Üniversite öğrencilerinde varoluşsal kaygı: Erken dönem uyum bozucu şemalar,kontrol odağı ve travma sonrası gelişimin yordayıcılığı

Existential anxiety among university students: Predictiveness of early maladaptive schemas, locus of control and post-traumatic growth

PDF İndir

Tez No: 432441
Yazar: MURAT YIKILMAZ
Danışmanlar: PROF. DR. AYDOĞAN AYKUT CEYHAN
Tez Türü: Doktora
Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
Anahtar Kelimeler: Existential anxiety, Early maladaptive schemas, Locus of control, Post-traumatic growth
Yıl: 2016
Dil: Türkçe
Üniversite: Anadolu Üniversitesi
Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
Sayfa Sayısı: 216

Özet

Bu araştırmada, ilk olarak üniversite öğrencilerinin varoluşsal kaygı ve onun alt boyutları olan anlamsızlık, ölüm, yalıtılmışlık ve özgürlük kaygısı düzeyleri betimlenmektedir. İkinci olarak ise üniversite öğrencilerinde cinsiyet, travmatik olay yaşama durumu, kontrol odağı ve erken dönem uyum bozucu şema alanlarının varoluşsal kaygıyı ve onun alt boyutlarının her birini yordayıcılıkları incelenmektedir. Sonrasında ise travmatik yaşantısı olan üniversite öğrencilerinde cinsiyet, ölümcül travmatik olay yaşama durumu, kontrol odağı, erken dönem uyum bozucu şema alanları, travma sonrası gelişimin varoluşsal kaygıyı ve onun alt boyutlarının her birini yordayıcılıkları incelenmektedir. Araştırmanın çalışma grubu 831 üniversite öğrencisinden oluşmuştur. Veriler Varoluşsal Kaygı Ölçeği, Rotter'in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3, Travma Sonrası Gelişim Envanteri, travmatik yaşantı anketi ve kişisel bilgi formu aracılığıyla elde edilmiştir. Verilerin analizinde betimleyici istatistikler, korelasyon analizi ve aşamalı regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları üniversite öğrencilerinin varoluşsal kaygı, anlamsızlık kaygısı, ölüm kaygısı, yalıtılmışlık kaygısı ve özgürlük kaygısı düzeylerinin orta düzeyin altında olduğunu ortaya koymuştur. Zedelenmiş otonomi, ayrılma- reddedilme, başkalarına yönelimlilik, yüksek standartlar şema alanları ve kontrol odağının varoluşsal kaygıyı anlamlı düzeyde yordadığı ortaya çıkmıştır. Travmatik yaşantıya sahip olan grupta ise travma sonrası gelişim ve ölümcül travmatik olay yaşama değişkenleri de anlamlı yordayıcılar olarak modele dahil olmuştur. Varoluşsal kaygının alt boyutlarının yordanmasına ilişkin bulgular ise anlamsızlık kaygısının zedelenmiş otonomi, yüksek standartlar, ayrılma- reddedilme, başkalarına yönelimlilik, zedelenmiş sınırlar şema alanları ve kontrol odağı tarafından anlamlı düzeyde yordandığını ortaya konmuştur. Travmatik yaşantıya sahip olan grupta ise kontrol odağı, zedelenmiş sınırlar şema alanı ve ayrılma reddedilme şema alanının anlamlı yordayıcılar olmadığı, travma sonrası gelişimin ise anlamlı bir yordayıcı olduğu dikkati çekmektedir. Ölüm kaygısının zedelenmiş otonomi, başkalarına yönelimlilik, zedelenmiş sınırlar şema alanları ve cinsiyet (Kadın) değişkeni tarafından anlamlı düzeyde yordandığı ortaya konmuştur. Travmatik yaşantıya sahip olan grupta ölüm kaygısının yordayıcıları değişmemiştir. Yalıtılmışlık kaygısının ayrılma-reddedilme, zedelenmiş otonomi, yüksek standartlar, zedelenmiş sınırlar şema alanları ve kontrol odağı tarafından anlamlı düzeyde yordandığı ortaya konmuştur. Travmatik yaşantıya sahip olan grupta da yalıtılmışlık kaygısının yordayıcıları değişmemiştir. Özgürlük kaygısının ise zedelenmiş otonomi, zedelenmiş sınırlar, ayrılma-reddedilme şema alanları ve travmatik olay yaşama değişkeni tarafından anlamlı düzeyde yordandığı ortaya konmuştur. Bulgular, travmatik yaşantıya sahip olan grupta ölümcül travmatik olay yaşama ve yüksek standartlar şema alanı değişkenlerinin de anlamlı yordayıcılar olduğunu, ayrılma-reddedilme şema alanı değişkeninin ise anlamlı bir yordayıcı olmadığını göstermiştir. Anahtar Sözcükler: Varoluşsal kaygı, Erken dönem uyum bozucu şemalar, Kontrol odağı, Travma sonrası gelişim.

