Özelleştirmenin etkinlik ve verimliliğe yansıması: Çimento sektörü üzerine bir uygulama
The reflection of privatization on efficiency and productivity: An application on cement sector
- Tez No: 429695
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN ÖZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
- Anahtar Kelimeler: özelleĢtirme, etkinlik, verimlilik, veri zarflama analizi, Tobit model, privatization, efficiency, productivity, data envelopment analysis, Tobit model
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Özelleştirme uygulamaları 1980'ler sonrasında Türkiye'de ve dünyada küreselleşme eğilimiyle beraber iktisadi bir politika aracı olarak ortaya çıkmıştır. Özelleştirmenin temel gerekçesi Kamu İktisadi Teşebbüsleri'nin (KİT) etkinlik ve verimlilik açısından başarısız olmalarıdır. Özelleştirme uygulamalarıyla da işletmelerin yapısı ve yönetiminde meydana gelecek değişim ile KİT'lere piyasa disiplininin kazandırılacağı ve dolayısıyla işletme etkinliği ve verimliliğinin sağlanacağı beklenilmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, Türkiye'de çimento sektöründe, özelleştirme uygulamalarının firmaların kaynaklarını daha etkin kullanmaları ve verimlilik artışı sağlamalarına yönelik olumlu bir etkisinin olup olmadığını araştırmaktır. Bu çalışmada 24 çimento fabrikası için 1984-2012 periyoduna ait dengesiz panel veri kullanılarak işletme etkinliği ve verimliliği değerleri Veri Zarflama Analizi ve Malmquist Toplam Faktör Verimliliği Endeksi ile hesaplanmıştır. Daha sonra özelleştirme öncesi ve sonrasına ait ortalama etkinlik ve verimlilik değerleri arasındaki farkın anlamlılığı Bağımsız t Testi ile araştırılmıştır. Son olarak, çimento sektöründe etkinliğin/etkinsizliğin kaynakları, etkinlik değerlerinin bağımlı değişken; üretim kapasitesi, kişi başına üretim, toplam satış, kapasite kullanım oranı ve özelleştirme gölge değişkeninin bağımsız değişken olarak kullanıldığı Tobit model ile analiz edilmiştir. Tobit model tahmin sonuçlarına göre, kişi başına üretim (KBU) ve toplam satış (TS) değişkenlerinin etkinlik üzerinde doğru yönlü; buna karşılık üretim kapasitesi (UKAP), kapasite kullanım oranı (KKO) ve özelleştirme (DOZEL) değişkenlerinin ise ters yönlü etkiye sahip oldukları tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Privatization practices with the globalization trend in Turkey and the world after 1980's have emerged as an economic policy tool. The main reason of privatization of state-owned enterprises (SOE) has come to be unsuccessful in terms of productivity and efficiency. Because privatization will bring business structures and management changes occur, state-owned enterprises will gain market discipline and therefore are expected to provide the business efficiency and productivity. The main purpose of this study is to investigate the resources of the companies in the cement sector in Turkey whether there is a positive impact for ensuring their use more efficient and increase productivity. In the study, the business efficiency and productivity values were calculated by Data Envelopment Analysis and Malmquist Total Factor Productivity Index respectively using the unbalanced panel data related to the 24 cement factories for the period of 1984-2012. Whether there is a statistically significant difference between the efficiency and productivity values before and after privatization was investigated by independent t-test. Finally, resources of efficiency/inefficiency in the cement industry were analyzed by a Tobit model in which the efficiency value is dependent variable while production capacity, production per capita, total sales, capacity utilization rate and privatization dummy variable are independent variables. According to the Tobit model estimation results; the variables of production capacity, capacity utilization rate and privatization have a negative effect on the efficiency while the variables of production per capita and total sales have a positive effect.
Benzer Tezler
- Privatization of state owned mining companies and its effect on the Turkish economy
Devlet madencilik işletmelerinin özelleştirilmesi ve Türk ekonomisine etkisi
MEHMET TEKELİOĞLU
Doktora
İngilizce
1999
Maden Mühendisliği ve MadencilikDokuz Eylül ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL KÖSE
DOÇ. DR. ERCÜMENT YALÇIN
DOÇ. DR. AHMET HAKAN ONUR
- Yeni kamu işletmeciliği bağlamında kamu özel işbirliği projelerinin etkinlik ve verimlilik analizi: Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü örneği
Analysis of efficiency and productivity of public private partnership projects the framework of new public management: General Directorate of State Airports Authority case
BETÜL SU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAYDAR ATEŞ
- Türkiye'de kamu iktisadi teşebbüslerinin özelleştirilmesi ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı
The Privatization of the state economic enterprises in Turkey and the Privatization Administration
BAHRİ TİRYAKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGUT TAN
- Kamu iktisadi teşebbüslerinin özelleştirilmesi ve istihdam üzerine etkisi
Privatization of the state economic enterprises and its impact on employment
AHMET GÜNEY
- Havalimanı işletmeciliği kamu-özel sektör karşılaştırması
Airport operations public-private sector comparison
AHMET HULUSİ YALÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeHasan Kalyoncu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAZLUM ÇELİK