Geri Dön

Eş'ariliğin teşekkül süreci 'el-Eş'ari Dönemi'

The formation process of Ash'arism 'Al-Ash'ari Period'

  1. Tez No: 419694
  2. Yazar: MEHMET KESKİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ONAT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 261

Özet

Eş'ari (260-324/874-936) yılları arasında yaşamış ve Eş'ariliğin kurucusu olarak kabul edilir. Kendisi birçok eser yazmış ancak günümüzde ilmi çalışmalarda kullanılan telifleri Ehl-i Sağr, İstihsan, Makalat, Luma' ve İbane eserleridir. Bütün bu eserler Eş'ari'ye aittir. Bu eserleri Mutezileden ayrıldıktan sonra yazmıştır. İbane eseri elimizdeki şekliyle bütün içeriğiyle Eş'ari'ye ait olduğunu söylemek güçtür. Muhtemelen yazar dışından esere bazı müdahaleler olmuştur. Ancak müdahalenin boyutlarını tespit etmek mümkün değildir. Bu nedenle Eş'ari'nin fikirlerini sadece bu esere dayanarak ortaya koymak sakıncalıdır. İbane eseri Eş'arinin fikri dönemlerinin tespitinde araştırmacılar için önemli bir problem oluşturmaktadır. Tespit edebildiğimiz kadarıyla Eş'ari'nin iki fikri merhalesi olmuştur. Bunlardan birincisi Mutezililik olup sonradan bundan dönmüştür. İkincisi ise İbn Küllâb'a tabii olup Mutezile ile Ashâbu'l-Hadîs arasında orta yolu tuttuğu ve sonradan Eş'arilik olarak bilinen fikri merhalesidir. Eş'ari'nin Mutezileden ayrılışına zemin hazırlayan bir çok unsur olmakla birlikte Mutezileden ayrılmasının asıl nedeninin Eş'ari'nin kendi fikri problemlerine çözüm arayışıdır. Eş'ari'nin geçirdiği fikri merhalelerinde samimi olmadığını gösteren geçerli bir kanıt yoktur. Düşünce açısından Eş'ari ile Eş'arilerin farklı olduklarını söylemek güçtür. Çünkü Eş'ari'nin kendi görüşleri ile Bakıllani, Cüveyni gibi önde gelen Eş'arilerin görüşleri karşılaştırıldığında temel ilkeler açısından ciddi sayılabilecek bir farklılığın olmadığı görülür. Mezhebin temel ilkelerinde Eş'arilerin, tamamen Eş'ari'ye muvafakat edip onun yolundan gittikleri rahatlıkla söylenebilir.

Özet (Çeviri)

Al-Ash'arî who lived between the years 260-324/874-936 accepted as the founder of Ash'arîte School (Ash'arism). He is the author of many works, however the ones that are used in the scientific studies are; Risâle Kataba biha ilâ Ahl al-Thagr, Istihsân al- khaud, Maqâlât, Luma', and Ibâna. These books were written after his separation from Mu'tazilite. His work Ibâna, as we have it, can not be assessed as completely his work. The additions from other persons is probable, but is impossible to determine the amount of additions and changes. For that reason it is inadequate to analyze his opinions basing just in this work. Ibâna is an important problem for the researchers to determine his intellectual stages. As far as we determine, he has two main stages in his ideas. First stage is called Mu'tazilite which he gave up later. The second stage is the one in which he followed İbn Kullâb and took a way in between Mu'tazilite and traditionalist (Ashâb al-Hadîth) which later known as Ash'arism. Although there were many reasons resulting his separation from Mu'tazilite, the main reason was his effort to find solutions to his own questions. There is no proof indicating that Al-Ash'arî is not sincere in his changes of intellectual stages. It is hard to claim that Al-Ash'arî and his followers are different with respect to thoughts, because there is no serious difference in main principles between Al-Ash'arî and his leadings followers Bâqillânî, Imam al-Haramayn Al-Juwaynî, Ghazzalî. It can easily be inferred that Ash'arî's follower are accepting and strictly following Al-Ash'arî in terms of the main principles of the school.

Benzer Tezler

  1. Mağrib Eş'arîliği (Teşekkül dönemi)

    Maghrib Ash'arism (Formative period)

    AHMET SELİM HARPUTLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM HAKKI İNAL

  2. Klasik dönem Eş'arîliğin teklif anlayışı

    The Ash'ari conception of offer in the classical period

    YAKUB NERGİS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinSiirt Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FADIL AYĞAN

  3. Tarihsel süreçte Eşarilik Maturidilik ilişkisi

    The relationship of Asharism and Maturidism in the historical process

    MEHMET KALAYCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÖNMEZ KUTLU

  4. İmam Mâturîdî, İmam Eş'arî ve Kâdî Abdülcabbar'a göre şefaat inancı

    Belief in intercession according to İmam Mâturidî İmam Ash'arî and Kâdî Abdulcabbâr

    NİYAZİ ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET AK

  5. Eş'ariliğin sistemleşmesi ve gelişim sürecindeki eklektik yapı

    Eclectic structure in the systematization and development praces of solidarity

    EBRU MORAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinÇukurova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL YÜRÜK