Karadeniz fıkralarına toplumsal cinsiyet açısından yaklaşım
An approach to the black sea jokes in terms of gender
- Tez No: 441190
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ZERRİN EREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın ve Aile Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Cinsiyet, biyolojik olarak kadın ve erkek olmak olarak tanımlanırken; toplumsal cinsiyet ise kadın ve erkeğe atfedilen özellikleri ifade eder. Toplumsal cinsiyet kültürel olarak inşa edilir. Toplumsal cinsiyet kavramını merkezine alarak kadın ve erkeğe farklı roller yükleyen, erkeğin mutlak egemenliğine dayanan ve kadını ikincilleştiren sistemin adı ataerkilliktir. Ataerkil yapı bilimde, politikada, ekonomide ve hayatın birçok dalında etkinliğini gösterir. Edebiyat yoluyla da söylemlerini bir kuşaktan diğerine aktarır. Türk Halk Edebiyatının kısa ve nükteli bir türü olan fıkralar, sözlü edebiyat geleneği içinde hayli öneme sahiptir. Karadeniz fıkraları da ülkemizde yaşlısından gencine herkesin bildiği, Türk kültürünün önemli bir türüdür. Fıkraların bireysel temsilden öte toplumun ortak kültür, inanç ve tutumlarını yansıtacağından hareketle Karadeniz fıkralarında kadınsılık ve erkeksilik özelliklerini ve rollerini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın sonunda zeki, hazırcevap, kurnaz, saf, boyun eğen, talep eden, cinselliği talep edemeyen, arzu nesnesi olan, ilgi bekleyen, duygusal, kıskanç, utangaç, güzel, kendinden emin, başkasının ihtiyaçlarına duyarlı, kaba dil kullanan, dırdırcı, tatlı dilli ve çapkın kadınlar tespit edilmiştir. Buna karşın erkeksilik özellikleri ise; zeki, hazırcevap, saf, kurnaz, esprili, cesur, riske girmeye istekli, mücadeleci, cesaretsiz, rekabetçi, saldırgan, güçlü, güçsüz, kendine güvenen, azimli-hırslı, inatçı, çalışkan, pratik, utangaç, namusuna ve şerefine düşkün, kaba, çapkın, cinselliği talep eden, cinsel iktidar sahibi, duyarlı-duygusal, tatlı dilli, kaba dil kullanan, inançlı ve milliyetçi olarak saptanmıştır. Kadın fıkra tipleri çoğunlukla evle tanımlanırken; ev temizliği, çocuk bakımı ve besleme gibi ev işleriyle uğraştıkları görülmüştür. Evin geçimini sağlayanın ise erkekler olduğu tespit edilmiştir. Erkek fıkra tipleri ise astronotluktan işçiliğe kadar çok geniş bir yelpazede mesleki çeşitliliğe sahiptirler.
Özet (Çeviri)
As the term sex is defined as being male or female biologically, the term gender which is culturally constructed refers to the traits attributed to a man and a woman. Patriarchy is the name of the system which ascribes different roles to a male or a female by being at the center of the term gender, based on absolute male domination and subordinates female. Patriarchal structure demonstrates its effectiveness in science, politics, economy and various areas of life. It hands its gendered discourse from one generation to another genaration by means of literature. Jokes, which are a short and witty kind of Turkish Folk Literature, have considerable importance in the oral literary tradition. Black Sea jokes also known by everyone from the oldest to the youngest in our country, are an important type of Turkish culture. It has been aimed to identify the female and male stereotypic traits and roles in the Black Sea jokes thinking that jokes reflect the common culture, beliefs and attitudes of the community beyond individual representation. At the end of the study, intelligent, witty, subtle, pure, submissive, demanding, can not demand sex, being an object of desire, attention-pending, emotional, jealous, shy, beautiful, confident, sensitive to someone else's needs, using harsh language, grouchy, using flattering words and flirtatious are identified as female stereotypic traits. On the other hand clever, witty, pure, cunning, brave, willing to take risks, contentious, timid, competitive, aggressive, strong, weak, self-confident, ambitious, greedy, stubborn, hardworking, demanding sex, practical, shy, honest and fond of his honor, rude, promiscuous, sensitive-emotional, soft-spoken, using harsh language, religious and nationalist are identified as male stereotypic traits. Besides women are associated with home, they are mostly depicted while doing such household chores as housework, child care and feeding. The men in the jokes have professions ranging from being a worker to an astronaut.
Benzer Tezler
- Mizah teorilerine göre Karadeniz fıkralarında gülmenin oluşumu
The formation of laughter in Black Sea jokes according to humor theories
BİRTEN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET DAĞLI
- Bölge ve yörelerle ilgili fıkra tipleri üzerinde bir araştırma (Rusya'da Çukotya Azerbaycan'daki Şeki ve Nehrem ve Türkiye'de Karadeniz fıkraları örnekleri)
A study on anecdote types about regions and districts (samples of anecdotes of Chukotka in Russian, Sheki and Nehrem in Azerbaijan, Black Sea reigon in Turkey)
DUYGU GÜNKIZIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİMCAN İNAYET
- Anayasa Mahkemesinin karar gerekçelerinin bağlayıcılığı sorunu
The bindingness problem of the reasons for judgment of the Consti̇tuti̇onal Court
SEMİH BATUR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HukukKaradeniz Teknik ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ŞEVKİ HAKYEMEZ
- İlkokul ve ortaokul öğrencilerinde mizah tutumunun gelişimi: 4-8. sınıf öğrencileri özelinde
Development of attitude towards humour in elementary school 4th-8th graders
ZEHRA TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM KIBRIS
- Deutsche ostfriesenwitze und Türkische schwarzmeerwitze (Ein textstruktureller und sprachdidaktischer vergleich)
Başlık çevirisi yok
MESUT GÖNÇ
Doktora
Almanca
1999
Alman Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ARDA