Geri Dön

Ali Şir Nevayi'nin Şeyh San'an destanı (Dil incelemesi-metin-sözlük)

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 428334
  2. Yazar: EMEL TEKİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AZİZ MERHAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Türk Dili, Çağatayca, Ali Şir Nevayi, Lisanu't-Tayr“Kuş Dili”, Şeyh San'an Destanı, Turkic Language, Chagatai, Ali Shir Navai, Lisanu't-Tayr“The Language of the Birds”, Story Sheikh San'an
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 167

Özet

Ali Şir Nevayi'nin Şeyh San'an Destanı (Dil İncelemesi-Metin-Sözlük) başlıklı bu çalışma Çağatay dili ile ilgili olup destanın transkripsiyonunu, Türkiye Türkçesine çevirisini, dil incelemesini ve söz varlığını kapsamaktadır. Çalışmamızda Ali Şir Nevayi'nin Lisanu't-Tayr'ında da bulunan bu hikâyenin kelime hazinesi tespit edilmiş ve dil kullanımı incelenmiştir. Dil incelemesi kısmına geçmeden önce, Giriş bölümünde Çağatay dili ve edebiyatı, Ali Şir Nevayi'nin edebi şahsiyeti, eserleri ve Şeyh San'an Destanı hakkında bilgi verilmiş ve destanın özeti sunulmuştur. Ardından hâlihazırda elimizde bulunan ve çalışmamızın kaynağını teşkil eden, Fransa Millî Kütüphanesinde (Bibliotèque Nationale de France) Supplèment Turc. 978 numarayla muhafaza edilen BnF nüshasının tavsifi yapılmıştır. Bu bilgilerin ardından elimizdeki nüsha, Türkiye'de ve Özbekistan'da yayımlanmış olan nüshalarla beyit ve söz varlığı açısından karşılaştırılmıştır. Çalışmamızın ikinci ana başlığını oluşturan Dil İncelemesi bölümü; yazım, ses bilgisi ve şekil bilgisi özellikleri olmak üzere üç alt başlıkta ele alınmıştır. Bu bölümde konuya uygun örnekler metinde geçtiği şekil ile italik olarak verilmiş, ayrıca örneğin çevirisi ve geçtiği beyit numarası da belirtilmiştir. Metnin özünü iyi kavramak ve dil incelemesine daha iyi katkı sunmak amacıyla metin Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Çeviri yapılırken anlamı tamamlayacağını ya da pekiştireceğini düşündüğümüz kelime ve ekler parantez içerisinde gösterilmiştir. Sözlük kısmında ise bütün kelimelerin metindeki anlamları ve beyit numaraları verilmiştir. Ayrıca kelimeler arası bağlamın inceleyenlere kolaylık sağlayacağı düşüncesiyle birleşik fiiller ve tamlamalar birlikte alınmıştır.

Özet (Çeviri)

This study is related to the Chagatai language analysis. It is named as Ali Shir Navai's Story Sheikh San'an which includes transcription of the story, its Turkish translation and language and vocabulary analyses. Also, this study is one of the stories in Ali Shir Navai's Lisanuttayr which is chosen for finding vocabulary affluence and analysing the usage of language. Before the section of the language analysis, the information about Chagatai language and literature, Navai's literary personality and his works are acquainted. Also Story of Sheikh San'an and it's summary are shared. BnF copy is formed the bases of the study and is tried to describe it's features. This copy is the source of the study we have and it is kept in the National Library in France (Bibliotèque Nationale de France, Supplèment Turc.) with the number 978. Additionally, this copy which exists in Turkey is compared with the published one in Uzbekistan in terms of their verses. The second major title of the Language Analysis section is about the story's writing, phonetic and morphological form. In this section, examples are given in the italic writing form like in text and example's translation and verse number is informed. In order to apprehend the subject well and contribute to language analysis, the text was translated to Turkish. While translating, some words and addings are shown in parentheses which is thought to be complementary and reinforcing. In dictionary part, all words' meanings in text and verse numbers are given. Morever, in case it can help the people who analyse the convenience between the vocabularies, the verbs and phrases are analysed together.

Benzer Tezler

  1. Şeyh Galib Divanı

    Başlık çevirisi yok

    M. MUHSİN KALKIŞIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. KEMAL YAVUZ

  2. 'Şeyh Süleyman Efendi-i Buhari Lügat-ı Çağatay ve Türki-i Osmani (Cild-i evvel) adlı eserin transkripsiyonu

    Başlık çevirisi yok

    HÜSEYİN DURGUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Türk Dili ve EdebiyatıTrakya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. VAHİT TÜRK

  3. Doğu Türkçesi Kur'an Tefsiri (Duhân, Câsiye, Ahkaf, Muhammed, Fetih, Hucurât ve Kaf Sureleri)(İnceleme- Tenkitli Metin-Dizin-Tıpkıbasım)

    Eastern Turkic commentary of Koran (Sorahs of ad-Dukhan, al-Jathiya, al-Ahqaf, Muhammad, al-Fath, al-Hujurat and Qaf)(Examination-The Text of Critique- Concordance-Facsimile)

    SONER ATALAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK

  4. İnşirahu's-Sadr

    Kadıoğlu Şeyh Mehmed ve İnşirahu's-Sadr mesnevisi

    VESİLE ALBAYRAK SAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. AHMET SEVGİ

  5. Ali Şir Nevayi'nin Mahbubu'l-Kulub ve Muhakimetü'l-Lugateyn adlı eserlerinde fiilimsiler

    Verbal and gerundial forms in Ali Sir Nevayi's Mahbubu'l Kulub and Muhakimetü'l-Lugateyn

    NERMİN DEĞER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. ZÜHAL ÖLMEZ