Kur'ân dili'nin fonetik yapısı -kıraat ve dilbilim kaynakları çerçevesinde-
The phonetic structure of the Quranic language
- Tez No: 415740
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER ASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Din, Linguistics, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Bu çalışmanın konusu, öteden beri üzerine çeşitli yönleriyle sayısız eser kaleme alınan Kur'an dilinin mühim bir veçhesi olan fonetik (sesbilgisel) hususiyetleridir. Bu bağlamda, Kur'an dilinin her bir fonemi bu tezde ayrı ayrı değerlendirilmiş ve onlara ait bütün telaffuz, yani seslendiriliş problemleri gündeme getirilerek konu, hem klasik kıraat ve tecvîd kaynakları ve hem de modern dilbilim verileri çerçevesinde takdim edilmiştir. Bu araştırma, Klasik Arapça veya Kur'an Arapçası olarak adlandırılan köklü Samî diline ait olan hem aslî 29 sesi (harfi) ve hem de bu sesler etrafında gerçekleştirilen idğâm, ihfâ', izhâr, iklâb, imâle, teshîl vs. gibi çeşitli ses olaylarını da konu edinmekte ve meseleye sadece eski kaynaklar açısından değil, modern dil ve dilbilim kaynaklarından da istifade ederek yaklaşmaktadır. Çalışmanın amacı; en eski dönemlerden beri ciddi bir mesele olan Kur'an fonetiğini, asrın gerektirdiği modern ölçütler ve dilbilim verileri ışığında yeniden incelemek ve Kur'an'ın seslendiriliş keyfiyetinin otantik yapısını ve artikülasyon mekaniğini, ilmî kriterler çerçevesinde yeniden tespit ederek onun muhafaza edilmesine katkıda bulunmaktır. Böylece bu tez çalışmasıyla, Kur'an'ın yazılı bir metin olarak muhafazasını temin eden kitabet ameliyesi dışında aynı zamanda sözlü bir metin olan Kur'an'ın bu yapısının da muhafaza edilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışma; giriş, sonuç ve üç bölümden müteşekkildir. Giriş kısmında“Sesbilgisi ve Sesbilim”başlığı altında fonetik ve fonetiğin alt disiplinleri değerlendirilmiş,“Kur'ânî Sesbilgisi”başlığı altında ise konuyla yakından ilgisi olan tecvîd ilmine değinilmiştir. Kitabın birinci bölümünde, söyleyiş sesbilgisi açısından son derece önemli olan konuşma organları ve bu organların anatomik yapıları üzerinde durulmuş; ikinci bölümünde Kur'ân dili, ünlü-ünsüz fonemleri açısından incelenmiş ve okuyucunun meseleyi daha iyi kavramasına yardımcı olabilmek için konular grafikler eşliğinde arz edilmiş ve son bölüm olan üçüncü bölümünde ise Kur'ân diliyle alakalı idğâm, ihfâ', izhâr, iklâb, medd, imâle, teshîl gibi bazı ses hadiselerine kaynaklarıyla yer verilmiştir. Sonuç kısmında ise ulaşılan bulgular maddeler halinde gösterilerek çalışma, yararlanılan eserler listesiyle tamamlanmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Kur'ân, Kıraat, Tecvîd, Fonetik, Dilbilim.
Özet (Çeviri)
The subject of this study is the phonetic characteristics of the Qur'anic language - an important aspect of the language with numerous works that has been written on its various aspects. In this context, each phoneme of the Qur'anic language separately evaluated, problems with their articulations presented in the context of both classical Qiraat and Tajweed resources and modern linguistic data. This research is the study of Classical Arabic or Qur'anic Arabic sounds which belong to rooted Sami language with 29 essential sounds (letters) and the phonomenon around these sounds that are idgham, ikhfa, iqlab, imala, tashil from modern and classical sources. Our goal in this study is to reexamine and evaluate the phonetic structure if the Qur'an language in the light of modern criteria and linguistic data which has been an important topic since the earlier days, and to contribute to preservation of the authentic structure of the Qur'anic language within a scientific framework by redetermining its authentic structure. Thus, with this thesis, not only it is aimed to preserve the Qur'an as textual strcipture, but also to preserve its verbal structure. This study is comprised of; an introduction, conclusion and three sections. In the introduction, under the“phonetics and phonology”heading evaluated is the sub-disciplines of phonetics and phonology, and under“Qur'anic Phonetics”heading meantioned is the relevant part of the Tajweed. In the first part of the book, we focused on the speech organs and their anatomical structures which are very important aspect of articulatory phonetics; in the second part, we examine the Qur'anic language in terms of vowel-consonant phonemes with graphics for better understanding, and in the third, the last section we examine the vocal phenomenon such as idgham, ikhfâ ', izhar, iqlab, madd, imalah and tashil. In the conclusion, the findings are itemized and ended with the list of used works. KEY WORDS: Qur'an, Qiraat, Tajweed, Phonetics, Linguistics
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Doğu Türkçesinde (14.-16. yy.) cümle ve sözcük öbekleri
Lexical bundles and sentence in the Eastern Turkish (14th- 16th centuries)
EMİNE TEMEL
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- عبد الرحمن الثعالبي وجهوده اللغوية في كتابه-الذهب الإبريز في تفسير وإعراب بعض آي الكتاب العزيز
Ez-Zehebü'l İbrîz adlı eseri çerçevesinde Abdurrahmân es- Se'âlibî ve dilciliği
MOHSIN HASAN AWLA AWLA
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DilbilimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RIFAT AKBAŞ
- Doğu Türkçesi Kur'an tefsiri Kasas, 'Ankebūt ve Rūm sureleri (İnceleme-tenkitli metin-dizin-tıpkıbasım)
Tafsir of Quran in Eastern Turkish (Kasas, Ankebut and Rum suras) (Research, criticizing text, index, facsimile)
HÜLYA ŞEN UZUNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Doğu Türkçesi Kur'an Tefsiri (Şu'arâ ve Neml Sureleri): İnceleme-tenkitli metin-dizin-tıpkıbasım
Tafsir of Quran in Eastern Turkish (Surat Ash-Shu'ara and Sura al-Naml): Analysis-commentary text-index-facsimile
DURSALİYE ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Doğu Türkçesi Kur'an tefsiri (Mü'min, Fussilet, Şūrā ve Zuhruf sureleri) (İnceleme-Tenkitli metin-Dizin-Tıpkıbasım)
Eastern Turkic commentary of Koran (Al-mu'min, Fussilat, Ash-shura and Az-zukhruf suras)(Examination-The text of Critique-Concordance-Facsimile)
SAMET ONUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK