Higher education in Turkey in the context of gender, upward mobility and reproduction of inequalities: A comparative study of the education and engineering faculties
Toplumsal cinsiyet, yukarı hareketlilik ve eşitsizliklerin yeniden üretimi çerçevesinde Türkiye'deki yükseköğrenim: Eğitim ve mühendislik fakültelerinin karşılaştırmalı bir çalışması
- Tez No: 399810
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE AYŞE HOŞGÖR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 384
Özet
Bu tez; Türkiye'deki eğitim fakültesi (kadın egemen alan olarak) ve mühendislik fakültesi (erkek egemen alan olarak) örneğinde, yukarı hareketlilik ve/veya eşitsizliklerin yeniden üretimi ile ilişkili yükseköğrenime erişim sürecini toplumsal cinsiyete göre (toplumsal cinsiyetler arasında ve içinde) analiz etmektedir. Kurulma amaçlarını ve yıllara göre toplumsal cinsiyet dağılımını içeren tarihsel geçmişleri göz önüne alındığında, bu iki fakültenin yükseköğrenim sistemi içinde toplumsal cinsiyete dayalı işbölümünü gösterdiği açıktır. Bu tez, toplumsal cinsiyete göre değişkenlik gösteren bu erişim sürecini anlamak ve keşfetmek için, hem eğitimdeki toplumsal cinsiyet eşitsizliği anlayışı aracılığıyla Türk modernleşmesinin tarihsel-karşılaştırmalı analizine hem de uygulanan nicel analize dayanmaktadır. Ulusal temsiliyeti ve uluslararası karşılaştırılabilirliği olan Eurostudent Araştırması IV (2011) verileri kullanılarak iki fakülte arasındaki farklılıklar toplumsal cinsiyete göre incelenmiştir. Bulgular gösteriyor ki, erkek öğrencilere göre kadın öğrenciler, yüksek sosyoekonomik ailelerden, kent alanlarından ve daha iyi eğitim geçmişinden geliyorlar. Fakültelere göre ise, bu özellikler mühendislik fakültesi için geçerlidir. Eğitim fakültesindeki öğrencilere göre, mühendislik fakültesindeki öğrenciler yüksek sosyoekonomik ailelerden, kent alanlarından ve daha iyi eğitim geçmişinden geliyorlar. Bu bağlamda, eğitim fakültesi öğrencilerini göreceli olarak dezavantajlı gruplar oluşturuyor. Öyleyse, eğitim fakültesi yukarı hareketliliğe yol açarken mühendislik fakültesinin var olan statükoyu koruduğu iddia edilebilir. Sonuç olarak, bu tez Türkiye'deki yükseköğrenimin toplumsal cinsiyete dayalı işbölümünü yeniden ürettiğini ve toplumsal cinsiyet ile ailenin sosyoekonomik durumu arasındaki etkileşimi yansıttığını ileri sürmektedir.
Özet (Çeviri)
This dissertation analyzes the higher education attainment process, which is related with the upward mobility and/or the reproducing inequality, by genders (across and within genders) in case of the education (as female-dominated field) and engineering (as male dominated field) faculties in Turkey. It is evident that considering their historical backgrounds including the aim of the founding and distribution of gender by years, these two faculties display the gender-based division of labour in higher education system. In order to understand and explore the attainment process varying by gender, this dissertation based on both a historical-comparative analysis of Turkish modernization through understanding gender inequality in education and a quantitative analysis applied. Drawing on the Eurostudent Survey IV (2011) which is nationwide representative and internationally comparable data, the differences between two faculties by gender are explored. Findings indicate that specifically, females are coming from higher socioeconomic background family, urban areas and better education background, compared to males. Considering faculty, these characteristics are also valid for engineering faculty. Students in engineering faculty are from higher socioeconomic background family, urban areas and better education background, compared to education faculty. In this sense, education faculty is consists of relatively disadvantage groups. Therefore, it is argued that education faculty provides upward mobility for students, while engineering faculty protects status quo. In conclude, this dissertation proposes that higher education reproduces gendered division of labour and the interaction between gender and socioeconomic background of family has been represented in the higher education system in Turkey.
Benzer Tezler
- Türkiye'de ortaöğretim kademesi ile ilgili son on yıldaki sayısal değişmeler (2000-2009)
Changes in educational indicators of last decade related to upper secondary education in Turkey (2000-2009)
HALİME ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL KAVAK
- Eğitim-istihdam ilişkisi bağlamında yükseköğretim programlarının değerlendirilmesi
Evaluating higher education in the context of the relationship between education and employment
MEHMET YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT TUNCER
- Uluslararası öğrencilerin Covid-19 pandemi sürecindeki uzaktan eğitime yönelik görüşlerinin incelenmesi
Investigating the opinions of international students on distance education in the Covid-19 pandemic
ZAINULLAH ATAEE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN GÜLDAL
- Yükseköğretim sistemlerinin mali özerkliği bağlamında girişimci üniversite yaklaşımı
Entrepreneurial university approach in the context of financial autonomy of higher education
BÜŞRA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TARIK SOYDAN
- Türkiye'de kent sorunları ve yetişkin eğitimi
Urban problems and adult education in Turkey: Case of Mersi̇n Karaduvar
UFUK CEM KOMŞU
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL UYSAL