Epistemolojik açıdan büyük veri ve gelecek tahmin sistemleri
Epistemological viewpoint of big data and future predictive systems
- Tez No: 423367
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ŞEVKİ IŞIKLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, İletişim Bilimleri, İstatistik, Philosophy, Communication Sciences, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilişim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Francis Bacon'un“bilgi güçtür”sözü, verinin hayatın hemen hemen her alanında üretildiği ve değerlendiği günümüzde haklılığını ispatlamıştır. Bilgisayar teknolojisinin gündelik yaşama dâhil olmaya başladığı 1940'lardan bu yana hızla yayılması ve her alanda kendisinden söz ettirmesi tüm dünya için yeni bir dönüm noktasının da başlangıcı olmuştur. Bugünün toplumu artık“Bilgi Toplumu”şeklinde tanımlanmaktadır. Bilgiyi elde eden ve onu en iyi şekilde kullanan şirketler, devletler ve bireyler gücün de sahibi konumundadır. Verinin değeri her geçen gün daha da fazla anlaşılmakta ve her alanda üretilen veriler depolanmakta ve analiz edilmeye çalışılmaktadır. Bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler, güvenlik kameraları, sensörler, sosyal paylaşım ağları, POS cihazları gibi daha pekçok farklı araç tarafından üretilen veriler klasik yöntemlerle depolanamayacak ve analiz edilemeyecek bir konuma geldiğinde yeni bir kavram;“büyük veri”tartışılmaya başlanmıştır. Klasik istatistiksel yöntemler ve depolama araçlarıyla saklanamayacak ve analiz edilemeyecek boyuttaki veri, petabyte seviyesine ulaşmıştır. Büyük veri kavramı yaklaşık 20 yıldır akademik literatürde kullanılmakta ve tartışılmaktadır. Ancak henüz ne kavramın ismi konusunda ne de kavramın yapısı ve işleyişi konusunda birliktelik sağlanamamıştır. Bu çalışmada, büyük veri kavramı epistemoloji açısından (bilgi kuramı) ele alınmıştır. Büyük veri imkân, ölçüt, kaynak, sınır ve değer bağlamında değerlendirilmiştir. Büyük verinin dünyada kullanımı ve yayılımına ilişkin tespitlerle kavramın kendisine anlam bulduğu alanlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Büyük verinin kullanım alanlarına bakıldığında, büyük bir çoğunluğunun geleceği tahmin etmeye ilişkin çalışmalardan oluştuğu görülecektir. Gelecek tahmininin tarihi serüveni içerisinde gelecek bilimle büyük verinin ilişkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Gelecek bilimin temelleri üzerinden büyük verinin ortaya koyduğu tahmin, öngörü ve kestirim kavramları açıklanmaya çalışılmıştır. İstatistiksel analiz yöntemlerinden kestirim modelleri çerçevesinde ise büyük verinin işleyiş yapısı tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, çalışma kapsamında bilim felsefeleri çerçevesinde büyük verinin modern ve postmodern bilimin özelliklerinden hangisine daha yakın olduğu araştırılmıştır. Büyük verinin, modern bilimin belirlenimcilik, nedensellik, örneklem alma, kesinlik ve hipotezden teoriye özelliklerini taşımadığı, postmodern bilimin belirlenimsizlik, korelasyon, örneklemden evrene, kesinsizlik ve teoriden hipoteze özelliklerine daha yakın olduğu görülmüştür. Büyük verinin çalışma boyunca anlatılan olumlu özellikleri dışında bir de karanlık yüzünün olduğu da unutulmamalıdır ancak; çalışmanın epistemoloji ve bilim felsefeleri üzerinden bir değerlendirme içermesi nedeniyle bu konuya kısaca değinilmiştir. Çalışma kapsamında ulaşılan sonuçların ileride bu konu ile ilgili yapılacak olan çalışmalara katkı sağlayacağı, büyük verinin karanlık yüzü hakkında araştırma yapacaklara kavramın anlaşılması konusunda yardımcı olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Francis Bacon's“knowledge is power”motto has been validated by today's environment that data is produced and valued in almost every aspect of life since 1940's computer technology has been diffused rapidly in daily life and began to be popular and that was the beginning of a new turning point for the entire world. Today's society is described as“Information Society”. Companies that collect data and use it in the best way, the state and individuals are the owner of the power now. The value of data generated, stored and analyzed in each area has been realized more and more as time goes by. Data produced by advances in computer technology, security cameras, sensors, social media networks and the POS devices that cannot be stored and analyzed by conventional methods have led us to a new point and a discussion of a new concept,“big data”has been started. Data volume has been reached to petabyte levels that cannot be analyzed and by traditional statistical methods and cannot be stored by conventional computer storage techniques. Big data concept has been used and studied in academic articles almost for 20 years but a concensus on the structure and functioning and the name of the concept has not been reached. In this thesis, big data concept has been studied epistemologically and analyzed by its scales, implications, sources, deployments and boundaries. Also we have tried to determine the fields for the use and deployment of this concept in the world. Mostly big data concept has been studied by predictive analytics viewpoints. The relationship of big data and futurology is determined within the context of history of futurology. And also the concepts of estimate, forecasting and prediction have been studied and related to big data concept. The question of how big data functions within the framework of statistical prediction models is tried to be answered. Besides, within the framework of philosophies of science, we have studied the similarities of big data to the features of modern and postmodern sciences. And it was decided that big data hasn't got the determinism, causality, sampling, certainty and hypothesis to theory features of the modern science but it has similarities to the undeterminism, correlation, population, uncertainty and theory to hypothesis features of the postmodern science. Besides the positive points of big data that has been pointed out in our study, one should not forget that big data also has a dark side. But this issue has been briefly addressed because our study is a valuation from epistemological and philosophy of science views. On the long run, it has been thought that our study will contribute to the studies that studies the dark side of big data concept and be helpful.
Benzer Tezler
- Rethinking agricultural communication in the context of power/knowledge: Socialization of digital agriculture in Geyve
Tarımsal ı̇letı̇şı̇mı̇ bilgi/iktidar bağlamında yenı̇den düşünmek: Geyve'de dı̇jı̇tal tarımın sosyalleşmesı̇
KÜBRA SULTAN YÜZÜNCÜYIL
Doktora
İngilizce
2024
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİME YÜCEL BOURSE
- Antropolojik istihbarat açısından 11 Eylül 2001 sonrası Afganistan örneğinin incelenmesi
Analyzing the example of Afghanistan in terms of anthropological intelligence
FATİH DEDEMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Uluslararası İlişkilerHarp Akademileri KomutanlığıUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. HASAN KÖNİ
- Nietzsche'de güç istenci kavramı ve realist paradigma
The concept of will to power in Nietzsche and realist paradigm
UFUK SERHAT YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Felsefeİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET EMRE ATEŞ
- Ford Motor Company's assembly plant in Tophane-Istanbul, 1923-1944: Territoriality and automobility during interwar global capitalism
Ford Motor Company'nin Tophane-istanbul'daki montaj fabrikası, 1923-1944: İki savaş arasında küresel kapitalizmin coğrafyası ve otomobilizasyon
EMİNE ASLI ODMAN PEROUSE
Doktora
İngilizce
2024
Siyasal BilimlerBoğaziçi ÜniversitesiMimarlık, Planlama ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KIRLI
PROF. DR. ÇAĞLAR KEYDER
- Durkheim ve Weber: Paradigmatik bağlamda karşılaştırmalı bir inceleme
Durkheim and Weber: A comparative analysis in a paradigmatic context
ZEYNEP TÜRKKAN
Doktora
Türkçe
2017
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN UÇAR