Ebeveyn İnternet Stili, beş faktör kişilik özellikleri ile sanal zorba ve sanal mağdur olma arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
The examining relationship between being cyberbully, cybervictim and Parent Internet Style, big five personality traits in some variables
- Tez No: 396099
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TUNCAY AYAS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: ebeveyn internet stili, beş faktör kişilik özellikleri, sanal zorba olma, sanal mağdur olma
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu araştırma ebeveyn internet stilinin lise öğrencilerinin sanal zorba ve sanal mağdur olma durumlarına olan etkisi ve beş faktör kişilik özellikleri, cep telefonuna sahip olup olmama ve evde internet bağlantısına sahip olup olmama durumu ile sanal zorba ve sanal mağdur olma durumu arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaç doğrultusunda genel tarama modellerinden biri olan kesitsel tarama modeli kullanılarak 2014-2015 Güz yarıyılında Sakarya'daki çeşitli liselerde öğrenim gören 467 öğrenci örneklem olarak seçilmiştir. Bu öğrencilerin 244'ü (%52,2) erkek, 223'ü (%47,8) kız öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Sanal Zorba/Kurban Ölçeği, Ebeveyn İnternet Stili Ölçeği ve Beş Faktör Kişilik Envanteri kullanılmıştır. Araştırmada verilerin analizi için sanal zorba ve sanal mağdur olma durumunun cep telefonunana ve evde internet erişimine sahip olup olmama durumuna göre değişimini incelemek için t-testi, sınıf düzeylerine göre değişimini görebilmek için tek faktörlü varyans analizi yapılmıştır. Son olarak sanal zorba ve sanal mağdur olma verilerinin bağımlı değişken, beş faktör kişilik özellikleri (dışadönüklük, yumuşak başlılık, özdenetim, nörotizm ve deneyime açıklık), ebeveyn internet stili (ebeveyn kontrolü ve ebeveyn yakınlığı), cinsiyet ve yaş değişkenlerinin yordayıcı değişken olarak alındığı regresyon analizi yapılmıştır. Veriler SPSS 20.0 programıyla çözümlenmiş ve anlamlılık düzeyi .05 kabul edilmiştir. Araştırma sonucunda sanal zorba ve sanal mağdur olma durumunun, cep telefonuna ve evde internet erişimine sahip olup olmama ve sınıf düzeylerine göre anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir. Sanal zorba ve sanal mağdur olma verilerinin bağımlı değişken, beş faktör kişilik özellikleri (dışadönüklük, yumuşak başlılık, özdenetim, duygusal denge ve deneyime açıklık), ebeveyn internet stili (ebeveyn kontrolü ve ebeveyn yakınlığı), cinsiyet ve yaş değişkenlerinin yordayıcı değişken olarak alındığı regresyon analizi sonucunda; sanal zorbalığın yordayıcısı olarak yumuşakbaşlılık, ebeveyn kontrolü ve cinsiyetin olduğu bulunmuştur. Yumuşak başlılık ve ebeveyn kontrolü ile sanal zorba olma arasında negatif bir ilişkinin olduğu, cinsiyete göre ise erkeklerin kızlardan daha fazla sanal zorbalık yaptıkları belirlenmiştir. Yine regresyon analizi sonucunda sanal mağduriyetin yordayıcısı olarak cinsiyet ve ebeveyn kontrolü olduğu görülmüştür. Ebeveyn kontrolü ile sanal mağduriyet arasında negatif anlamlı bir ilişki belirlenirken cinsiyete göre erkeklerin kızlardan daha fazla sanal mağdur oldukları belirlenmiştir. Son olarak sanal zorba olma ile sanal mağdur olma arasında güçlü bir pozitif ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda ebeveyn kontrolünün hem sanal zorba hem de sanal mağdur olma üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu ve daha az yumuşak başlı olmanın sanal zorba olmayı etkilediği söylenebilir. Son olarak sanal zorba olan kimselerin sanal mağdur olmanın da kuvvetle muhtemel olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
This research was conducted to study the effect of high school students' parents' internet parenting style on being cybebullying and cyber victimization, and the relationship between student's five big personality traits, having a cell phone and internet access at home or not, and cyberbullying and cyber victimization. In accordance with this purpose, 467 students studying in various high schools in Sakarya in the 2013-2014 the Fall semesterwere taken as sample. A cross sectional survey model which is one of the general survey models was used. 244 (52,2%) of the students are males and 223 (47,8%) of the students are females. In this research, Cyberbully/Victim Questionnaire, Internet Parenting Style Scale, and Sort Version of Big Five Inventory were used as data collection tools. T-test was used in order to see the variation of students' being cyberbully or being cybervictim according to gender, whether students' have cell phone, and internet access at home. In addition, One-way analysis of variance was used in order to see the variation of student's being cyber bully or cyber victim according to grade levels. Finally, regression analysis was used in order to determine the predictor of cyberbully and cyberbullied. The Data were analysed by using SPSS 20.0 programme and .05 was accepted as the level of significance. Results of this research indicated that there were no significant differences in the students' both being cyberbully and being cybervictim according to gender, grade levels, having a cell phone and internet access at home or not. The Findings of Linear regression analysis displayed that agreeableness, parental control, and gender were predictors of being cyberbully. Being cyberbully was negative related to parental control, agreeableness, and boys were more likely to be a cyberbully than girls. In addition, it displayed that parental control and gender were predictors of being cybervictim. Being bullied was negative related to parental control and boys were more likely to be a cybervictim thangirls. Additionaly it was determined that there was a strong positive relationship between being a cyberbully and being a cybervictim. Based on these findings, it was anticipated that both being cyberbully and being cybervictim were affected by parental control and low agreeableness personality trait related to being cyberbully. Finally it can be said that cyber bullies were more likely to be cybervictims. Keyswords: parent internet sytle, big five personality traits, being cyberbully, being cybervictim.
Benzer Tezler
- İş Hukukunda çalışma yasakları
Employment prohibitions in Labor Law
BÜŞRA GİZEM ÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENVER MURAT ENGİN
- Ortaokul öğrencilerinde sanal zorbalık ve mağduriyetin internet aile stili ve diğer değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of cyber bullying and victimization in secondary school students in terms of internet family style and other variables
NAZAN ŞAHİN OLUTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET BARIŞ HORZUM
- Siber mağduriyet yaşamış ergenlerin internet kullanım özelliklerinin ruhsal sorunlarının ve aile stillerinin incelenmesi
Investigation of internet usage characteristics mental problems and family styles of adolescent who have experienced cyber victimization
NAZAN GÜNDOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVAY ALŞEN GÜNEY
- Problematic internet use among adolescents in Saudi: Parenting style and parent-adolescent relationship
Saudi ergenlerden problemli internet kullanımı: Ebeveyn tutumu ve ebeveny-ergen ilişkisi
HANEEN R. ABUSALEH
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA GÜLOĞLU
- Z kuşağında bağlanma şekilleri ve dijital ebeveynliğin dijital bağımlılığa etkisi
TYPES of attachment in generation Z and the effect of digital parenting on digital addiction
TUĞÇE YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimÜsküdar ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMİYET SAYAN