Kronik hastalığı olan bireylerde öz-etkililik ölçeğinin geçerlik–güvenilirliği ve farklı kronik hastalığı olan bireylerin öz-etkililik düzeylerinin karşılaştırılması
In individuals with chronic disease self-efficacy scale validity-reliability and individuals with different chronic disease comparasion of the self-efficacy levels
- Tez No: 408429
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYLA ÜNSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu araştırma, kronik hastalığı olan bireylerde Öz-Etkililik (ÖE) ölçeğinin geçerlik-güvenirliği ve farklı kronik hastalığı olan bireylerin ÖE düzeylerinin karşılaştırılması amacıyla metodolojik ve tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın metodolojik kısmı, 350 kronik hastalıklı birey üzerinde yapılmıştır. Orijinali 33 soru ve 10 alt boyuttan oluşan Kronik Hastalıklarda Öz-Etkililik Ölçeği'nin (KHÖÖ) Türkçe formu 30 soru ve 10 alt boyuttan oluşmuştur. Ölçeğin Cronbach's α katsayısı 0.95 bulunmuş olup madde-toplam puan korelasyon katsayılarının r=0.55-0.96 arasında uygun sınırlarda olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın tanımlayıcı kısmının örneklemini Kronik Kalp Yetmezliği (KKY), Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), Diyabetes Mellitus (DM), artrit ve Kronik Böbrek Yetmezliği (KBY) tanısı alan hastalarından 40'ar olmak üzere toplamda 200 birey oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, Hasta Tanıtım Formu ve KHÖÖ'nden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda; KHÖÖ'nin Türk toplumu için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu belirlenmiştir. Sözü edilen beş kronik hastalıktan KOAH başta olmak üzere diğer dört kronik hastalıklı bireyin hepsinin ÖE algısının düşük olduğu saptanmıştır. Çalışmada farklı kronik hastalıklardaki bazı değişkenlerin ÖE algısını etkilediği bulunmuştur. Alt boyutların genelinde KOAH'lı bireyler en düşük, artritli bireyler ise en yüksek ÖE puan ortalamasına sahip olduğu belirlenmiştir. Bireylerin ölçeğin“düzenli bir şekilde spor yapma”alt boyutundan en düşük,“doktorla iletişim”alt boyutundan ise en yüksek puan ortalamaları aldıkları saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, diğer kronik hastalıklarla birlikte özellikle KOAH'lı bireylerin ÖE düzeyini yükseltmeye yönelik daha geniş gruplarda, uygulamalı çalışmaların planlanması ve kronik hastalığa sahip bireylerin düzenli egzersiz yapmaları konusunda multidisipliner çalışılmaların yapılması önerilebilir.
Özet (Çeviri)
This study has been conducted methodoligcal and descriptive so as to compare the validity and reliabilty of self-efficacy of individuals with a chronic disase, and self-efficacy conditions of individuals with a different chronic disase. The methodoligcal part of research has been conducted over 350 individuals with chronic disases. Self-efficacy scale in chronic diseases, of which original is made up of 33 questions and 10 sub-dimensions, is of 30 questions and 10 sub-dimensions in Turkish. Cronbach's α factor of scale has been found 0.95 and it has been determined that corelasion factors of item points in total are in the convenient limits between r=0.55-0.96. The sample of the descriptive part of study is made up of KKY, KOAH, DM, artrit and KBY patients, 40 from each group and 200 in total. Patients id form and KHÖÖ have been made use of while gathering the data. At the end of the study, it has been found out that KHÖÖ is a valid and reliable means of evaluation for Turkish people. It has been also figured out that of the five chronic diseases before mentioned, for individuals with a chronic disease all have a low ÖE perception, that some varibles in chronic diseases affect ÖE perception, that in sub-dimensions, individuals with KOAH generally have the lowest ÖE perception mean wheras individuals with artrit the highest, and that individuals have the lowest mean from the“doing supports regularly”sub-dimension, and the highest mean from the“keeping in touch with doctor”sub-dimension. Under the light of these findings, efective studies can be conducted in more comprehensive groups so as to increase the ÖE perceptions of individuals, especially the ones who have KOAH, together with the ones who have other diases. Multidisciplinary studies can be conducted about the fact that individuals in society wtih chronic diseases do regular exercise.
Benzer Tezler
- Hastalığı kabul ölçeğinin türk toplumundaki diyabetik bireylere uyarlanması ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi
The adaptation of the acceptance of illness scale to the diabetic patients in turkish society and the determination of the affecting factors
DİLEK BÜYÜKKAYA BESEN
Doktora
Türkçe
2009
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıEge Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR ESEN
- Koah hastalarında kronik bakım modeline temellendirilmiş eğitim ve telefonla izlemin öz-etkililik ve hasta tarafından bildirilen sonuçlar üzerine etkisi
The effect of chronic care model-based education and telephone monitoring on self-efficacy and patient-reported outcomes in copd patients
YASEMİN SAZAK
Doktora
Türkçe
2023
HemşirelikHasan Kalyoncu ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN OLGUN
- Sağlık inanç modeline göre verilen eğitimin yaşlı bireylerde bilinçli ilaç kullanımına etkisi
Effect of education provided according to health belief model on rational use of drugs in elder individuals
ŞEMSİNNUR GÖÇER
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde öz-etkililik ve ilaç kullanmaya ilişkin sağlık inançlarının psikososyal uyum üzerine etkisi
The effect of self-efficiency and drug use related health beliefs on psychosocial adjustment of people with chronic obstructive pulmonary disease
GAFFAR ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikOndokuz Mayıs ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVAL AĞAÇDİKEN ALKAN
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde öz-etkililik ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between self-efficacy and depression in individuals with chronic obstructive pulmonary disease
BURCU AĞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HemşirelikErzincan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PAPATYA KARAKURT