Sovyet dönemi Rus dilinin Karakalpak Türkçesi üzerindeki etkileri
The effects of the Soviet period Russian language on the Karakalpak Turkic language
- Tez No: 423701
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP BAĞLAN ÖZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Dilbilim, Western Linguistics and Literature, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Sovyetler Birliğinin bünyesinde bulunan Türk milletlerinin kullandığı ana dilleri Rus dilinin etkisinde kalmıştır. Bunun sebebi, Sovyet hükümetinin Türk milletlerine karşı izlediği Ruslaştırma siyasetiydi. Ruslaştırma siyaseti her ne kadar Sovyetler Birliğinin önemli stratejilerinden biri olsa da, bu sürecin temelleri Çarlık döneminde atılmıştır. Rus dilinin ve kültürünün yayılması için Sovyet hükümeti Orta Asya Türklerini“milli sınırlara”ayırarak, mevcut yazı sistemini değiştirmiştir. Bu siyasi ve ideolojik amaca ulaşabilmek için Sovyet hükümeti Türk milletlerine önce Latin alfabesini, sonradan Kiril menşeli alfabesini benimsetmiştir. Sovyet hükümeti, Orta Asya Türk milletlerinin yazı sisteminin Kiril menşeli alfabeye geçmesini sağlamak amacıyla, Latin alfabesini (1929-1939) uygulamıştır. 1940 yılında ise Sovyetler Birliğine üye olan Orta Asya Türk milletleri birbirlerinden farklı Kiril menşeli alfabeler kullanmaya başlamışlardır. Her bir Türk milletine birbirlerinden farklı alfabeler hazırlayarak akrabalık, kardeşlik ve dilsel birlik bağlarını kopararak, Rus dilini ve kültürünü benimsetmiş oldular. Sovyet hükümetinin kendi ideolojisini, Rus dilini ve kültürünü eğitim aracılığıyla, yazılı ve görsel basım yoluyla benimsettiği görülmektedir. Böylece SSCB'nin bünyesinde bulunan Türk milletlerinde, arkasında Rus değerleri yatan, ortak yaşam standartları ve yeni tarihî ve toplumsal değerler oluşturulmuştur. Sovyet ideolojisinin, Rus dili ve kültürünün Türk devletlerini her alanda (dil, edebiyat, bilim, medeniyet, örf adetleri, bayramlar vs) etkilediği görülmüştür.“Sovyet Dönemi Rus Dilinin Karakalpak Türkçesi Üzerindeki Etkileri”adlı çalışmamızda, Sovyet dönemi Rus dilinin Karakalpak Türkçesi üzerindeki etkileri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The native languages of the Turkic nations that took their place in the Soviet Union were under the influence of Russian language. The reason for this was the Russianization politics that was implemented by the Soviet government against Turkic nations. Even if the Russianization politics was one of the important strategies of the Soviet Union, the initiation of its process is rooted in Tsarist period. The Soviet Union divided the Central Asian Turks into“national boundaries”and changed the prevalent writing system in order to spread Russian language and culture. The Soviet government firstly made the Turkic nations get used to the Latin alphabet and then Cyrillic-originated alphabet to reach this political and ideological target. The Soviet government implemented the Latin alphabet (1929-1939) in the writing system of the Turkic nations in order to make them switch to the Cyrillic-originated alphabet. And in 1940 the Central Asian Turkic nations that were the members of the Soviet Union started to use different variations of the Cyrillic-originated alphabet. The Soviet government, thus, made the Turkic nations adopt Russian language and culture by preparing each Turkic nation a different alphabet and by severing blood and language relations. It can be seen that the Soviet government made the Turkic nations adopt the dominant ideology, Russian language and culture through education, written and visual media. Hence, among the Turkic nations which were in the USSR there were established common life standards and new historical and social values that had Russian background. It is seen that Soviet ideology, Russian language and culture influenced Turkic nations in every sphere (language, literature, science, culture, traditions, celebrations, etc.). In this study called“The Influence of Soviet Period Russian Language on Karakalpak Turkic Language”, the influence of the Russian language of the Soviet period on Karakalpak Turkic language has been scrutinized.
Benzer Tezler
- Sovyet dönemi ve bağımsızlık sonrası Kırgız sinemasında ideolojik bir bakış
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA AKARSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM KAYA
- Kırgız nesrinin ilk yazarlarının edebi arayışları ve bulguları üzerine bir araştırma (1920-1930)
Кыргыз прозасынын алгачкы калемгерлери: изденүүлөр жана табылгалар (1920-30жж)
FEVZİ KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAYEVA
- Kırgızistan'daki Tatar diyasporasının toplumsal entegrasyonu
Social integration of the Tatar diaspora in Kyrgyzstan
GÖKHAN BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ORÇAN
PROF. DR. ERTAN ÖZENSEL
- Sovyet Dönemi Kazakistan'ında Kur'an çalışmaları ( Sadvakas Hacı Gılmani örneği)
The Qur'an Studies in Kazakhstan in the Soviet Union Era (Sadvakas Haji Gilmani case)
YESKHAN AKNAZAROV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT KAYA
- Kırgızistan'da 'Mugalimder Gazetası' ve 'Kut Bilim' gazetesinde din ve ahlak eğitimine yaklaşımlar
Religious and moral education approaches in newspapers 'Mugalimder Gazetasi' and 'Kut Bilim' in Kyrgyzstan
BUKATCHA AKIMJAN KYZY