Geri Dön

The making and treatment of an iconic event: The Menemen incident (1930) in modern Turkish history

İkonik bir vakayı anlamak: Modern Türkiye tarihinde Menemen olayı

  1. Tez No: 423268
  2. Yazar: MEHMET HAKAN VAİZOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ENGİN AKARLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Şehir Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 195

Özet

Menemen olayı, altı silahlı asinin 23 Aralık 1930'da gerçekleştirdiği bir başkaldırı girişimidir. Cumhuriyet Halk Fırkası liderleri, peşinen olayın cumhuriyete karşı irticai bir eylem olup ve arkasında Nakşibendi tarikatının bulunduğunu açıklamışlardır. Menemen, Manisa ve Balıkesir'de sıkıyönetim ilan edilmiş, sanıkların yargılanmaları için askeri mahkeme kurulmuştur. Mahkeme, Nakşibendi tarikatının olayı cumhuriyeti yıkmak amacıyla önceden planlayıp gerçekleştirdiğine hükmetmiştir. Bu tez, olay sonrası yapılan resmi açıklamalar, gazete haberleri ve mahkeme dosyalarını eleştirel bir gözle ve dikkatle inceleyerek gelişmeleri mümkün olduğunca doğru tespit etmeye çalışmaktadır. Ayrıca, daha sonra yazılan ikincil kaynaklar ile ciddi akademik metinlerde olayın nasıl anlatıldığını da irdelemektedir. Tez, olayın altı esrarkeş cahil tarafından gerçekleştirildiğini, çapının ve halk üstündeki tesirinin çok sınırlı olduğunu göstermektedir. Ancak idealist bir cumhuri-yetçi yedek subay olan Kubilay'ın başının kesilerek öldürülmüş olması, hükümeti derhal harekete geçerek ağır cezalar vermeye itmiştir. Tez, askeri mahkemenin olaydan Nakşibendi tarikatını sorumlu tutan kararının, aslında CHF liderleri tarafından önceden verilmiş olduğunu göstermekte-dir. Bu temelsiz mahkeme kararı, yanıltıcı resmi açıklamalar ve rejimin duruşunu yansıtan gazetelerin haberleri ile de beslenerek, olay hakkında daha sonra yayınlananları şekillendirmiştir. Süreç içerisinde Menemen olayı, cumhuriyetçilerin irticacılara galebe çalacağına olan inancı çağrıştıran etkili bir ikona dönüşmüştür. Bu ikinci kuşak yayınlar, doğru olmayan bilgileri abartarak yeniden üretmişlerdir. Za-manla bir grup yazar karşı açıklamalar ortaya koymakla beraber, ciddi araştırmalara dayanmaktan ziyade resmi görüşü yansıtan anlatıların çift kutuplu perspektiflerini ters-yüz etmişlerdir. Saygın araştırmacıların Menemen olayına dair yazdıkları dahi yaygın yanlış bilgiler veya kutuplaşmış perspektiflerden etkilenmiştir.

Özet (Çeviri)

The Menemen Incident is an attempt at rebellion by six armed insurgents on 23 December 1930. The Republican People's Party introduced the incident after its occurrence as a reactionary challenge to the republic instigated by the Nakşibendi order. The government proclaimed a state of emergency in Menemen, Manisa and Balıkesir, established a special military court for the trial of the accused. The court decided that indeed the order had preplanned the rebellion and actualized it to un-dermine the very existence of the republic. This thesis explores the Menemen Incident. It reconstructs the events based on critical analyses of official statements, court documents and contemporary news-papers –with special attention to the trial process. Furthermore, the thesis examines the various representations of the incident in the contemporaneous media as well as in the secondary popular and academic accounts of the succeeding years. The study indicates that this was a minor incident carried out by six ignorant hashish smokers. However, the beheading of Kubilay, an idealist republican reserve officer, stirred up the government to action and to hand out harsh punishments. The decision of the military court to condemn the Nakşibendi order as the in-stigator of the event was preordained by the RPP leaders and unjustifiable. Neverthe-less, the court's decision, misleading official statements, and newspaper reports that echoed the regime's position led to the emergence of a literature that continued to advocate and embellish this position over the years. In the process, the Menemen In-cident grew into a potent icon that evoked the belief in the victory of republicanists over reactionists. A group of authors developed counter interpretations eventually. But they indeed reversed and perpetuated the polarized perspectives of the officially-biased accounts. Even highly reputable scholars could not overcome the misinfor-mation that became endemic to the coverage of the Menemen Incident.

Benzer Tezler

  1. Biyomagnetik olaylar

    Başlık çevirisi yok

    M.TOGAN ÇANDIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. İNCİ AKKAY

  2. Perceptions of individuals diagnosed with schizophrenia on the disorder and its treatment: A qualitative study with Turkish participants

    Türkiye'de şizofreni tanısı almış bireylerin hastalık ve tedaviye bakışı: Nitel bir çalışma

    NAZLI DENİZ AKIŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    PsikolojiBahçeşehir Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR TANYAŞ

  3. Development and characterization of ceramic nanofiber membranes for dye removal from textile wastewater

    Tekstil atıksularından boya giderimi için seramik nanofiber membranların geliştirilmesi ve karakterizasyonu

    NURAY YERLİ SOYLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELEK MÜMİNE EROL TAYGUN

  4. Li2O - ZnO - Al2O3 camlarının kontrollü kristalizasyonu ve cam seramiklerin karakterizasyonu

    The Controlled crystallization of Li2O - ZnO - Al2O3 - SiO2 glasses and the characterization of glass ceramics

    ENGİN MAYTALMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Metalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERDEM DEMİRKESEN