Üniversite öğrencilerinin bakış açısıyla dijital vatandaşlık göstergelerinin incelenmesi
Investigation of digital citizenship indicators through university students' perceptions
- Tez No: 438245
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADİLE AŞKIM KURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Dijital vatandaşlık, Dijital vatandaşlık boyutları, Üniversite öğrencileri, Ölçek geliştirme, Digital citizenship, Digital citizenship elements, University students, Scale development
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Bu çalışmanın temel amacı üniversite öğrencilerinin bakış açısıyla dijital vatandaşlık göstergelerini ortaya çıkarmaktır. Bu genel amaç çerçevesinde üniversite öğrencilerinin dijital vatandaşlık düzeylerini ortaya çıkaracak özgün bir ölçek geliştirilmiş, dijital vatandaşlığa ve alt faktörlere ilişkin ortalamalar arasındaki ilişkiler ortaya çıkartılmıştır. Buna ek olarak dijital vatandaşlığa ve alt faktörlere ilişkin ortalamaların öğrencilerin cinsiyetleri, üniversiteleri, fakülteleri, sınıfları, internet kullanım sıklıkları ve aylık gelir durumları ile olan ilişkileri incelenmiştir. Çalışmanın katılımcıları dijital vatandaşlık ölçeğinin geliştirilme aşamasının ve bu ölçeğin Türkiye örneklemine uygulanması aşamasının katılımcıları olmak üzere iki adımda ele alınmıştır. Ölçeğin geliştirilme aşamasının katılımcıları 2015-2016 Güz ve Bahar döneminde Anadolu Üniversitesi'nin çeşitli fakültelerinde öğrenim gören 625 öğrenciden oluşmaktadır. Ölçeğin Türkiye geneline uygulanması aşamasında ise katılımcılar 2015-2016 Bahar döneminde altı farklı devlet üniversitesinde öğrenim gören 2148 öğrenciden oluşmuştur. Çalışmanın amacına yönelik olarak Ribble ve Bailey'in (2007) dokuz dijital vatandaşlık boyutu temel alınarak ve bu alanda yapılan çalışmalar incelenerek hazırlanan ölçek, geçerlilik ve güvenirlik analizleri kullanılarak geliştirilmiştir. Veri toplama aracının hazırlanması aşamasında madde havuzu oluşturulmuş, madde havuzunun uzman panelinde görüşülmesi ve daha sonra düzenlenen formun uzman görüşüyle iyileştirilmesi gerçekleştirilmiştir. Maddelerin ölçek geliştirme aşamasında açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanmış, ardından iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Türkiye genelinde yapılan uygulamada ise araştırmanın alt amaçlarına yanıt aramak için t test, tek faktörlü ANOVA ve Spearman Korelasyon hesaplama yöntemleri işe koşulmuştur. Ölçek geliştirme aşamasında 23 maddelik beş faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Çalışmada oluşturulan bu ölçek ile birlikte çevrimiçi işlemler, doğru kullanım, erişim, sağlık ve toplumsal sorumluluk şeklinde alt faktörler ortaya konulmuştur. Yapılan çözümlemeler sonucunda öncelikle üniversite öğrencilerinin dijital vatandaşlık bağlamındaki alt faktörlerden erişim faktörünün en yüksek değerde olduğu ve bunu sırasıyla doğru kullanım, çevrimiçi işlemler, sağlık ve toplumsal sorumluluk faktörlerinin izlediği belirlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin dijital vatandaşlığa ilişkin ortalamaları cinsiyetleri bağlamında incelendiğinde kadın üniversite öğrencilerin lehine anlamlı bir farklılık görülmüştür. Üniversiteler arasında da anlamlı farklılıklar gözlenmiştir. Araştırmada fakültelerin dijital vatandaşlık ortalamaları bağlamında anlamlı düzeyde farklılaşmadığı gözlenmiştir. Sınıf düzeylerine göre gerçekleştirilen karşılaştırmada ise dijital vatandaşlık ortalamalarının sınıf düzeyi arttıkça arttığı, internet kullanım sıklıkları ve aylık gelirleriyle genel ortalamaları arasındaki bağıntıların ise anlamlı olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to reveal digital citizenship indicators through university students' perspectives. Within the framework of this aim, a unique scale was developed to find out university students' digital citizenship levels, and the relationships between digital citizenship and its sub-factors. In addition, the relationship between digital citizenship and its sub-factors were examined according to gender, universities, faculties, grades, internet usage frequency and monthly income. Participants of the study were considered in two steps; namely participants involved in the development of the digital citizenship scale and participants involved in the application of the scale to the sample representing Turkey. Participants involved in the development of the scale consist of 625 students, who were studying in various faculties of Anadolu University during 2015-2016 fall and spring semesters. Following the development of the scale, 2148 students who were studying in six different state universities during 2015-2016 spring semester participated in the study. The scale was prepared based on Ribble and Bailey's (2007) nine digital citizenship elements, the studies conducted in this field were also reviewed, and it was developed using validity and reliability analyses. During the preparation of the data collection tool, an item pool; which was discussed on an expert panel, was created and the form was improved through expert opinions. Explanatory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were performed, then internal consistency coefficients were calculated. Regarding the application performed across Turkey, t-test, one-way ANOVA and Spearman Correlation were used to address sub-objectives of the research. During the scale development stage, a form consisting of 23 items and five factors was built. Through this scale, the sub-factors were set as online procedures, correct usage, access, health and social responsibility. As a result of the analysis, it was found that access factor had the highest means followed by correct usage, online procedures, health and social responsibility. The analysis of the university students' digital citizenship scores according to gender showed that there was a significant differentiation in favor of the female university students. The review of the results according to university variable further revealed significant differences. On the other hand, digital citizenship scores did not significantly differ among faculties. The comparisons made according to grades shoved that digital citizenship scores increased as the grade increasesd. In addition, its correlations with internet usage frequency and annual income were significant.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin bakış açısıyla, endüstri 4.0 yaklaşımına yönelik farkındalığın belirlenmesi: Aydın ADÜ örneği
Determining the awareness of university students for the industrial 4.0 approach: Example of Aydın
İBRAHİM İŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonometriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiUygulamalı Ekonometri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ÜNLÜ
- Üniversite öğrencilerinin flört şiddeti algıları ve toplumsal cinsiyet rollerini kabul düzeyleri
University students' perception of dating violence and the acceptance level of gender roles
BEGÜM AKDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiMarmara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH ÇOBAN
- Sanat eğitimi derslerinde dijital sanat ve teknoloji kullanımına ilişkin öğretim elemanları ve öğrenci görüşleri
Digital art and teaching on the use of technology in art education courses lecturers and students opinions
BÜŞRA AZİZE BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiGörsel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VESİLE AYKAÇ
- İletişim fakültesi öğrencilerinin reklam etiğine yaklaşımları
The approaches of communication students to advertising ethics
ALPEREN ESİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesiİletişim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARIŞ KARA
- Resim-iş öğretmenliği programında fotoğrafın işlevi ve yeri
The function and importance of photography in the programme of art and craft training
MERT GÜRHAN
Doktora
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. MEZİYET MOZAKOĞLU
PROF.DR. ÜMRAN BULUT