Mecmû'a-yı Kasâ'id ve Hikâyât (İBB Atatürk Kitaplığı Bel_ Yz K.001604) (İnceleme-metin-sözlük-tıpkıbasım)
'Mecmû'a-yi Kasâ'i̇d ve Hi̇kâyât (İBB Atatürk Ki̇taplığı Bel_ Yz K.001604) (Analysi̇s-text-lexi̇con-facsi̇mi̇le edi̇ti̇on)'
- Tez No: 430524
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TURGUT KOÇOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 352
Özet
İçindeki eserlerin müellif ve musannifi kesin belli olmayan“Mecmû'a-yı Kas'âid ve Hikâyât”, H.1201/M. 1786 yılında Muhammed Kâmilî isimli biri tarafından istinsah edilmiştir. Her sayfasında 15 satır bulunan ve toplam 72 varak olan mecmû'ada biri mensur on yedisi manzûm toplam 18 eser bulunmaktadır. Mecmû'a“Fasl”başlıklı bir na'tla başlar, münâcât, İbrahim peygamberin kıssası, İbrahim Edhem kıssası, dünyayı yeren bir ilahi ile devam eder ve altıncı sırada mecmû'adaki tek mensur hikâye, Ebu'l-Mahcen kıssası yer alır. Sonrasında sırasıyla Ebû Dahdah, Hazret-i Osman, Münâfıklar, Câbir-i Ensârî, Ahlâk-ı Nebî, Şam'da bir Yahudi, mevlûd-i şerîf kasîdesi, Ebu'l-Mahcen ile münafıklar, başlığı olmayan ama İbrahim peygamberin Kâbe'yi yapması ile ilgili bir hikâye, kasîde-yi nasihat, şerâ'it-i İslam ve son olarak münâcât-ı Rûmî başlıklı manzûmeler yer alır. Mecmû'a, içeriğinden anlaşıldığı kadarıyla halka daha özel bir ifadeyle avâma dînî-tasavvufî bazı temel değerleri anlatmak amacıyla telif veya tasnif edilmiş, eğitici-öğretici niteliktedir. Genellikle mesnevî nazım şekli kullanılmış bir eser kaside nazım şekliyle yazılmış, mesnevîlerin içerisinde koşma tarzında kafiyelenmiş ve heceyle yazılmış dörtlükler de bulunmaktadır. Bu tezde adı geçen mecmû'anın metninin ilmî transkripsiyon alfabesiyle neşri yapılmış, muhtevası, dili üslûbu ve şekil özellikleri incelenerek bu mecmû'anın Türk edebiyatındaki mecmû'alar içersinde nerede bulunduğuna dair fikir yürütülmüştür. Tezin sonuna metin bağlımlı bir sözlük hazırlanıp mecmû'anın tıpkıbasımı eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
“Mecmû'a-yı Kasâ'id ve Hikâyât”had been transcribed by Muhammed Kamili in the year 1786, of which the authors and writers of constituting works are not known. This Mecmû'a is consisting of 72 leafs/sheets of paper, every page has 15 lines and it has one prose and seventeen poetic, in total, eighteen works inside it. The Mecmû'a starts with a Na't (poem praising the Prophet Muhammad)“Fasl”and continues with münacat (poem written in the form of a prayer to God), fable of Prophet Ibrahim, fable of Ibrahim Edhem, one ilahi (hymn) criticizing the world and the only prose story, Fable of Ebu'l- Mahcen, which is placed in the sixth chapter. After that, Ebu Dahdah, Hazret-i- Osman, Münafıklar (hypocrites), Cabir-i Ensari, Ahlak-i- Nebi (manners of the Prophet), a Jew in Damascus, Qaside of Mevludi şerif, münafıks (hypocrites) with Ebu'l Mahcen, one title-less story about the making of Q'abe by Prophet Ibrahim, Qaside of advices, stipulations of Islam and at the end prose titled named as Münacat-ı- Rumi takes place respectively. The contents of the Mecmû'a gives the impression that it is didactic-instructive in nature and has been compiled and/or classified with the aim of explaining the basic religious-sufistic values to the common people or the masses. Generally the Mesnevi style has been used, two of the Qaside works are written in poetic style, quadrants rhymed in the running style of Mesnevi and written with syllable are also found. In this thesis, text of the above mentioned Mecmû'a has been published with the scientific transcription alphabet and while examining the characteristic features of content, linguistic style and shape, an opinion has been expressed about the place of this Mecmû'a among the Mecmû'a of Turkish literature. At the end of the thesis a dictionary of text related terms has been prepared and added to the facsimile of the periodical.
Benzer Tezler
- Mecmû'a-yı Kasâid ve Hikâyât: İnceleme - metin - sözlük - tıpkıbasım
Mecmû'a-yi Kasâid ve Hikâyât: Analysis - text - lexicon - facsimile edition
MUHAMMET KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DOĞAN
- Millî Kütüphane Ankara-Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi koleksiyonu'nda 06 hk 899 arşiv numarası ile kayıtlı 'Mecmû'a-yı Eş'âr' (Metin-inceleme-sözlük-tıpkıbasım)
'Mecmû'a-yi eş'âr' registered to 06 hk 899 archive number in the collection of national library Ankara-Adnan Ötüken provincial public library
ŞEYMA NUR ZARARSIZ
Doktora
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATABEY KILIÇ
- Atatürk Kitaplığı 973 numarada kayıtlı Mecmû'a-yı Eş'âr (çeviriyazılı metin-inceleme)
Mecmû'a-yi Eş'âr registered in Atatürk Library number 973 (translated text-analysing)
YEŞİM YARAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA ALPTEKİN SARIOĞLU
- Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu'nda 06 mil. Yz. A 2133 arşiv numarası ile kayıtlı Mecmû'a-yı İlâhiyyât (İnceleme-metin-sözlük-tıpkıbasım)
Mecmû'a-yi İlâhi̇yyât registered to o6 mil. Yz. A 2133 archive number in the Wri̇ti̇ng Collection of National Library (Exami̇nati̇on-text-di̇cti̇onary-facsimile)
SİNEM YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATABEY KILIÇ
- Mecmû'a-yı Bektaşiyye İsmail Baba (İnceleme-metin-tıpkıbasım)
Mecmû'a-yi Bektaşiyye İsmail Baba (Review-text-facsimile)
HATİCE KÖŞKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGUT KOÇOĞLU