Devresel dalgalanma teorileri ve Türk ekonomisindeki devresel dalgalanmalar
Business cycles theories and the economic fluctuations in the Turkish economy
- Tez No: 43368
- Danışmanlar: PROF.DR. ORHAN MORGİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 357
Özet
11 ÖZET Bu çalışmada son yıllarda üzerinde yoğun çalışmalar yapılan ve önemli gelişme gösteren devresel dalgalanma teorileri eleştirel biçimde incelenmiştir. Devresel dalgalanma teorileri detaylı biçimde incelendikten sonra Türk ekonomisi verileri kullanılarak bu teorilerin önermelerinin geçerliliği belirlenmeye çalışılmıştır. Mevcut devresel dalgalanma teorileri arasında çok kesin hatlarıyla ayırım yapmak güçtür. Bu teoriler geniş bir yelpaze oluşturmaktadır. Yelpazenin bir ucuna reel devresel dalgalanma teorisini, diğer ucuna dengesizlik teorisini koymak mümkündür. Reel devresel dalgalanma teorisi tümüyle Walrasci genel denge teorisini esas alırken, dengesizlik teorisi bundan uzaklaşmıştır. Mevcut teoriler arasında Walrasci genel denge yöntemine yer verilip verilmediğine göre ayırım yapılabilir. Walrasci genel denge yöntemini kullanan denge yaklaşımı altındaki teoriler devresel dalgalanmaları daha çok arz yönlü şoklarla, dengesizlik yaklaşımını esas alan teoriler ise daha çok talep yönlü şoklarla açıklamaktadır. Denge yaklaşımını benimseyen teoriler, devresel dalgalanmaları sistemin denge durumuna geçişte izlediği optimal tepkiler olarak görmektedir. Dengesizlik yaklaşımını benimseyen teoriler ise devresel dalgalanmaları dengesizlik durumu olarak görmektedir. Dengesizlik yaklaşımını benimseyen teorilere göre herhangi bir nedenle ekonomi genel dengeden uzaklaştığında tekrar bu noktaya dönememekte veya dönmesi uzun bir zaman almaktadır. Devresel dalgalanmalara farklı bakışları nedeniyle bu teorilerin politika önerileri de farklıdır. Denge yaklaşımı altındaki teoriler iktisat politikalarıyla dalgalanmalara müdahaleyi gerekli görmezken dengesizlik yaklaşımı altındaki teoriler gerekli görmektedir. Belirtilen bu iki grup dışında bunların bir sentezi kabul edilebilecek teoriler de mevcuttur. Bu teoriler Walrasci genel denge yöntemini kullanmış olmakla birlikte, Walrasci olmayan sonuçlann gerçekleşebileceğini göstermiştir. Gözlenen devresel dalgalanma olgularının tümünü açıklayabilecek genellikte bir teori henüz mevcut değildir. Geliştirilen teoriler her ne kadar birbirlerine göre dahaIll üstün ve genel olma iddiasını taşımakta ise de tam olarak birbirlerinin alternatifi değildir. Aralannda oldukça büyük tartışma ve çekişme olmakla birlikte bazı noktalarda uzlaşma sağlanmıştır. Henüz uzlaşmanın sağlanmadığı nokta ise yaklaşık üç yıl sürdüğü kabul edilen devresel dalgalanmalarda arz ve talep şoklarından hangisinin daha etkili olduğu konusundadır. Türk ekonomisi verileri kullanılarak bu tartışmalı konuda hangi teorinin verilerle daha fazla desteklendiği belirlenmeye çalışıldı. Devresel dalgalanmaları dışsal şoklar ve yayma mekanizmalarıyla açıklayan teorilerin belirtilen tartışmalı konudaki görüşleri yapısal vektör otoregresyon yöntemi kullanılarak test edildi. Farklı teorik çerçevelere dayanarak yaptığımız model çalışmaları Türk ekonomisinde çeşitli dönemlerde yaşanan dalgalanmalarda arz ve talep şoklarının etkilerinin olduğunu göstermiştir. Dolayısıyla, Türk ekonomisinden elde edilen bulgular teorilerin gereksiz yere birbirlerine göre üstünlük sağlama peşinde olduklannı göstermiştir. Bu teoriler artık bir senteze doğru gitmelidir. Yaptığımız model çalışmaları Türk ekonomisindeki dalgalanmaların zaman zaman uygulanan iktisadi politikalarla yakın ilişkili olduğunu da göstermiştir. Tarihsel olaylar, arz ve talep şoklarının büyük bir oranda uygulanan politikalardan kaynaklandığını ortaya koymaktadır. Bu politikalaların kamu sektörünün içinde bulunduğu durumdan kaynaklandığı kabul edilirse, Türk ekonomisinde istikrarsızlığın yaşanmaması için kamunun ekonomideki payının küçültülmesi gereklidir. Dünya ve Türk ekonomisindeki doğal gelişmeler yanında hükümetlerin uyguladığı politikalar Türk ekonomisinde devresel dalgalanmalar yaratmaktadır. Bu nedenle, ekonominin kendi işleyişinin nasıl devresel dalgalanmalar yarattığı ve bunlara müdahale edilip edilmemesi gerektiği sorununu tartışmak zorlaşmaktadır. Bu aşamada devletten beklenen krizlere neden olmamasıdır. Bunun için ekonomide yapısal dönüşümü sağlayacak düzenlemelerin öncelikle yapılması gerekir.
Özet (Çeviri)
IV SUMMARY In this study, business cycles theories which became the focus of many studies and achieved considerable developments in recent years have been analysed critically. Then, empirical validity of some stylized predictions of these theories has been tested by using the Turkish economic data. Business cycle theories constitute a broad spectrum. Within this broad spectrum, it is possible to consider the real business cycle theory as one polar case and the disequilibrium theory another. While the real business cycle theory is based on the Walrassian general equilibrium theory, the disequilibrium theory is not based on the Walrassian framework. Accordingly, existing business cycle theories can be classified in terms of this distinction. Equilibrium theories explain the business cycles generally in terms of supply shocks. In contrast, demand shocks are accepted as the main causes of the business cycles by the theories which use disequilibrium or non- Walrassian generel equilibrium approach. In the quilibrium theories the business cycles are considered as representing the economy's optimal responses to disturbances in the supply side of the economy. However, disequilibrium theories basically regard the business cycles as a disequilibrium situations. According to the disequilibrium theories, once the economy is incurred in some disturbances, it is either impossible or it takes too much time to reach the general equilibrium. The policy recommendations of equilibrium and disequilibrium theories are different. In the equilibrium theories there is no need for government action to counteract these fluctuations. In contrast, in the disequilibrium business cycle theories it is believed that government should try to elaminate these fluctuation by means of macro- economic policies. There are also other theories which can be regarded as the synthesis of these two theories mentioned above. These theories point out that, even by using the Walrassian general equilibrium approach, it is possible to get non- Walrassian results.There is no genera! theory yet which could explain all of the business cycle facts. Although, all these aforementioned theories claim their superiority and general validity, they are not alternative for each other perfectly. Although, there are differences among these theories, in some respects there is consensus in these theories. The main ongoing disagreement among these theories is that whether the demand or supply shocks are more effective in the occurance of the short run fluctuations which continue about three years. Using the Turkish economic data, we have tried to determine which theory is better supported by the data. The predictions of the theories, which explain business cycles in terms of exogenous shocks and propogation mechanisms, have been tested by using structural vector autoregression method. Our empirical model studies show that both the supply and demand shocks are effective to create business cycles in the Turkish economy. Therefore, our studies suggest that neither of these theories superior to each other. Our empirical studies also show that business cycles in the Turkish economy are closly related with the goverment actions. Depending on historical evidences, it can be said that supply and demand shocks basically arise from the implemented economic policies. If it is accepted that the problems in the public sector are the reasons of instability, it can be said that in order to achieve stabilization in the Turkish economy, the share of the public sector in the economy must be reduced. In addition to the spontaneous developments in the world and Turkish economies, the policies implemented by the government also causes business cycle in the Turkish economy. Therefore, it is difficult to determine in which way the economy itself creates business cycles and to decide whether it is necessary to counteract these fluctuations. So, what is expected from the government is not to causes economic crises. For this reason, it should be given a priority to make the appropriate arrangements which provide the structural transformation in the economy.
Benzer Tezler
- Devresel dalgalanma teorilerinin analizi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir uygulama
The Analysis of business cycle theories and an application on Turkish economy
YALÇIN PAMUK
- Betonlaşma ve finansal krizler ile ilişkisi: Türkiye örneği
Use of concrete and its relationship with financial crisis: The case of Turkey
GÖKHAN AYDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN AKTAŞ
- Firm entry, credit shocks and business cycles
Firma girişi, kredi şokları ve reel devrevi hareketler
HATİCE GÖKÇE KARASOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Ekonomiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİN SAYEK BÖKE
- Devresel kodların yapısı ve değişmeli kodlar
Başlık çevirisi yok
ESRA YÖRÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
MatematikYıldız Teknik ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL BALKANAY