Geri Dön

Ceza muhakemesinde yeni bir alternatif uyuşmazlık çözme yöntemi modeli olarak sorun çözen mahkeme

Problem solving courts as a new alternative dispute resolution model in criminal procedure

  1. Tez No: 410375
  2. Yazar: EMİNE KABAK YÜCE
  3. Danışmanlar: PROF. DR. VELİ ÖZER ÖZBEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Kamu Yönetimi, Law, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Sorun Çözen Mahkemeler, Ceza Muhakemesinde Alternatif Uyuşmazlık Çözme Yöntemi, Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Akıl Hastalığı, Aile İçi Şiddet, Tekerrür, Yerel Adalet, Problem Solving Courts, Alternative Dispute Resolution in Criminal Procedure, Drug Addiction, Mental Health, Domestic Violence, Recidivism, Community Justice
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 165

Özet

Ceza muhakemesi hukukunun amacı maddi gerçeğe uygun adil bir hüküm verilerek failin cezalandırılmasıdır. Cezalandırma ise suç işlenmesini önlemeye hizmet eder. Cezanın bazı durumlarda suçun önlemesi amacını yerine getiremediği görülmektedir. Dahası tekerrür sayısının fazlalığı, mahkemelerin iş yükü ve kalabalık cezaevleri gibi sorunlar, ceza adalet sisteminin suç önleme konusundaki yetersizliğini yansıtmaktadırlar. Ceza muhakemesi hukukunda bu sorunlara eğilecek yeni yaklaşımların geliştirilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkıp, Avustralya, Birleşik Krallık, İrlanda, Kanada ve Yeni Zelanda gibi pek çok ülkeye de yayılan sorun çözen mahkemeler geleneksel ceza muhakemesinin çözümleyemediği sorunlara yönelme ihtiyacının bir sonucudur. Uyuşturucu mahkemesi, akıl sağlığı mahkemesi, yerel mahkeme, aile içi şiddet mahkemesi gibi çeşitleri olan bu mahkemeler sadece cezai uyuşmazlığı değil, suç davranışının altında yatan fiziksel, zihinsel veya sosyal sorunu çözmeyi amaçlamaktadırlar. Sorun çözen adalet yaklaşımı ile faili suça iten uyuşturucu madde bağımlılığı, akıl hastalığı, çevresel etkenler ve şiddeti meşrulaştıran sosyal inanış ve değerler gibi nedenler mahkemenin sıkı denetimi ve kontrolü altında, çeşitli kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde ele alınmaktadır. Uyuşturucu ve akıl sağlığı mahkemelerinde failler cezaevine gönderilmek yerine, mahkeme güdümlü tedavi programlarına yönlendirilirken; yerel mahkemede yaşam kalitesini düşüren hafif suç faillerine topluma verdikleri zararı toplum hizmeti cezaları ile geri ödemeleri imkânı tanınmaktadır. Aile içi şiddet mahkemelerinde ise hızlandırılmış yargılama, ilgili kurumlarla işbirliği ve şiddete müdahale programları ile mağdurun güvenliğinin sağlanması, failin davranışlarının sorumluluğunu alması ve şiddet davranışlarını değiştirmesi amaçlanmaktadır. Araştırmalar sorun çözen mahkemelerin tekerrür oranlarını azalttığını göstermektedirler. Çalışmamızda bu mahkemelerin temel muhakeme ilkelerine ve yerel ihtiyaçlara uygun olarak Türkiye'de nasıl uygulanabilecekleri incelenmektedir.

Özet (Çeviri)

Criminal procedure law aims to reach a collective just judgment in compliance with the material facts that incarcerate the offender. Incarceration serves for the prevention of crimes. In some cases incarceration can be inefficient to prevent crimes. Moreover problems such as high recidivism rates, over load of cases and highly populated prisons indicate the failure of criminal justice system. There has been a need of new approaches to address these problems. Problem solving court that emerged from United States and spread out to many countries such as Australia, Canada, Britain, Ireland, New Zealand is a consequence of this need. Problem solving courts which have many types such as drug courts, mental health courts, community courts, domestic violence courts, seek not only to resolve the criminal dispute but also to address the underlying physical, mental and social problems such as drug addiction, mental illness, environment, and social beliefs and values that legitimize the use of force through intensive judicial control with collaboration among justice system actors. While drug and mental health courts divert defendants to court-mandated treatment programs instead of incarceration, community courts deal with offenders who committed life quality crimes by imposing social service punishment on them in order to restore the community. Domestic violence courts through expedited processing, collaboration and batterer intervention programs promote to the safety of the victim, accountability of the offender, and a change in his behaviors. Studies demonstrate shows that these courts reduce recidivism. Our thesis analyzes how problem solving courts can be established in Turkey.

Benzer Tezler

  1. Alternatif bir uyuşmazlık çözüm yolu olarak Türk Ceza Muhakemesi sisteminde uzlaştırma

    Reconciliation as an alternative dispute resolution method in Turkish Criminal Procedure System

    MÜRVET BALA EKİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BEHİYE KAZANCI EKER

  2. Ceza muhakemesi hukukunda uzlaştırma kurumu

    Başlık çevirisi yok

    ZEYNEP BÜŞRA MENZİLCİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukAntalya Bilim Üniversitesi

    Kamu Hukuku Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İNANÇ İŞTEN

  3. Ceza muhakemesinde pazarlık yöntemleri ve kovuşturmaya alternatif bir yöntem olarak seri muhakeme usulü

    Plea bargaining methods in criminal procedure and the accelerated trial procedure as an alternative way of prosecution

    YEŞİM YILMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VESİLE SONAY EVİK

  4. Ceza muhakemesinde basit yargılama

    Simple trial in criminal procedure

    İSMAİL ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER ÇELEN

  5. Ceza muhakemesinde uzlaştırma

    Conciliation at criminal procedure

    DİLARA ARIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukBursa Uludağ Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEL TEMEL KANGAL