İstanbul'da tescilli konut yapılarının dış duvar katmanlaşmalarının sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesi
Assessment of external wall details of registered historic buildings in Istanbul in terms of sustainability
- Tez No: 421248
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FATİH YAZICIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Kontrolü ve Yapı Teknoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Endüstrileşmenin hızla artması, dünyadaki nüfus artışları ile kontrolsüz tüketimler, enerji ihtiyacının artması, fosil yakıtlara bağımlılık, emisyon salımlarının artması ve sınırlı enerji kaynakları, enerjiyi etkin kullanmaya ve sürdürülebilirlik yaklaşımına yöneltmiştir. Yüksek oranlarda enerji tüketimine neden olan binalarda, bina ömründe kullanım sürecindeki enerji tüketimleri ve tüketilen enerjinin büyük kısmı ısı enerjisi olarak tüketilmektedir. Binaların enerji performansı ile ilgili yapılacak çalışmalar, enerjiyi etkin kullanmada ve enerji tasarrufu sağlamada önemli bir yere sahiptir. İstanbul oldukça geniş, özgün mimari dokuya sahiptir. İstanbul'un tarihi eser niteliğindeki tescilli konut yapılarının yenilenmesinde enerji tasarrufu sağlayacak önlemler alınmalıdır. Bu sayede hem yapıların özgünlüğü korunacak hem de sürdürülebilirlik performanslarının iyileştirilmesi sağlanacaktır. Bunun sonucunda sınırlı olan enerji etkin kullanılmış ve emisyon salımları azaltılmış olacaktır. Bu çalışmada İstanbul'da tescilli ahşap iskelet sistemli ve kargir yığma sistemli konut yapılarının özgün dış duvar detaylarının ve bu yapılara önerilen dış duvar detaylarının, ısıtma ve soğutma enerjisi tüketimleri, enerji tüketimlerine bağlı açığa çıkan emisyonlar, emisyonların çevresel etkilerinin karşılaştırılması hedeflenmiştir. Bu amaçla bina enerji performans değerlendirme aracı kullanılarak enerji simulasyonları karşılaştırılarak değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde, tezin çıkış noktası olarak enerji tüketimleri, emisyon salımları, konut yapılarındaki kullanım enerjisi, İstanbul'da kentin özgün mimari dokusunu oluşturan eski yapıların yenilenmesi konularından başlayarak çalışmanın amacı, kapsamı, yöntemi ve hipoteze yer verilmiştir. İkinci bölümde, sürdürülebilirlik kavramı, enerji kavramı, enerji verimliliği, binalarda enerji verimliliği ile ilgili sertifikalar, Türkiye'deki binalarda enerji verimliliği, yaşam döngüsü değerlendirmesi konularına değinilmiştir. Üçüncü bölümde, yapı kabuğu kavramı ve tarihsel gelişimi, yapı kabuğunda performans analizi; kullanıcı gereksinimleri, çevresel etmenler, performans gereksinimlerinden bahsedilmiştir. Ayrıca; yapı kabuğu bileşenlerinden dış duvar, çatı ve zemine oturan döşemeye yer verilmiştir. Dördüncü bölümde, İstanbul'daki tescilli konut yapı stokunda yer alan ahşap malzeme ve yapım tekniği ile yapılmış sivil mimari örneklerinden; Avcı Mehmet Paşa Yalısı, Beykoz Yalıköy Mediha Yaran Evi, Beylerbeyi Tuzcuoğlu Köşkü, Fatih Erturan Ailesi Konutu, Sarıyer Yenimahalle Ali Osman Köse Evi, Sarıyer Yenimahalle 118 Nolu Yapı ve Bebek Manolya Sokaktaki Yapıya ait ayrıntılı bilgilere yer verilmiştir. Kargir malzeme ve yığma yapım tekniği ile yapılmış sivil mimari örneklerinden; Abdullatif Suphi Paşa Konağı, Balat Ayan Caddesi 14-18-22 Nolu Sıra Evler, Silivri Anastase Stamoulis Evi, Yeşilköy Şengör Evi ve Tuzla'da Konut yapısına ait ayrıntılı bilgilere yer verilmiştir. Beşinci bölümde, İstanbul'daki tescilli konut yapılarının özgün dış duvar detaylarında ve özgün dış duvarlarına sürdürülebilirlik, enerji verimliliği konusunda ısı yalıtımı kullanılması önerisinde bulunulmuş ve yalıtımlı öneri dış duvar detaylarında yapılan sürdürülebilirlik hesaplamaları aktarılmıştır. Bu bölüm üç alt başlıktan oluşmaktadır. Çalışmanın yöntemi, ahşap iskelet sistemli dış duvar detaylarında yapılan hesaplamalar ve kargir yığma sistemli dış duvar detaylarında yapılan hesaplamalar şeklinde gruplandırılmıştır. Çalışmanın yönteminin anlatıldığı kısmında; mekana ilişkin bilgiler, simulasyon programına ilişkin bilgiler, seçeneklere ilişkin bilgiler, sürdürülebilirlik önerilerine ilişkin bilgiler ve hesaplamalara ilişkin bilgiler yer almaktadır. İkinci alt başlık olan ahşap iskelet sistemli dış duvar detaylarında yapılan hesaplamalar kısmında; özgün detaylar ve önerilen detaylarda ahşap iskelet sistem bileşeni katmanları, özgün detaylar ve önerilen detaylarda ahşap iskelet sistem bileşeni ortalama ısıl iletkenlik değeri, özgün detaylar ve önerilen detaylarda dış duvar katmanları ve u değerleri, özgün detaylar ve önerilen detaylarda dış duvar bileşenlerinin özgül ısı ve yoğunluklara bağlı ısı kapasiteleri, özgün detaylar ve önerilen detaylarda hacim ısıtma ve soğutma yükleri, özgün detaylar ve önerilen detaylarda dış duvar bünyesinde gerçekleşen ısı geçiş miktarları, özgün detaylar ve önerilen detaylarda ısıtmaya bağlı çevresel etki değerleri ve özgün detaylar ve önerilen detaylarda soğutmaya bağlı çevresel etki değerlerine yer verilmiştir. Üçüncü ve son alt başlık olan kargir yığma sistemli dış duvar detaylarında yapılan hesaplamalar kısmında; özgün detaylar ve önerilen detaylarda dış duvar katmanları ve u değerleri, özgün detaylar ve önerilen detaylarda dış duvar bileşenlerinin özgül ısı ve yoğunluklara bağlı ısı kapasiteleri, özgün detaylar ve önerilen detaylarda hacim ısıtma ve soğutma yükleri, özgün detaylar ve önerilen detaylarda dış duvar bünyesinde gerçekleşen ısı geçiş miktarları, özgün detaylar ve önerilen detaylarda ısıtmaya bağlı çevresel etki değerleri ve özgün detaylar ve önerilen detaylarda soğutmaya bağlı çevresel etki değerlerine yer verilmiştir. Altıncı bölümde, İstanbul'daki tescilli ahşap iskelet sistemli ve kargir yığma sistemli konut yapılarının özgün dış duvar detayları ile yalıtım önerilmiş dış duvar detaylarının hesaplama sonuçları her yapı için ayrı ayrı incelenmiş, karşılaştırılmış ve değerlendirmeler yapılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, İstanbul'daki tescilli ahşap iskelet sistemli ve kargir yığma sistemli konut yapılarının özgün dış duvar detaylarına, yapıların özgünlüğü korunurken sürdürülebilirlik performanslarının iyileştirilmesi için özgün malzemeler ile birlikte çalışmaya uygun nitelikte, nefes alabilen doğal lif kaynaklı ısı yalıtımı önerileri uygulanması, enerji tasarrufunun artmasında, emisyon miktarlarının ve çevresel etki değerlerinin azalmasında büyük ölçüde fayda sağladığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Increasing industrialization, population growth in the world with uncontrolled consumption, increasing energy demand, dependence on fossil fuels, increasing emissions of gases and limited energy sources are directed to use energy efficiently and sustainability aproaches. Operational energy consumptions for buildings are approximately 1/3 of total energy consumed in the world. The majority of consumed operational energy of buildings is consumed as heat energy. Scientific studies releated with energy performance of buildings have a place in using energy efficiently and providing energy savings. Istanbul has an unique architectural pattern with large scale. Precautions should be taken in the renovation of registered building with historic property in Istanbul to provide energy saving. Most of these buildings in Istanbul generally do not have proper thermal insulation in their external walls. The most effective and easily applicable precaution conforming to rules of restoration and reconstrucion to save energy is thermally insulating them. Thus, both the originality of buildings will be protected and also performance of sustainability will be ensured at the optimum level. As a consequence of these efforts, limited energy in the world will be used effectively and emissions will be reduced. Within the scope of this study, it is aimed to compare the original external wall detail design and proposed external wall details, heating and cooling energy consumptions, released emissions depending on energy consumption and the environmental impacts of emissions in timber frame system and masonry system of registered historic buildings in Istanbul. To this end, assessments were carried out by comparing energy simulations used the assessment tool of building energy performance. The first chapter of the thesis contains the purpose, scope, methodology and hypothesis of the study. Topics starting from energy consumption, emissions of gases, operational energy of housing buildings, renovation of historic buildings forming Istanbul's architectural fabric are mentioned in the first chapter. The methodology of the thesis comprises of literature review, selection of the registered historic buildings with timber frame systemed and masonry systemed in Istanbul, analysis of the external walls of selected registered historic buildings with timber frame systemed and masonry systemed in Istanbul and simulations that are assessment tool of building energy performance are used in original and proposal details of external walls of the selected buildings. In the second chapter of the thesis, subjects deal with the concept of sustainability, the concept of energy, energy efficiency, certifications related with energy efficiency of buildings, energy efficiency in the buildings of Turkey and life cycle assessment. An oft-quoted definition of sustainable development is defined in the Our Common Future report as; sustainable development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs. In the third chapter of the thesis, the concept of building envelope and its historical developments are viewed. Performance on building envelope are investigated under three titles; user requirments, environmental factors and performance requirements. Also, detailed information is given regarding the external walls, roofs and floors as building envelope components. External wall is a vertical component of building envelope protects building and people live in this building from various factors by separating the external environment and internal environment. In the fourth chapter of the thesis, registered historic building stock in Istanbul are investigated under two titles; buildings constructed with timber frame systemed and buildings constructed with masonry systemed. Examples of civil architecture made with wood material and its construction techniques registered in the residential building stock located in Istanbul were investigated. Information about Avcı Mehmet Paşa Yalısı, Beykoz Yalıköy Mediha Yaran Evi, Beylerbeyi Tuzcuoğlu Köşkü, Fatih Erturan Ailesi Konutu, Sarıyer Yenimahalle Ali Osman Köse Evi, Sarıyer Yenimahalle 118 Nolu Yapı ve Bebek Manolya Sokaktaki Yapı is transmitted. Examples of civil architecture made with masonry material and its construction techniques registered in the residential building stock located in Istanbul were investigated. Information about Abdullatif Suphi Paşa Konağı, Balat Ayan Caddesi 14-18-22 Nolu Sıra Evler, Silivri Anastase Stamoulis Evi, Yeşilköy Şengör Evi ve Tuzla'da Konut is transmitted. In the fifth chapter of the thesis, sustainability on the original exterior wall details of registered historic building in Istanbul and using thermal insulation in the external wall details of registered historic buildings in Istanbul is proposed in terms of sustainability and energy efficiency are calculated. This chapter consists of three subtitles. Methodology of the study, calculations on timber frame systemed exterior wall details and calculations on masonry systemed exterior wall details are classified as subtitles of the fifth chapter. In the part of methodology of the study; information about the space, information about the simulation programme, information about the alternatives, information about the proposals of sustainability and information about the calculation are mentioned. In the part of calculation on timber frame systemed exterior wall details; layers of timber frame system component in the original and proposal details, the average thermal conductivity of timber frame system component in the original and proposal details, layers of the external wall and u values in the original and proposal details, heat capacity related to specific heat and density of external wall components in the original and proposal details, zone heating and cooling loads in the original and proposal details, heat transfer amounts occured within the external wall in the original and proposal details, environmental impact values depending on the heating energy consumptions in the original and proposal details and environmental impact values depending on the cooling energy consumptions in the original and proposal details are calculated. In the part of calculation on masonry systemed external wall details; layers of the external wall and u values in the original and proposal details, heat capacity related to specific heat and density of external wall components in the original and proposal details, zone heating and cooling loads in the original and proposal details, heat transfer amounts occured within the external wall in the original and proposal details, environmental impact values depending on the heating energy consumptions in the original and proposal details and environmental impact values depending on the cooling energy consumptions in the original and proposal details are calculated. In the sixth chapter of the thesis, calculation results of heating and cooling energy consumptions, released emissions depending on heating and cooling energy consumptions, environmental impact values regarding to emissions of original external wall details and external wall with insulation proposed of registered historic buildings with timber frame systemed and masonry systemed in Istanbul are investigated separately for each building, they are compared and assessments are carried out. As a result of this study, thermal insulation are proposed to original external wall details of registered historic buildings with timber frame systemed and masonry systemed in Istanbul. While protecting the originality of registered historic buildings, thermal insulation proposals was applied in order to reach optimum level of sustainability performance on the external walls of registered historic buildings. It is seen obviously that the energy efficiency increased, the amounts of emissions and environmental impact values reduced by application of proper qualified to work with original materials, breathable natural fibers sourced thermal insulation proposals.
Benzer Tezler
- Bursa ili, Gemlik ilçesi, Umurbey beldesi'nde tarihi çevre koruma önerisi
Conservatin proposal for the historical town Umurbey in Gemlik, Bursa
AYŞEGÜL ÖZER
- Burdur Yüreğil Köyü kültür varlıkları ve koruma sorunlarının irdelenmesi
Cultural heritage and conservation problems of Burdur Yüreğil village
SELİN AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ MAZLUM
- Bursa Gölyazı bölgesine ait yapısal özelliklerin belgelenmesi ve incelenmesi
Documentation and investigation of constructional characteristics belong to Bursa Gölyazı region
KÜBRA KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. SEDEN ACUN ÖZGÜNLER
- Balat 2306 ada sivil mimarlık örnekleri
Balat 2306 plot, examples of civilian architecture
MESUT YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- Ordu merkez ilçedeki 19. ve erken 20. yy ticaret yapılarının restorasyon ve koruma faaliyetlerinin değerlendirilmesi
An assessment on restoration and conservation practices of 19th and early 20th century commercial buildings in Ordu central district
ZEYNEP YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER