Karahanlı Türkçesiyle yazılmış Kur'an Tercümesi (TİEM 73) üzerine bir dil incelemesi
A grammatical study on Kuran Translation (TIEM 73) written in Karakhanid Turkic
- Tez No: 412152
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GALİP GÜNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 466
Özet
Türkler X. yüzyılda, Karahanlılar döneminde İslâmiyeti resmî olarak kabul etmişlerdir. İslâmiyetin toplu bir şekilde kabul edilmesinin ardından Kur'an-ı Kerîm'in Türkçeye çevrilmesi bir gereklilik hâlini almıştır. Bu gereklilik hâli mütercimleri sosyal bir sorumluluğun yanı sıra günahkâr olmak korkusundan dolayı dilcilik açısından büyük bir titizliğe sevk etmiştir. Bu çalışmada, Karahanlı Türkçesi döneminde yazılmış olan İstanbul Türk İslâm Eserleri Müzesi numara 73'te bulunan Kur'an tercümesi incelenmiştir. Bu inceleme yapılırken Kök ve Ünlü tarafından hazırlanan doktora çalışmaları esas alınmıştır. Çalışmanın Giriş bölümünde Karahanlılar, Karahanlı Türkçesi ve bu dönemin eserlerine değinilerek TİEM 73 hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra eser“Ses Bilgisi”, sözcük yapımı ve çekimi, sözcük türleri ve“Fiilimsiler”açısından incelenmiştir. Ses Bilgisi kısmında ses olayları, ses değişimleri, ünlü ve ünsüz uyumları ele alınmıştır. İsimler ve fiiller yapıları bakımından incelenmiş, sözcük yapımında kullanılan yapım ekleri ve bunların özellikleri belirlenmiştir. İsim ve fiil çekim ekleri ayrı ayrı başlıklar altında incelenmiştir. İsim ve fiiller dışında kalan sözcük türleri“Sıfatlar”,“Zamirler”,“Zarflar”ve“Edatlar”da ayrı başlıklar altında ele alınmışlardır. Sonuç kısmında yapılan çalışma ile ilgili özet bilgilere ve önemli görülen bazı özelliklere değinilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the tenth century, the Turkish adopted İslam as the official during Karakhanid period. Following the adoption of İslam collectively, Kur'an-ı Kerîm translation into Turkish was considered necessary. This requirement urged interpreters to great linguistic care for fear of being sinful as well as a social responsibility. In this study, Kuran translation, written during Karakhanid Turkish period and present in the Turkish and Islamic Arts Museum at number 73 in İstanbul, has been examined. During this investigation, doctoral studies conducted by Kök and Ünlü have been based. In the introductory part of the study, it is referred to Karakhanids, Karakhanid Turkic and the works of this period and given information about TIEM 73. Then this work has been examined in“Terms of Phonetics”, word structure and inflection, the types of words and“Gerunds”. In the phonics, sound events, phonetic change, consonant-vowel harmony are discussed. Nouns and verbs are examined in terms of structure, derivational affixes used in word structure and their properties are determined. Noun and verb inflections are examined under separate heading. Word types other than nouns and verbs, such as“Adjectives”,“Pronouns”,“Adverbs”and“Prepositions”are also dealt with under separate headings. Summary info and some important features of the study carried out in the conclusion are mentioned.
Benzer Tezler
- Karahanlı Türkçesinde tıp terimleri
Medical terms in Karakhanid Turkish
UTKU IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERRUH AĞCA
- Doğu ve batı Türkçeleriyle yazılmış ilk tefsirli Kur'an tercümelerinde din terimleri
Religious terms at the first Qur'an translations with commentary
İSLAM UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN ŞEN
- Harezm Türkçesiyle yazılmış dinî ahlakî eserlerde Arapça dinî kavramlar
Arabic religious concept in religious moral works written in Kharezm Turkish
FATMA ELAZHARY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE AYDIN
- Doğu Türkçesi Kur'an Tefsiri (Duhân, Câsiye, Ahkaf, Muhammed, Fetih, Hucurât ve Kaf Sureleri)(İnceleme- Tenkitli Metin-Dizin-Tıpkıbasım)
Eastern Turkic commentary of Koran (Sorahs of ad-Dukhan, al-Jathiya, al-Ahqaf, Muhammad, al-Fath, al-Hujurat and Qaf)(Examination-The Text of Critique- Concordance-Facsimile)
SONER ATALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Karahanlı Türkçesi Kur'an tercümelerinde deyimleşmiş birleşik fiiller
Qarakhanid Turkish, translation of Qur'an idiomized compound verbs
KISMET DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GALİP GÜNER