Hayat bilgisi dersinde öğrencilerin yaşam becerilerinin geliştirilmesinde etkin öğrenme uygulamaları
Active learning practices on the development of students' life skills in life science course
- Tez No: 415877
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET GÜLTEKİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: 21. Yüzyıl Becerileri, Yaşam Becerileri, Hayat Bilgisi, Öz- Yönetim Becerileri, Etkin Öğrenme, 21st Century Skills, Life Skills, Life Science, Self-Management Skills, Active Learning
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 386
Özet
İçinde bulunduğumuz 21. yüzyılda bilgi, en önemli olgu haline gelmekte ve bu dönemin toplumu, bilgi toplumu olarak nitelendirilmektedir. Bilgi toplumunda bireylerden, karmaşıklaşan ekonomik ve toplumsal yapıya uyum sağlayabilmeleri, hızla değişen ve gelişen teknolojiyi yakalayabilmeleri, hızla üretilen bilgi yığınları arasında bilgiyi seçerek, analiz ederek ve değerlendirerek elde etmeleri, elde ettikleri bilgiyi günlük yaşamlarında kullanabilmeleri ve ürüne dönüştürebilmeleri beklenmektedir. Bu bağlamda eğitimin işlevi de bu becerileri bireylere kazandırmaktır. Bu beceriler, 21. yüzyıl becerileri olarak nitelendirilmektedir. Türkiye'de 2004 yılında uygulamaya konulan ilköğretim programlarında tüm derslerde, ortak beceriler olarak eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, iletişim, araştırma, problem çözme, karar verme, bilgi teknolojilerini kullanma, girişimcilik becerilerine yer verilmiştir. Bu ortak beceriler, 21. yüzyıl becerileri kapsamındaki becerilerle örtüşmektedir. Bu ortak beceriler ilkokul üçüncü sınıfta yer alan Hayat Bilgisi Öğretim Programında yaşam becerileri olarak adlandırılmaktadır. Yaşam becerileri, bireyin toplumda başarılı olması için gerekli olan, tutum, bilgi, davranış ve becerilerdir. Yaşam becerileri bireyin evde, okulda ya da yaşamın farklı alanlarında (iş ve özel yaşam) kullanılan ve karşılaştıkları karmaşık durumların üstesinden gelmesini ve amaçlarına ulaşmasını sağlayan becerilerdir. Türkiye yaşam becerilerinin bireylere kazandırılmasını amaçlayan öğretim programlarından biri de Hayat Bilgisi Öğretim Programıdır. Hayat Bilgisi Öğretim Programında, yaşam becerilerinin yansıması olarak öz-yönetim becerileri yer almaktadır. Öz-yönetim becerileri, Hayat Bilgisi Öğretim Programına özgü becerilerdir. Hayat Bilgisi dersinde bireylere öz- yönetim becerilerini kazandırmak önemlidir. Hayat Bilgisi dersinde bireylerin öz-yönetim becerilerini kazanmalarını sağlamada etkin ve etkili yaklaşımlar kullanılabilir. Bu yaklaşımlardan biri de etkin öğrenme yaklaşımıdır. Araştırmanın amacı Hayat Bilgisi dersinde öğrencilerin yaşam becerilerinden öz yönetim becerilerinin geliştirilmesinde etkin öğrenme uygulamalarının etkisini belirlemektir. Karma modelde desenlenen araştırmada gömülü yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada Hayat Bilgisi dersi, öz-yönetim becerilerini temel alan etkin öğrenme yöntem ve teknikleri bağlamında yürütülmüştür. Araştırma, 2014-2015 öğretim yılı güz döneminde Eskişehir ilindeki bir ilkokulun üçüncü sınıf şubelerinden birinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, bu sınıfın öğrencileri, sınıf öğretmeni ve öğrenci velileri oluşturmuştur. Araştırmanın verileri öz-yönetim becerileri ölçeği, görüşme, açık uçlu sorudan oluşan anket formu, gözlem, ders planları, öğrenme materyalleri ve öğrenci ürünleri, yapılandırılmış öğrenci günlükleri, ses kayıtları ve araştırmacı günlüğü ile toplanmıştır. Öz-yönetim becerileri ölçeği araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen nicel verilerin çözümlenmesinde t testinden, nitel verilerin çözümlenmesinde betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırmada, etkin öğrenme yöntem ve teknikleri kullanılarak yürütülen Hayat Bilgisi dersinde öğrencilerin öz-yönetim becerilerini nasıl işe koştuklarına, etkin öğrenme yaklaşımının öğrencilerde öz-yönetim becerilerinin etkililiğine, öğrencilerde öz-yönetim becerilerinin gelişimine yönelik öğrenci ve öğretmen görüşlerine, öğrencilerin öz-yönetim becerilerini okul dışına yansıtma durumlarına ilişkin sonuçlar elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen bu sonuçlar şöyle sıralanabilir: • Etkin öğrenme yöntem ve teknikleri kullanılarak yürütülen Hayat Bilgisi dersinde, öğrenciler öz- yönetim becerilerinden etik davranma, kendini tanıma ve kişisel gelişimini izleme, duygu yönetimi, sorumluluk, liderlik, eğlenme, öğrenmeyi