Çok kriterli karar verme tekniklerine dayalı hisse senedi seçimi:PROMETHEE üzerine bir uygulama
Stock selection based on multi-criteria decision making techniques: An application using PROMETHEE sequencing method
- Tez No: 410379
- Danışmanlar: PROF. DR. VAHAP TECİM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, İşletme, Econometrics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Promethee, Hisse Senedi Seçimi, Çok Kriterli Karar Verme, Enerji, Promethee, Stock Selection, Multi-Criteria Decision Making, Energy
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ekonometri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Son yıllarda kişilerin birikimlerini değerlendirilmesi ve para kazanma konusunda daha duyarlı olduğu bir gerçektir. Günden güne gelişen teknoloji ve yükselen hayat standartları kişilerin para ihtiyacında önemli bir artışa sebep olmuştur ve olmaya devam etmektedir. Bu gelişmelere ayak uydurmak, daha konforlu ve daha lüks bir yaşam için daha çok çalışarak para kazanmak yerine, kişiler alternatif yollar arayışına girmişlerdir. Para kazanmak için alternatif yollar, günümüz olanaklarından olan internet sayesinde de gelişim göstermektedir. İnternetten yürütülecek alternatif işler, yapılan işe ek olarak yapılıp, ek kazanç elde edilmesi daha kolay hale gelmektedir. Ama bu yöntemlerin hepsinin güvenli, yasal yöntemler olduğunu söylemek pek mümkün değil. Hem güvenli hem yasal hem de kazançlı olan borsa para kazanmak için alternatif yolların ilk sırasında yer almaktadır. Borsada para kazanmak için başvurulan yolların başında ise hisse senedi alım satımı gelmektedir. Doğru hisse senedi seçimi için, karar vericinin belirlemiş olduğu alternatifler arasından en uygun olan hisse senedi seçilmelidir. Hisse senedi seçme problemi seçim sürecinde birden çok alternatifin değerlendirmesini gerektiren çok kriterli bir karar problemidir. Bu çalışmada, hisse senedi seçim süreci incelenmiş ve Promethee sıralama yöntemi ile alternatif bir seçim yöntemi geliştirilmiştir. Enerji sektöründe yer alan firmaların hisse senetleri ele alınmış ve her bir hisse senedine ilişkin uygun olan değerlendirme faktörleri belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada hisse senedi seçimi için mali tablolardan ve reel piyasadan elde edilmiş değerlendirme faktörleri belirlendikten sonra Promethee sıralama yöntemi ile iki farklı uygulama yapılarak sonuçlar karşılaştırılmıştır. Çalışmalar sonucunda mali tablolar ve reel piyasalardan yararlanılarak hisse senedi seçimine etki eden on bir adet değerlendirme kriteri belirlenmiştir. Bu kriterler fiyat/kazanç oranı, piyasa değeri/defter değeri oranı, piyasa değeri/net satışlar, temettü verimi, beta katsayısı, esas faaliyet kar marjı, net kar marjı, öz sermaye karlılığı, cari oran, likidite oranı ve borçlanma oranıdır. Kriterler AHP yöntemi ile ağırlıklandırılmış olup, her iki durum için PROMETHEE I ile kısmi sıralama, PROMETHEE II ile tam sıralama yapılarak alternatifler önceliklendirilmiş ve GAIA analizi yapılmıştır. Böylece karar vericiye gerekli kriterler sağlayan hisse senetleri arasında en uygun olan hisse senedinin belirlenmesinde yardımcı olunması sağlanmıştır.
Özet (Çeviri)
It is a reality that individuals have been more sensitive about earning money and evaluating their savings in recent years. The developing technology and high standards of living have been essentially giving rise to the individual's need of money. The individuals have started seeking for alternative ways of gaining money more easily instead of keeping up with these developments and earning money by working harder for more cosy and luxurious living standards. The alternative ways for gaining money have made progress by the means of internet. Internet driven extra jobs in addition to the core bussiness of individuals have made easier to get extra profit. Nevertheless it is not possible to say that all these methods are legal or reliable. The most useful alternative to earn money is the stock market where people can earn money in a legal and reliable way. Stockjobbing takes place on the top of the reliable and profitable ways of earning money in the stock market. The most convenient stock should be chosen among the alternatives which have been determined by the decisionmaker for the true stock preferences. The selection of the stocks is a very problematic process which requires the assessment of more than one option. In this study, the process of the selection of stocks has been analyzed and an alternative selection method has been developed by means of Promethee sequencing method. In this study, the stocks of companies which are involved in energy sector have been examined and which assessment factor is more convenient for each stock has been determined. Furthermore, after the assessment factors which are obtained from financial statements and real market have been determined, two different practices have been implemented by Promethee sequencing method and the results have been compared. In the consequence of practices/studies, considering financial statements and the real market, eleven evaluation criteria which affects the selection of stocks has been established. These are price to earning ratio, market to book value ratio, market value to net sales ratio, dividend yield, beta coefficient, real operating profit margin, net profit margin, stockholder's equity profit, current rate, liquid ratio and debt ratio. These criterias are weighted by AHP method and for both situations alternatives have been prioritized by the practises of partial ordering by Promethee I and total ordering by Promethee II. GAIA analysis has been implemented. Therefore, it is provided that the decisionmaker could choose the most convenient stock which provides the necessary criteria among the others.
Benzer Tezler
- Finansal performans ile hisse senedi yatırımcı kararları arasındaki ilişki: BİST üzerine TOPSIS uygulaması
The relationship between financial performance and stock investors' decisions: TOPSIS application on BIST
YİĞİT ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiYaşar ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EBRU SAYGILI
- Çok kriterli karar verme tekniklerine dayalı yeni bir kent dijitalleşme endeks hesaplama modeli önerisi: Türkiye uygulaması
A new urban digitization index calculation model proposal based on multi-criteria decision-making techniques: Turkey application
MUSTAFA ÇORUH
Doktora
Türkçe
2021
Bilim ve TeknolojiSakarya ÜniversitesiYönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM CEBECİ
- Farklı ağırlıklandırma tekniklerine dayalı COCOSO yöntemi ile Türkiye'deki katılım bankalarının performans değerlendirmesi
Performance evaluation of participation banks in Turkey with COCOSO method based on different weighting techniques
SU DAĞLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeOsmaniye Korkut Ata Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİRSEN İREM SELAMOĞLU
- Türkiye'de çok kriterli karar verme süreçlerine göre en uygun yenilenebilir enerji kaynağı alternatifinin belirlenmesi
Determination of the most appropriate renewable energy source alternative according to multi-criteria decision-making processes in turkey
EMRAH SATİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
CoğrafyaAtatürk ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞLAR KIVANÇ KAYMAZ
- A multi-criteria decision-making approach for health technology assessment and a case study for dialysis alternatives in Turkey
Sağlık teknoloji değerlendirmeleri için çok kriterli karar verme yaklaşımı ve Türkiye'de diyaliz alternatifleri için uygulanması
NECLA ÖZTÜRK
Doktora
İngilizce
2017
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiMühendislik Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZALP VAYVAY