İlköğretim kurumu yöneticilerin liderlik tarzları ile çatışmayı yönetme stratejileri arasındaki ilişki: Ankara ili örneği
The relationship between leadership styles and conflict management strategies of primary school principals
- Tez No: 419380
- Danışmanlar: PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu araştırmanın amacı, Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bulunan merkez ilçelerdeki resmi ilköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin görüşlerine göre, okul yöneticilerinin liderlik tarzları ile çatışmayı yönetme stratejileri arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Araştırma, ilişkisel tarama modelindedir. Araştırma modelinde, biri bağımsız/dışsal (okul yöneticilerinin liderlik tarzı), biri bağımlı/içsel (okul yöneticilerinin çatışma yönetim stratejileri) olmak üzere iki değişken bulunmaktadır. Araştırmanın evrenini Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde bulunan merkez ilçelerdeki, resmi ilköğretim kurumlarında görev yapan toplam 23675 öğretmen oluşturmaktadır. Evrene ilişkin örneklem çok aşamalı örnekleme (multi-stage sampling) yöntemi ile belirlenmiştir. Birinci aşamada tabakalı örnekleme (stratified sampling) yöntemi; ikinci aşamasında basit seçkisiz örnekleme (simple random sampling) yöntemi kullanılmıştır. Örneklem için belirlenen bölgede bulunan 50 okuldaki 2305 öğretmenden, 450 öğretmene ulaşılmıştır. Ancak 7 anket, analiz öncesi veri tarama aşamasında çıkartılmış, 28 anket ise değişik sebeplerle geri dönmemiştir. Geriye kalan 415 anket ile analizler yapılmıştır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak, Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği-Değerlendirme Formu (Multifactor Leadership Questionnaire) (5x Kısa) ve Örgütsel Çatışma Envanteri (Rahim Organizational Conflict Inventory II) kullanılmıştır. Verilerin analizi için SPSS 15.0 istatistik paket programından yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, okul yöneticilerinin; genellikle dönüşümcü liderlik tarzlarını gerçekleştirdikleri; dönüşümcü liderlik davranışlarından en çok idealleştirilmiş etkiyi (davranış) ve telkinle güdülemeyi, en az entelektüel uyarım ve bireysel desteği; işlemci liderlik davranışlarından ise en çok koşullu ödül ve istisnalarla yönetimi (aktif), en az laissez-faireyi tercih ettikleri; çatışma yönetim strateji olarak tümleştirme ve uzlaşmayı daha çok, kaçınma ve hükmetmeyi daha az tercih ettikleri; okul yöneticilerin dönüşümcü liderlik tarzları sergiledikçe, tümleştirme, uzlaşma, ödün verme, kaçınma çatışma yönetim stratejisini kulllanma düzeyleri arttığı, hükmetme stratejisi düzeyi azaldığı; ilköğretim kurumu yöneticilerin kullandıkları çatışma yönetim stratejilerinden tümleştirmenin en güçlü yordayıcısının idealleştirilmiş etki (atfedilen), bireysel destek, entelektüel uyarım, idealleştirilmiş etki (davranış), koşullu ödül olduğu; ödün vermenin en güçlü yordayıcısının bireysel destek, entelektüel uyarım, idealleştirilmiş etki (atfedilen), istisnalarla yönetim (pasif); hükmetmenin en güçlü yordayıcısının idealleştirilmiş etki (atfedilen), laissez-faire, istisnalarla yönetim (aktif), telkinle güdüleme; kaçınmanın en güçlü yordayıcısının idealleştirilmiş etki (atfedilen), laissez-faire; uzlaşmanın en güçlü yordayıcısının idealleştirilmiş etki (atfedilen), bireysel destek, telkinle güdüleme liderlik tarzları olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research was to determine the relationship between leadership styles and conflict management strategies of primary school principals. Relational survey model was used in research. Teachers' opinions on leadership styles and conflict management strategies of primary school principals were reviewed. In the research model, there were two variables consisting of independent/external (principals' leadership style) and dependent/internal (principals' conflict management strategy) variables. The population of the study consisted of 23675 teachers working in primary schools of Ministry of National Education in central education districts of Ankara. The sample set of research was chosen from the population with the multi-stage sampling method. The first stage was stratified sampling and the second stage was simple random sampling. There were totally 50 schools and 2375 teachers in these districts. 450 teachers filled out the surveys. However, the 7 surveys were removed during the preliminary data screening procedure, 28 survey were never returned and 415 surveys were analyzed in the study. The Multifactor Leadership Questionnaire and Rahim Organizational Conflict Inventory II were used to collect data. SPSS 15.0 statistical software package was used to analysis of the data. Results indicated that school principals show high level transformational and mid-level transactional leadership behaviours, and they were more likely to perform transformational leadership style than transactional leadership style. They prefered idealized influence (behavior) and inspirational motivation attidues mostly from sub-dimensions of transformational leadership and also preferred intellectual stimulation and individualized consideration less than the others. Principals got higher scores in contingent reward and management-by-exception (active) and less scores in laissez faire from sub-dimensions of transactional leadership. Conflict management strategies of the managers according to teachers' perception could be ordered as follows: integrating, compromising, obliging, avoiding, dominating. There is a meaningful significant relationship between school principals' leadership styles and their conflict management strategies. The most predictive feature of integrating sub dimension of conflict was determined as idealized influence (attributed), idealized influence (behavior), individualized consideration, intellectual stimulation, contingent reward; the most predictive feature of obliging was determined as individualized consideration, intellectual stimulation, idealized influence (attributed) and management-by-exception (passive); the most predictive feature of dominating sub-dimension was determined as idealized influence (attributed), laissez-faire, management-by-exception (active), intellectual stimulation; the most predictive feature of avoiding was determined as idealized influence (attributed) and laissez-faire; the most predictive feature of compromising sub-dimension was determined as idealized influence (attributed), individualized consideration, intellectual stimulation leadership characteristics.
Benzer Tezler
- İlköğretim kurumu yöneticilerinin liderlik tarzları ile öğretmenlerin yaşadıkları yıldırma (mobbing) ve örgütsel sessizlik davranışları arasındaki ilişki
The relationship between leadership styles of elementary school principals and mobbing and the organizational silence behaviors that primary school teachers experience
ELİF DAŞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
PROF. DR. NECATİ CEMALOĞLU
- İlköğretim okulu yöneticilerinin yaratıcılık düzeyleri ile liderlik tarzları arasındaki ilişki
The relationship between the primary school principles creativity and leadership styles
YASEMİN ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜNEVVER ÖLÇÜM ÇETİN
- İlköğretim okul müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan öğretimsel liderlik rolleri ile iletişim tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigating the relationship between the perceived educational leadership roles of primary and secondary school principals by teachers and their way of communication
YASEMİN GÜRSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANAN ÇETİN
- İlköğretim okulu müdürlerinin etkili yöneticilik davranışlarının, öğretmenler tarafından nasıl değerlendirildiğinin belirlenmesi
The determine of how to appreciate the effective manager attitude of primary scool at master by teacher
NURBAY CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT ANAR
- Sınıf öğretmenlerinin yöneticilerinin yönetim tarzlarına ilişkin tutumları ile kuruma bağlılıkları arasındaki ilişki
The relationship between attitudes concerning their managers management styles and organizational commitment of class teachers
KAMURAN NAL