öğrenme, amaç belirleme, kariyer planlama, sorumluluk, zamanı ve mekânı doğru algılama, katılım, paylaşım, işbirliği ve takım çalışması ve farklılıklara saygı duyma becerilerini işe koşmuşlardır. • Öğrencilerde öz-yönetim becerilerinin gelişimine ilişkin öğrenci görüşlerini ortaya çıkarmak için öğrencilerle yapılan görüşmelerde, öğrenciler öz-yönetim becerilerine yönelik okulda ve okul dışında günlük yaşamlarında da öz-yönetim becerilerini işe koştuklarını belirtmişlerdir. Ayrıca öğrenciler, etkin öğrenme yöntem ve teknikleri kullanılarak yürütülen Hayat Bilgisi dersinde eğlenceli zaman geçirdiklerini ve Hayat Bilgisi dersine yönelik olumlu tutum geliştirdiklerini ifade etmişlerdir. • Sınıf öğretmeni de öğrencilerin sınıf içi uygulamalardan sonra öz-yönetim becerilerini yalnızca Hayat Bilgisi dersinde değil, ders dışında ve diğer derslerde de işe koştuklarını belirtmiştir. • Öğrencilerin öz-yönetim becerilerini, okul dışına da yansıtma durumlarına yönelik öğrenci velileri, çocuklarının öz-yönetim becerilerini okul dışında ev ve sosyal yaşamlarında işe koştuklarını ifade etmişlerdir. • Deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin öz-yönetim becerileri ölçeğinden uygulama öncesi aldıkları ön test puanları ile uygulama sonrası aldıkları son test puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuş; bu verilerden hareketle Hayat Bilgisi dersinde, etkin öğrenme yaklaşımının öğrencilerin öz-yönetim becerilerini geliştirdiği sonucuna ulaşılmıştır. • Araştırma sonuçlarından Hayat Bilgisi Öğretim Programında, öz-yönetim becerilerinin öğrencilerin seviyelerine uygun biçimde yeniden gözden geçirilmesi ve programda etkin öğrenme yöntem ve tekniklerine ilişkin örnek uygulamalara yer vermeye ilişkin öneriler getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In 21st century, information has become the most important phenomenon, and this era's society is characterized as information society. In the information society, individuals are expected to be able to adapt to the sophisticated economic and social structure, to keep pace with the rapidly changing and improving technology, to get the required information by selecting, analyzing, and evaluating the heaps of information that is produced rapidly, to use the obtained information in their daily life and to transform it into a product. In this context, the function of education is to provide the individuals with these skills, which are called as 21st century skills. In Turkey, with the implementation of the primary school curriculums in 2004, critical thinking, creative thinking, communication, research, problem-solving, decision-making, use of information technology, and entrepreneurship skills have set as the common skills to be emphasized in all courses. These common skills overlap with 21st century skills. These common skills are called as life skills within 3rd grade's Life Science Curriculum. Life skills are the attitudes, knowledge, behaviors and skills that the individual should have in order to be successful in the society. Life skills are the skills used at home, school or different areas of life (work and private life), enabling the individual to overcome the difficulties encountered in complex situations and allowing them to reach their goals. One of the curriculums aiming to give Turkish life skills to the individuals is Life Science Curriculum, which includes self-management skills as the reflection of life skills. Self-management skills are the skills unique to Life Science Curriculum. It is important to give self-management skills to the individuals within the Life Science course. Some active and effective approaches may be implemented to ensure the acquisition of self-management skills. One of these approaches is active learning. The purpose of this research is to determine the effect of active learning practices on the development of self-management skills, which is among the students' life skills. The research has been designed using mixed model where embedded semi-experimental pattern was used. Within the research, Life Science course has been conducted according to active learning method and techniques, which were based on self-management skills. The study has been conducted during the spring semester of 2014-2015 academic years, in a 3rd grade classroom of a primary school located at Eskişehir. Sample of the study consisted of the students, teacher and students' parents of this classroom. Data of the research were collected through self-management skills scale, a questionnaire consisting of an open-ended question, observations, course plans, learning materials and students' products, structured students' journals, audio records and researcher's journal. Self-management skills scale was developed by the researcher. While analyzing the data, t-test was used for quantitative data and descriptive analysis was used for qualitative data. At the end of the research, the following outcomes about the Life Science course that has been conducted using active learning methods and techniques have been obtained: how students run self-management skills; the effectiveness of active learning approach on the self-management skills of the students; students' and teacher's opinions about the development of students' self-management skills; and how students reflect self-management skills to the cases outside schools. These outcomes can be outlined as below: • In Life Science course that has been conducted using active learning methods and techniques, students have run the following self-managements skills: acting ethically, self-awareness and monitoring his/her own personal development, emotion management, responsibility, leadership, enjoyment, learning how to learn, goal setting, career planning, accurate detection of time and space, participation, sharing, cooperation, teamwork and respecting differences. • During the interviews conducted to reveal the opinions of the students about the development of their self-management skills, students stated that they were running self-management skills both in school and in their daily life outside school. In addition, students also stated that they enjoyed Life Science course that has been conducted using active learning methods and techniques and they have developed a positive attitude towards Life Science course. • Class teacher also stated that after in-class practices students have run self-management skills not only in Life Science course, but in the other courses as well. • About the reflection of self-management skills outside school, students' parents stated that their children run self-management skills outside the school, in their home and social life as well. • A significant difference has been observed between pre and post-test scores that test and control group students achieved from self-management skills scale; therefore it has been concluded that active learning approach of Life Science course enhances students' self-management skills. At the end of the paper some suggestions have been submitted to review self-management skills of Life Science course according to the levels of the students and including sample applications about active learning methods and techniques in the curriculum.
Benzer Tezler
- Hayat bilgisi dersinde öğrencilerin temel yaşam becerilerinin geliştirilmesine yönelik dijital öyküleme uygulamaları
Digital story applications to develop the basic life skills in life study course
EMRAH KÖSEOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİFE DİLEK BOYACI
- İlkokul üçüncü sınıf hayat bilgisi dersinde öğrencilerin problem çözme ve karar verme becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması
An action research on developing the problem solving and decision-making skills of students in primary school third grade life studies lesson
NURGÜL ERBAĞCI
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM KAF
- Hop açılan (Lapbook) materyalinin hayat bilgisi dersine yönelik tasarımı ve geliştirilmesi
Desing and development of lapbook for life studies lesson
MUSTAFA AKBAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUNCAY CANBULAT
- Üçüncü sınıf hayat bilgisi dersinde belirli gün ve haftalara ilişkin etkinliklerin sınıf öğretmenleri görüşleri ve ders kitabı bağlamında incelenmesi
Investigation of activities related to certain days and weeks in 3rd grade life sciences course in the context of classroom teachers' opinions and textbook
GÖKHAN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimYozgat Bozok ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR GEZER
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına yönelik görüşlerinin ve deneyimlerinin incelenmesi
Examination of the viewpoints and experiences of Social studies teachers related to the implementati̇on of inclusion
GÜLNUR İLK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. MEHMET AÇIKALIN