Geri Dön

Tuva Türkçesinde fiil söz yapımı

Verb formation in Tuvan Turkish

  1. Tez No: 413720
  2. Yazar: BUKET BARAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLSÜM KİLLİ YILMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 473

Özet

Tuva Türkçesinde türetme yoluyla yapılan fiil söz yapımının ele alındığı bu tez altı bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde Tuva Türklerinin tarihi, nüfusu, coğrafyası, Tuva Türkçesi ve Tuva Türklerinin dil durumları hakkında genel bilgi verilmiştir.İkinci bölümde söz yapımının teorik kısmı ele alınmış, fiil ve söz yapımıyla ilgili genel tanımlara yer verilmiştir. Tartışmalı bir konu olan fiilde çatı, görünüş/kılınış ve olumsuzluk hakkındaki görüşlere yer verilmiş ve bu kategoriler eş zamanlı sözcükleşme işlevinde kullanıldığından söz yapımının bir süreci olarak değerlendirilmiştir.Üçüncü ve dördüncü bölümde Tuva Türkçesinde isimden fiil ve fiilden fiil yapan ekler biçim ve işlev açısından ele alınmıştır. Tuva Türkçesinde fiil söz yapım eklerinin öncelikle yapısal özellikleri ilgili açıklamalar yapılmış, daha sonra işlevleri açıklanmaya çalışılmıştır. Eklerin Eski Türkçedeki ve çağdaş Türk lehçelerindeki örnekleri de incelenmiş, örtüşen ve değişen yapılar tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca fiil söz yapımında Moğolca etkisinin olduğu durumlarda, eklerin Moğolcadaki yapı ve işlevleri de ele alınmış ve Tuva Türkçesinde Moğolcadan ödünçlenen ekler, bu eklerin Tuva Türkçesinde yol açtığı biçim-sesbilgisel ve işlevsel değişmeler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Tuva Türkçesinde aldığı eklere göre sınıflandırılmış fiil bütüncesi altıncı bölümde dizin olarak verilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this thesis discussed derived by suffixes of txe verb formation in Tuvan Turkish consists of six chapters. In the first chapter of the study are mentioned about history, population, geography of Tuvans, Tuvan Turkish and are informed about language situation of Tuvans.In the second chapter are discussed in the knowledge of theoretical of word formation and general definitions dealt with verb and word formation. Voice, aspect and manner of action, negation of verb are controversial issue. For using these categories in function of simultaneous lexicalization are considered to be a process of word formation.In the third and fourth chapter denominal and deverbal suffixes in Tuvan Turkish is examined in terms of structure and function. Primarily, structural characteristics of word formation suffixes in Tuvan Turkish are discussed, and then tried to explain their functions. The examples of suffixes in the Old Turkish and modern Turkish dialects are examined too and tried to determine the changing and overlapping structures. Also the suffixes which the Mongolian influence on verb formation and the situations of them in Mongolian are discussed. Borrrowed suffixes from Mongolian in Tuvan Turkish and caused by these suffixes the functional and morphophonological variations are tried to determined. The verb corpus classified by suffixes in Tuvan Turkish is given as index in the sixth chapter.

Benzer Tezler

  1. Tuva Türkçesinde dilbilgiselleşme

    Grammaticalization in Tuvan Turkish

    BUKET BARAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLSÜM KİLLİ YILMAZ

  2. Tuva ve Hakas Türkçelerinde fiil

    Başlık çevirisi yok

    EKREM ARIKOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LEYLA KARAHAN

  3. Tuva Türkçesinin şekilbilgisi (Türkçenin tarihsel dönemleri ile karşılaştırmalı olarak)

    The Morphology of Tuvan Turkic dialect (Comparatively with ancient and modern Turkic dialects)

    KYZYL MAADYR SİMTCHİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA CANPOLAT

  4. Tuvaca bir destan: Haan-Tögüldür

    The epic of Tuvinian: Haan- Tögüldür

    SALİH MEHMET ARÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. EMİNE GÜROY-NASKALİ

  5. Tuva Türkçesinde çatı (karşılaştırmalı bir inceleme)

    The voice in Tuvan Turkish (A comparative study)

    TUĞBA SARIKAYA AKSOY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DilbilimAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FİGEN GÜNER DİLEK