Şavşat Kalesi kazısı sırlı ve sırsız seramik buluntuların değerlendirilmesi
The evaluation of glazed and unglazed ceramics finds of the excavation of Şavşat Castle'
- Tez No: 425695
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. OSMAN AYTEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Gürcü, Sırlı ve Sırsız Seramik, Şavşat Kalesi, Georgian, glazed and unglazed ceramic, Şavşat Castle
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Günümüzde yapılan kazı çalışmalarıyla, Ortaçağ seramikleri hakkında bilinmeyenleri aydınlatan birçok buluntu ele geçirilmiştir. Ortaçağ döneminde kullanımda olduğunu bildiğimiz, Şavşat Kalesi'nde, Bizanslılar, Bagratlılar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi geniş kültüre sahip milletler, belirli dönemlerde hâkimiyet ve uygarlık kurmuşlardır. Bu kale, gerek gösterdiği mimari özellikler ve çıkarılan buluntular, gerekse farklı kültürlerin kesişme noktasında bulunması nedeniyle önemli bir yere sahiptir. 2007 ve 2012 yılları arasında yapılan kazılarla, değişik teknik ve forma sahip çok sayıda seramik buluntu ele geçirilmiştir. Sırsız seramiklerin çoğunluğu oluşturduğu buluntularda, kaliteli malzeme ve işçilikle yapılmış sırlı seramikler de bulunmuştur. Sırlı seramikler arasında, sır altına boyama, tek renk sırlı, boyalı kazıma ve kazıma (sgraffito) teknikli seramikler bulunmaktadır. Seramiklerde kırmızı, devetüyü, krem ve beyaz hamurlar değişken olarak kullanılmıştır. Daha az katkılı ve daha iyi pişmiş olan bu seramikler, karakteristik özellikleri nedeniyle, hem Osmanlı hem de Bizans (Gürcü) seramiklerinde görülen özellikleri tekrar ederler. Tür, teknik ve süsleme açısından Şavşat Kalesi sırsız seramikleri, Ortaçağ kazılarının sürdüğü Anadolu'da Kubadabad, Hasankeyf, Ani, Samsat, Alanya, Anadolu dışında, Batum Gonio Kalesi, İran ve Kafkasya bölgesi seramikleriyle benzerlik göstermektedir. ''Şavşat Kalesi Kazısı Sırlı ve Sırsız Seramik Buluntuların Değerlendirilmesi'' isimli bu araştırmayla, çıkarılan sırlı ve sırsız seramik buluntuları, inceleyip, seramik sanatı ve sanat tarihi açısından önemi, kendi içindeki çeşitliliği, kullanılan malzeme, teknik, form ve kültür etkenleri arasındaki farklılıkları araştırarak, yöredeki seramik anlayışını ortaya çıkarmaya çalıştık. Şavşat Kalesi Kazılarında ele geçen, sırlı ve sırsız seramik buluntular, 12.yy.'dan 19.yy.'a kadar kesintisiz, farklı üsluplarda ve tekniklerde üretilmiş örneklerden oluşmaktadır. Yerel üretimin yanı sıra, Anadolu dışı farklı merkezlerden ithal ürünlerin varlığı, çeşitlilik ve zenginliği artırıp, seramik dünyasına yeni örnekler kazandırmıştır.
Özet (Çeviri)
Today, by means of excavation works, many finds have been unearthed that illuminate unknown related to medieval ceramics. As far as it is known, the castle was in use during the Middle Ages and it was under the domination of nations that had extended cultures and civilizations, such as Byzantines, Bagrat, Seljuks and Ottomans in certain periods. This castle, with both its architectural features and unearthed findings and situated at the interception point of different cultures, has an important place. With the excavation carried out between the years 2007 - 2012, numerous ceramics, in different technique and form, were obtained. While the majority of the findings were unglazed ceramic tiles, there were also glazed ceramic tiles of good quality material and workmanship. Among the glazed ceramics, there are under-glazed painted, monochrome glazed, painted carved and the ones with scraping (sgraffito) technique. In ceramics, various colures, such as red, buff, cream and white pulp, were used. These ceramics, have less additives and better cooked, due to their characteristics, show repeated characteristics of both Ottoman and Byzantium (Georgian). The unglazed ceramics of Şavşat show similarity with the ones found in Anatolia excavations such as Kubadabad, Hasankeyf, Ani, Samsat and Alanya, outside of Anatolia, Batumi Gonio Fortress and with the ones out of Anatolia, such as Batum Gonio Kalesi, İran and Caucasus in terms of terms of type, technics and decoration. In this research“The Evaluation of Glazed and Unglazed Ceramics Finds of the Excavation of Şavşat Castle”we tried to find out the ceramic understanding of the region by searching the glazed and unglazed remaining in terms of their importance for ceramic art and Art History and searching its diversity within itself and the materials used, technique, form and the difference caused by cultures. The remaining of the glazed and unglazed ceramics, unearthed in Şavşat Castle excavation, consist of samples through XIIth. - XIXth. centuries. Besides the local production, the existence of materials from different centres out of Anatolia has gained diversity and richness to the ceramic world.
Benzer Tezler
- Konya Zindankale (Ahmedek) kazı ve buluntuları (Selçuklu Dönemi buluntuları)
Konya zindankale (ahmedek) excavation and findings (Seljuk Period findings)
ZEHRA ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN UYSAL
- Şavşat ilçesi Karagöl-Sahara Milli Parkı ve çevresinin flora ve vejetasyonu
Flora and vegetation of Karagöl-Sahara National Park and its environment in Şavşat district
ÖZGÜR EMİNAĞAOĞLU
Doktora
Türkçe
2002
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAHİM ANŞİN
- Tao bölgesinin tarihi coğrafyası (Narman-Tortum-Yusufeli)
Historical geography of the Tao region (Narman-Tortum-Yusufeli)
ÖMER ALTUNDAĞ
- Ankara ilinde bulununan tepeliklerin incelenmesi
Examination of tepeliks in Ankara province
EMEL ERKAPLAN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2011
El SanatlarıGazi ÜniversitesiDekoratif Sanatlar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEDİHA GÜLER
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM KISAÇ