzerentscheidungen im Lichte der A. Chestermans Methode festgelegt und die Elemente wurden versucht zu bestimmen, die bei diesen Entscheidungen eine aktive Rolle spielen (audio-visuelle Elemente, die Hintergrundwissen des Übersetzers und seine kulturell-sprachliche Fertigkeit, die Beschränkungen in der Untertitelung). Filme und Übersetzungen sind einander recht ähnlich. Denn sowohl bei Filmen, als auch bei Übersetzungen bilden Sprache und Kultur die Basis ihrer Konstruktion/Montage. Aus diesem Grund konnte man sich der Translationstheorien bedienen, anhand derer sich kulturelle und sprachliche Element herausstellen lassen. Der Vergleich der Lebensbereiche beider Kulturen bei der Übertragung jener herausgestellten Elemente im Text stellt eine wichtige Funktion dar. Um die Begrenzungen des Handlungsspielraumes des Übersetzers zu verringern, gilt es aus gehen von diesem Gedanken, bei der Übersetzung der kulturellen und sprachlichen Elemente, den Film, der Gegenstand der zu untersuchenden Übersetzung ist, mit all seinen Facetten zu untersuchen. Schlüsselwörter: Audio-visuelle Texte, Untertitelung, Film, kulturelle-sprachliche Elemente, Willkommen in Deutschland.
Benzer Tezler
- Altyazı çevirilerinde kültürel öğelerin aktarımı ve çeviri sorunları
Transfer of culture-specific elements in subtitles and translation problems
MELTEM DAMAR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURGUT GÜMÜŞOĞLU
- Altyazı ve dublaj çevirileriyle ilgili yöntem ve tekniklerin çeviribilim açısından incelenmesi
Studying the methods and technics related to the subtitle and dubbing in the framework of the translation studies
NESRİN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHARREM TOSUN
- Türkçe altyazılı Fransız sinema filmlerinin çeviride eşdeğerlilik bağlamında incelenmesi
The examination of Turkish subtitled French movies in the context of translational equivalence
AYHAN GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mütercim-TercümanlıkKırıkkale ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAMİ SIĞIRCI
- Görsel-işitsel çeviride mizah: Ice Age animasyon film serisinin Türkçe ve Arapça altyazı çevirileri
Humor in audiovisual translation: Turkish and Arabic subtitles of the Ice Age animated film series
ARİFE ERAY
Doktora
Türkçe
2023
Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER SARIKAYA
- Diriliş Ertuğrul dizisinin Arapça altyazı çevirilerinde deyimsel aktarım
Idiomatic transfer in Arabic subtitle translations of the series Diriliş Ertuğrul
ARİFE ERAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mütercim-TercümanlıkGazi ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZCAN