Geri Dön

Teknoloji destekli öğrenme ortamlarında çoklu görev yapmanın öğrenmeye etkisi

The effects of multitasking on learning in technology enhanced learning environments

PDF İndir

  1. Tez No: 395187
  2. Yazar: MUHTEREM DİNDAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. YAVUZ AKBULUT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Dijital yerliler, çoklu görev, web-temelli öğrenme, Digital natives, multitasking, web-based learning
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 160

Özet

Günümüz genç nesillerini dijital yerliler, Net nesli ya da milenyum nesli olarak tanımlayan popüler kavramlarla alanyazında sıkça karşılaşılmaktadır. Bu tür kavramların ortak çıkış noktası, yeni nesillerin dijital teknolojiler ile geçmiştekilere göre daha yüksek düzeyde etkileşimde bulunmalarıdır. Bazı araştırmacılar bu yüksek düzeyli etkileşiminin bilgiyi edinme ve işleme gibi temel öğrenme alışkanlıklarını da değiştirdiğini öne sürmektedir. Genç neslin öğrenme alışkanlıklarına ilişkin dikkat çeken iddialardan biri bu bireylerin birden çok bilgi ve iletişim kaynağına dikkatlerini aynı anda vererek farklı kaynaklardan gelen bilgileri eş zamanlı olarak işleyebildikleri varsayımıdır. Alanyazında çoklu görev olarak adlandırılan bu durum dijital yerliliğin en belirgin göstergelerinden biri olarak kabul edilmektedir. Öte yandan son zamanlarda gerek dijital yerlilik kavramına gerekse çoklu görev gerçekleştirme becerisi gibi bir takım dijital yerlilik özelliklerine ciddi eleştirilerin yöneltildiği görülmektedir. Bu eleştirilerde insan bilişsel mimarisinin çoklu görev yapmaya uygun olmadığı ve çoklu görev yapan bireylerin gerek öğrenme gerekse üretim performanslarının bu durumdan olumsuz etkileneceği vurgulanmaktadır. Bu araştırmanın amacı teknoloji destekli öğrenme ortamlarında çoklu görev yapmanın öğrenmeye olan etkisinin incelenmesidir. Bu amaç çerçevesinde öğrencilerin bir yandan öğrenirken diğer taraftan da çoklu görev gerçekleştirmelerine olanak tanıyan web-temelli bir ortam tasarlanmıştır. Web ortamı sıralı ve engelleyici, sıralı ve üretici, eş zamanlı ve engelleyici olmak üzere üç farklı çoklu görev türünü içermektedir. Sıralı ve engelleyici çoklu görev ortamı, öğrenme görevi ile öğrenme ile ilgisiz başka bir görevin yer aldığı iki ortam arasındaki geçiş etkinliklerinden oluşmaktadır. Sıralı ve üretici çoklu görev ortamı, iki öğrenme görevi arasında geçişler içerecek şekilde tasarlanmıştır. Sıralı çoklu görev ortamlarında görevler arası geçiş yapan öğrenciler, öğrenmeye ilişkin görevlerine geri döndüklerinde öğrenmelerine kaldıkları yerden devam edebilmektedirler. Eş zamanlı ve engelleyici çoklu görev ortamında ise katılımcıların çoklu görev gerçekleştirirken öğrenme görevlerini duraklatmalarına izin verilmemiştir. Bu ortamdaki öğrenciler eş zamanlı çoklu görev olarak öğrenme etkinliği sırasında çevrimiçi sohbet etmişlerdir. Araştırmada öğretim içeriği olarak sıtmanın yaşam döngüsü ve yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin iki farklı öğretim videosu kullanılmıştır. Tam deneysel faktöriyel bir desenle tasarlanan araştırmada iki kontrol ve beş deney olmak üzere toplam yedi araştırma grubu bulunmaktadır. Deney grupları belirtilen üç farklı çoklu görev etkinliğinden birini gerçekleştirirken, kontrol grupları öğrenme etkinliğini çoklu görev gerçekleştirmeksizin tamamlamışlardır. Tüm katılımcılar araştırma gruplarına seçkisiz olarak atanmıştır. Araştırmanın katılımcıları Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan 572 lisans öğrencisidir. Araştırmada katılımcıların söz konusu çoklu görev ortamlarındaki öğrenme başarıları, içeriği hatırlama düzeyi ve konu ilgisi olmak üzere iki değişken bağlamında karşılaştırılmıştır. Araştırma bulguları, sıralı çoklu görev yapmanın sunulan içeriği hatırlamayı olumsuz etkilemediğini, eş zamanlı çoklu görev yapmanın ise hatırlamayı olumsuz etkilediğini ortaya koymuştur. Farklı çoklu görev durumlarındaki katılımcıların konu ilgileri karşılaştırıldığında sıtmanın yaşam döngüsü ve yenilenebilir enerji kaynakları videolarını izleyen gruplarda farklı sonuçlarla karşılaşılmıştır. Öğretim içeriği olarak sıtmanın yaşam döngüsü videosunu izleyen gruplarda sıralı çoklu görev gerçekleştirmenin konu ilgisini olumsuz etkilemediği, eş zamanlı çoklu görevin ise olumsuz etkilediği gözlenmiştir. Yenilenebilir enerji kaynakları videosunu izleyen çoklu görev gruplarında ise yalnızca sıralı ve üretici çoklu görev grubunun konu ilgisinde anlamlı bir artış gözlenmiştir. Araştırmada öğrenme başarısının yanı sıra bireylerin birtakım özellikleri ile çoklu görev becerileri arasındaki ilişki de incelenmiştir. Bu özellikler katılımcıların teknoloji kullanım düzeyleri, farklı çoklu ortamlarda günlük geçirdikleri süre, ders çalışırken çoklu görev yapma sıklıkları ve çalışan bellek kapasiteleridir. Bulgular, teknoloji kullanım düzeyi ile çoklu görev yaparak öğrenme becerisi arasında anlamlı bir ilişki olmadığını ortaya koymuştur. Benzer biçimde farklı çoklu ortamlarda günlük geçirilen süre ile sıralı ve engelleyici ve eş zamanlı ve engelleyici çoklu görev durumlarındaki öğrenci başarısı arasında da herhangi bir ilişki gözlenmemiştir. Öte yandan çoklu ortamlarda geçirilen günlük süre arttıkça sıralı ve üretici çoklu görev durumlarında öğrencilerin başarılarının düştüğü görülmüştür. Sıralı ve üretici çoklu görev etkinliklerinin diğer çoklu görev türlerine göre daha uzun sürdüğü dikkate alınarak çoklu ortamlarda günlük geçirilen sürenin artmasının uzun süreli gerçekleşen öğrenme etkinliklerinde bireylerin öğrenmelerini olumsuz etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmada çoklu görev becerisinin geliştirilebilen bir özellik olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Nitekim günlük yaşamdaki ders etkinlikleri sırasında çoklu görev gerçekleştirme sıklığı ile tasarlanan çoklu görev ortamında öğrenme başarısı arasında bir ilişki gözlenmemiştir. Son olarak araştırmada farklı çoklu görev türlerinin farklı çalışan bellek bileşenleri ile ilişkili olabileceğine ilişkin bulgulara ulaşılmıştır. Yukarıda kısaca özetlenen araştırma sonuçları ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmış, araştırma sınırlılıkları vurgulanmış ve gelecekteki çalışmalara ilişkin öneriler sıralanmıştır. Bu araştırmanın dijital yerlilik ve çoklu göreve ilişkin alanyazına önemli kuramsal katkılarda bulunduğu düşünülmektedir. Çalışmada bu katkıların tartışılmasının yanı sıra öğretim ortam ve etkinliklerinin tasarımı gibi uygulamaya yönelik çıktılara da değinilmiştir.

Özet (Çeviri)

Digital native, Net generation and millennium generation terms have been quite popular in the recent literature while describing the young generations. All these terms were grounded on the premise that the youth interact with digital technologies more than the previous generations. Some scholars claim that their excessive interaction with the technology changes their basic ways of learning, specifically in accessing the information and processing it in the mind. A common argument about the learning habits of digital natives is that they can split their attention between several information and communication resources, and can process the incoming information from a variety of those sources simultaneously. Referred to as multitasking, this notion is regarded as one of the most significant indicators of digital nativity. On the other hand, a rebuttal movement against both digital nativeness and their multitasking skills has been prominent in the recent literature. According to this view, human cognitive architecture is not capable of multitasking. Hence, individuals' performance outcomes and learning can be interfered significantly in multitasking situations. In this regard, the purpose of this study was to investigate the effects of multitasking on learning in technology enhanced learning environments. To realize this aim, a web-based learning environment was created which facilitated both learning and multitasking of students. The web environment sheltered sequential and disruptive, sequential and productive and concurrent and disruptive multitasking behaviors. In the sequential and disruptive multitasking environment, participants switched between two tabs at certain times on their computer screen. One of these tabs contained an instructional video and the other one contained funny or interesting video clips. In the sequential and productive multitasking environment, both tabs contained two different instructional videos, and participants could switch between them at certain points. In both sequential multitasking environments, instructional videos were paused when participants passed to the other tab, and resumed from the paused moment when they switched back to the previous tab. On the other hand, in concurrent and disruptive multitasking environment, participants were presented only one tab and were not allowed to pause instructional video when multitasking. In the concurrent multitasking environment, participants did online chatting as the multitasking activity during learning. Two instructional videos were presented to the students in the aforementioned multitasking environments. These videos were about the life cycle of malaria and the renewable energy resources. The study was realized through a quantitative research methodology. There were two control and five experimental groups in the true-experimental factorial design of the study. The experimental groups did one of the three aforementioned multitasking activities while learning from video content, whereas control groups watched these videos without multitasking. All participants were assigned to their treatment group randomly. The participants of the study were 572 pre-service teachers studying at the Faculty of Education at Anadolu University, Turkey. Participants in all treatment groups were compared in terms of two learning performance indicators. The cognitive gains of students from the video content were measured with a retention test while the affective outcomes were measured with a topic interest scale. Comparison of the retention test scores with the control groups revealed no significant loss in disruptive or productive sequential multitasking situations. However, a significant loss in the retention scores was observed in the concurrent multitasking situations. It was also observed that the topic interest scores across the multitasking situations varied according to the instructional video presented to the participants. Among the groups who watched the life cycle of malaria, the topic interest scores in sequential multitasking situations was similar to the control group, whereas it was significantly worse than the control group in the concurrent multitasking situations. None of the groups who watched the renewable energy resources video were significantly different from the control group in terms of topic interest. However, the topic interest stayed steady for the sequential and disruptive and concurrent and disruptive groups from pretest to posttest. A significant increase was observed in sequential and productive groups only. In addition to the comparison of students' learning performances in different multitasking situations, the relationship between their multitasking skills and several personal characteristics were investigated in the study as well. These features were digital device experience, daily time spent in various digital media platforms, frequency of multitasking while studying, and working memory capacity. The analysis did not reveal a significant relationship between digital device ownership and multitasking skills. Similarly, no relationship was observed between daily time spent on digital media and multitasking in sequential and disruptive and concurrent and disruptive multitasking situations. On the other hand, a negative correlation was identified between the daily time spent on digital media and multitasking skill in sequential and productive multitasking situations. Considering that the total instructional video duration was two times longer in sequential and productive multitasking situation, it can be claimed that spending longer times in digital media has negative effects on longer learning activities. Another significant contribution of this study is that it addressed whether the skill of multitasking in learning environments can be improved by doing multitasking while studying. Indeed, statistical analysis addressed no relationship between frequency of multitasking in the study environments and the posttest retention scores. Finally, the current study avers that the learning success in different multitasking situations might be related to different working memory constructs of the mind. In the current dissertation, the findings summarized above were discussed thoroughly in light of the relevant literature. The discussion was followed by the limitations of the study and suggestions for further research. The manuscript ends with the discussion of the theoretical contributions of the study to the multitasking framework, and addressing the practical applications of the current findings to the design of learning activities in digital environments.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    887791

    Teknoloji destekli argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının fen bilgisi öğretmen adaylarının yazılı argümantasyon, çoklu gösterim ve muhakeme becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effect of technology- supported science writing heuristic approach on pre-service science teachers' written argumentation, multiple representation and reasoning

    AZİZE NUR İNAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimYozgat Bozok Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATMA YAMAN

  2. Tez No

    615519

    Bilişim teknolojilerine dayalı uzaktan eğitim ve örnek bir uygulama(e-MBA)

    Information technology based distance education and an implementation ( e- MBA)

    ÖNDER ŞAHİNASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    İşletmeMaltepe Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET MESUT RAZBONYALI

    PROF. DR. ERTAN OKTAY

  3. Tez No

    454940

    Einsatz einer lernplattform zur sprachlichen bildung von daf-studierenden

    Almanca öğretmeni adaylarının dilsel eğitimlerine yönelik bir öğrenme platformunun kullanılması

    ÜLKÜ KALE

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    2017

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DALIM ÇİĞDEM ÜNAL

  4. Tez No

    702494

    Transmedya destekli hikâye anlatımının sosyal bilgiler öğretmenliği adaylarının hibrit öğrenmeye ve dijital teknolojilere yönelik tutumlarına etkisinin incelenmesi

    The effect of transmedia-supported storytelling on social studies preservice teachers' attitudes towards hybrid learning environments and digital technologies

    İLKNUR AKYILDIZ SARIBAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimMersin Üniversitesi

    Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CENK AKAY

  5. Tez No

    349944

    Bilgisayar cebiri sistemi destekli öğretimin farklı düşünme yapısındaki öğrencilerin integral konusundaki temsil dönüşüm süreçlerine etkisi

    The effect of a computer algebra system supported teaching on processes of representational transition in integral topics of students with different types of thinking

    EYÜP SEVİMLİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ DELİCE

Geri Dön