Kur'an-ı Kerim'in ikili anlatım sistemi bağlamında terġīb ve terhīb
Targhīb–tarhīb method in the context of dichotomic narrative structure of the Qurʾān
- Tez No: 437367
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET AKİF KOÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Kur'an Dili, Beşer Dili, Kültür, Anlatım Üslubu, İkili Anlatım, Terġīb ve Terhīb, The Language of the Qurʾān, Human Language, Culture, Narrative Style, Dichotomic Narrative, Targhīb and Tarhīb
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Bu çalışmada Kur'an'ın anlatım üslubu ve ikili anlatım sistemi incelenmekte, terġīb ve terhīb metodunun bu üslup içindeki yeri ve önemi üzerinde durulmaktadır. Bu bağlamda bazı temel sorular araştırmanın hareket noktası olarak önem arz etmektedir. Bunlar; (1) Kur'an-ı Kerim gönderildiği toplumun lisanı olan Arapça ile gelmiş olsa dahi kendine özgü ifade biçimi var mıdır? (2) Bir hakikati, bir gerçekliği daha açıklayıcı olması için zıttı ile ele alma, yani ikili anlatım sistemi Kur'an-ı Kerim'de nasıl yer almaktadır? (3) Terġīb ve terhīb metodu Allah ve dolayısıyla Kur'an-ı Kerim için ne derece söz konusu olabilir? (4) Terġīb ve terhīb üslubunun İslam kültüründe yaygın olarak kullanıldığı alanlar hangileridir? (5) Tüm bunları ortaya çıkarmak Kur'an'ı anlama ve yorumlamada nasıl bir katkı sağlayabilir? Tez giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümü araştırmanın konusunu, yöntemini, kaynaklarını, ilgili literatürü ve Kur'an araştırmaları içerisinde bu çalışmanın önemini açıklamaktadır. Araştırmanın birinci bölümü Kur'an'ın anlatım üslubu ve ikili anlatım sistemine ilişkin kavramsal bir çerçeve sunmaktadır. Burada yer verilen edebi formlar, İlahi hitabın kendine has bir üsluba, muhatabını kuşatan anlaşılır bir dile kavuşmasına katkı sağlamıştır. İkinci bölümde Kur'an-ı Kerim'de terġīb ve terhīb yöntemi genişçe ele alınmakta, başta terġīb ve terhibin klasik sözlüklerde nasıl yer aldığı ve ıstılahlaşma süreci konu edinmektedir. Daha sonra Kur'an'da terġīb ve terhibin temel ilkeleri, sınırlılığı, kullandığı anlatım vasıtaları ve muhataplarına yer verilmektedir. Terġīb ve terhīb ayetlerinin Kur'an'ın ana konuları çerçevesinde değerlendirilmesi bu bölümün son mevzuudur. Araştırmanın üçüncü bölümünde terġīb ve terhīb üslubunun İslam kültüründe yaygın olarak kullanıldığı irşad, İslam sanat eserleri ve edebiyata yansımaları üzerinde kısaca durulmaktadır. Kur'an'da terġīb ve terhīb metodunun tetkik edilmesi ve değerlendirilmesi Kur'an'ın anlatım üslubuna ilişkin kapalı kalan önemli bir noktanın aydınlatılmasına ve Kur'an'la insan arasındaki ilişkinin daha doğru bir zemine taşınmasına mütevazı bir katkı sunmuş olması temennimizdir.
Özet (Çeviri)
This study examines the significance of targhīb (encouragement of good) – tarhīb (discouragement of evil) method in the context of both the narrative style and the dichotomic narrative structure in the Qurʾān. It designates, thus, the following questions as grounding point for the dissertation: (1) Does the Qurʾān hold a unique style of expression, despite the fact that it was revealed in Arabic, the language of the society of that time. (2) How does the Qurʾān explain a truth in a detail through its dichotomic narrative style? (3) To what extent the Qurʾān uses the targhīb–tarhīb method? (4) In which fields is the targhīb–tarhīb method used the most in the Islamic tradition? (5) To what extent this study can contribute to understanding the Qurʾān? The dissertation consists of an introduction and three chapters. The introductory chapter describes the topic, method, sources, and the relevant literature and the significance of the study within the Qurʾānic scholarship. The first chapter presents a conceptual framework related to the narrative style and the dichotomic narrative structure in the Qurʾān. The literary forms explained in this chapter can contribute to understanding the language of the divine address. The second chapter deals with the targhīb–tarhīb method with lexical analysis of the words and their uses in the classical lexicographical works. The basic principles of the targhīb–tarhīb method, its facilities, its expression techniques, and its addressees and the evaluation of the verses comprised targhīb–tarhīb style in the context of major themes of the Qur'an follows these introductory lexical explanations. In the third chapter, the use of targhīb–tarhīb method is discussed in Islamic culture, especially in the fields of guidance (irshād), art, and literature. Studying the targhīb–tarhīb method in the Qurʾān can make a contribution to the discussions around the narrative style of the Qurʾān in the context of tafsīr studies. We expect this study can provide a truthful ground for the relationship between the Qurʾān and the individual.
Benzer Tezler
- Kur'ân'da ikili anlatım üslûbu ve dinî eğitimdeki önemi
Dual narration in the Qur'an and its importance in religious education
HALİL İBRAHİM KARAARSLAN
Doktora
Türkçe
2021
DinGaziantep ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEHMUS DEMİR
- Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)
History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)
NİHAL ÇANKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiFars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KANAR
- أصول المنهجية العلمية في القرآن الكريم
Kur'an'ı-Kerim'de ilmi metodolji'nin temelleri
RAZAN SAKKAL
Yüksek Lisans
Arapça
2022
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENAOUDA BENSAID
- Müzehhip Kanbur Hasan Çelebi'nin İ.Ü. Nadir Eserler Kütüphanesi A.6549 envanter numaralı Mushaf-ı Şerif'inin tezhip sanatı açısından incelenmesi
Musehhip Kanbur Hasan Çelebi's İ.Ü. examination of the Rare Work Library Mushaf-i Sharif with inventory number A.6549 in terms of illumination art
BÜŞRA ERENULUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
El SanatlarıSakarya ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MESUDE HÜLYA DOĞRU
- Molla Hasan Yusuf u Züleyha (sayfa1b-55a)
Molla Hasan Yusuf and Züleyha (page1b-55a)
GÖZDE MERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıBeykent ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İDRİS GÜVEN KAYA