Özet (Çeviri)

In this research, firstly university students' levels of both existential anxiety and its sub dimensions as existential anxiety; meaninglessness anxiety, death anxiety, isolation anxiety and freedom anxiety are described. Secondly, the predictiveness of gender, traumatic events, locus of control and early maladaptive schemas on existential anxiety and each of its' sub dimensions are investigated. Afterwards, predictiveness of gender, fatal traumatic events, locus of control, early maladaptive schemas and post-traumatic growth on existential anxiety and each of its subscales is examined for the university students who have experienced traumatic events. This study was carried out with data which was gathered from 831 university students. Data was collected with Existential Anxiety Scale, Rotter's Locus of Control Scale, Young Schema Scale-Short Form 3, Post-traumatic Growth Inventory, traumatic experience questionnaire and demographic information form. Descriptive statistics, correlation analysis and stepwise regression analysis were used for the data analysis. The findings of research reveal that levels of existential anxiety, meaninglessness anxiety, death anxiety, isolation anxiety, freedom anxiety for the university students are below the average level. Findings about prediction of existential anxiety reveal that impaired autonomy, disconnection-rejection, other- directedness, unrelenting standards domains and locus of control predict existential anxiety significantly. For the university students who has experienced traumatic events, post-traumatic growth and fatal traumatic event are other significant predictors.Findings about prediction of existential anxiety sub dimensions reveal that meaninglessness anxiety is predicted by impaired autonomy, unrelenting standards, disconnection-rejection, other-directedness, impaired limits domains and locus of control significantly. Findings about prediction of meaninglessness anxiety of university students who have experienced traumatic events reveal that impaired limits domain, disconnection-rejection domain and locus of control are not significant predictors of meaninglessness anxiety, while post-traumatic growth is a significant predictor of meaninglessness anxiety. Death anxiety is predicted significantly by impaired autonomy, other-directedness, impaired limits domains and gender (female). Predictors of death anxiety are not changed for the group that has experienced traumatic events. Findings of research also demonstrated that isolation anxiety is predicted by disconnection-rejection, impaired autonomy, unrelenting standards, impaired limits domains and locus of control significantly. In addition, predictors of isolation anxiety are not changed for the group that has experienced traumatic events. On the other hand, freedom anxiety is predicted significantly by impaired autonomy, impaired limits, disconnection-rejection domains, locus of control and experiencing traumatic events. Beside the predictors in the first group, experiencing fatal traumatic events and unrelenting standards domain are new predictors while disconnection-rejection domain is not a significant predictor.

Benzer Tezler

Tez No
804390
Üniversite öğrencilerinde varoluşsal kaygı ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkide gelişmeleri kaçırma korkusunun aracı rolü
The mediator role of fear of missing out among university students in relationship between existential anxiety and social media addiction
BEYZA KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikoloji Doğuş Üniversitesi
Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKER MERAL ÇULHA
Tez No
802809
Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı travmaları, varoluşsal kaygı, algılanan sosyal destek ve depresif belirtiler arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of relationships between childhood traumas, existential anxiety, perceived social support, and depressive symptoms in university students
HAZAL NEVRUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikoloji Hacettepe Üniversitesi
Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN DAĞ
Tez No
914009
Üniversite öğrencilerinde öznel iyi oluş, anlam arayışı ve özerk benlik ilişkisinin incelenmesi
Investigation of subjective well-being, searching for meaning and autonomous self-relationship in university students
MERVE YAZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretim Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN KOCAYÖRÜK
Tez No
883756
Hemşirelik öğrencilerinde iyi oluş ile psikolojik sağlamlık ve varoluş kaygısı arasındaki ilişki
The relationship of well-being with psychological resilience and existence anxiety among nursing students
FATMANUR ALTINDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hemşirelik İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE SUKUT
Tez No
228975
Gençlerde ve yaşlılarda, ölümlülüğün ve belirsizliğin dikkat çekici olmasının kültürel dünya görüşünü savunucu tepkiler üzerindeki etkileri
The effects of mortality and uncertainty salience on the worldview defense behaviors in college students and elderly people
HAYAL YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Psikoloji Hacettepe Üniversitesi
Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ ŞAHİN

Geri Dön