Söylem çözümleme yönteminin Türk Dili ve Edebiyatı öğretiminde kazandırılması hedeflenen becerilere etkisi
The effect of discourse analysis method use for the aimed skills in Turkish Language and Literature teaching
- Tez No: 443003
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TURHAN KAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi, Okuduğunu Anlama, Metin Çözümleme, Dil Kullanımı, Söylem Çözümleme Yöntemi, Language and Literature Teaching, Reading Comprehension, Textual Analysis, Langauge Use, Discourse Analysis Method
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 293
Özet
Bu çalışmanın amacı, söylem çözümleme yönteminin edebiyat öğretimine; okuduğunu anlama, metin çözümleme ve dil kullanımı açısından etkisini belirlemektir. Araştırmada nitel ve nicel verilerin birlikte kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmada deneysel modellerden 'ön test-son test kontrol gruplu' desen kullanılmış, ayrıca öğrencilerin söylem çözümleme yönteminin edebiyat derslerinde kullanımına ilişkin görüşleri belirlenmiştir Araştırmada, söylem çözümleme yöntem ve tekniklerinin uygulandığı deney grubu ile uygulanmadığı kontrol grubunun okuduğunu anlama, metin çözümleme ve dil kullanımı becerilerindeki başarıları arasındaki farkı ortaya koymak amacıyla, ön test-son test kontrol gruplu gerçek deneme modeli kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde, aritmetik ortalama, standart sapma, frekans, bağlantılı örneklemler için t Testi ve bağlantısız örneklemler için t Testi kullanılmıştır. Öğrencilerin edebiyat derslerinde söylem çözümleme yönteminin kullanılmasına ilişkin görüş ve düşünceleri yöntem öncesi ve sonrası uygulanan görüş formları yoluyla toplanmış, ayrıca uygulama sonunda“görüşme”tekniğinden faydalanılarak video kaydı alınmış, toplanan nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz ve içerik analizi yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2014–2015 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde, Erzurum il merkezinde yer alan Özel Bilkent Erzurum Laboratuvar Lisesi'nde öğrenim görmekte olan 11. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Deney grubu 20 (11/A), kontrol grubu ise 24 (11/B) öğrenci olmak üzere toplam 44 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veriler, nicel ve nitel araştırma tekniklerine uygun olarak araştırmacı tarafından geliştirilen başarı testi, öğrenci tanıma, gözlem ve görüşme formu ile video kaydı aracılığıyla toplanmıştır. Bu bağlamda öğrencilerin başlangıç seviyelerini ölçmek amacıyla bir“başarı testi”, öğrencileri tanımak amacıyla“öğrenci tanıma formu”, süreç içerisinde öğrencilerin durumlarını takip etmek amacıyla gözlem formu ve gözlem raporları, söylem çözümleme yönteminin edebiyat derslerinde kullanımı hakkında öğrencilerin görüşlerini tespit etmek amacıyla bir“görüşme formu”geliştirilmiştir. Araştırma sonucunda; söylem çözümleme yönteminin uygulandığı deney grubundaki öğrencilerin hem okuduğunu anlama, metin çözümleme ve dil kullanımı becerilerinin hem de akademik başarılarının arttığı görülmüştür. Söylem çözümleme yönteminin öğretim süreci ve sürece ilişkin bulguları incelendiğinde; süreci etkin hale getirdiği, okuduğunu anlama, metin çözümleme ve dil kullanımı becerilerinin gelişimini sağladığı, anlamlı, kalıcı ve başka alanlarla taşınabilecek öğrenme durumları sağladığı, öğrenciler üzerinde etkili olduğu, eğitim sürecini zevkli bir hale getirerek derse katılımı arttırdığı, öğrencilerin sosyal ve iletişim becerilerine de katı yaparak kişisel gelişimlerini desteklediği gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to identify the effect of discourse analysis method use on students' reading comprehension, textual analysis and use of language. In this study, the real test model with pre-test and post-test control group was used in order to determine the difference of academic achievement between experimental group, on which discourse analysis method in literature teaching was applied and of control group, on which traditional teaching methods used. Moreover, students' opinions and thoughts on the use of discourse analysis method in literature teaching were also pointed out. In the analysis of quantitative data, arithmetic mean, standard deviation, frequency,t-test for dependent samples and t-test for independent samples were used. Students' opinions and thoughts on the use of discourse analysis method in literature teaching were collected by the use of forms designed by the researcher, applied before and after the process. Additionally, at the end of the process“interview”technique was utilized by video-recording. All the data collected were analyzed through descriptive and content analysis approaches. The study group of the research consists of 11th grade students of Bilkent Erzurum Laboratory School in 2014-2015 Academic year, 20 (11/A) students of test group and 24 (11/B) students of control group. The data of this study were gathered through achievement tests developed by researcher in accordance with quantitative and qualitative research techniques, video-recording, student identification, classroom observation and interview form. Within this scope, an“achievement test”in order to evaluate students‟ entry level; a“student identification form”to have information about students and an“interview form”to identify students' opinions on the use of discourse analysis method in literature teaching were developed. As a result of this study, it can be affirmed that test group students, who were applied discourse analysis method, skills of reading comprehension, textual analysis and use of language were improved in addition to their academic success. When the process of applying discourse analysis method and its findings are examined, it can be concluded that this method helps students to develop their skills of reading comprehension, textual analysis, use of language, critical thinking, evaluative thinking, analysis and synthesis and provides environments in which meaningful and permanent learning can be achieved, can be transferred to and used in other areas; is very effective on students, increases students' active participation in lessons by making them more enjoyable, supports personal development of students by contributingto their social and communication skills.
Benzer Tezler
- Türkiye ve Türkler söylemi: Bild Gazetesi örneği
The discourse of Turkey and the Turks: the case of the Bild Newspaper
MAHMUD SAMİ TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEYDA OZİL
- Bilge Karasu'nun 'Gece' adlı romanının göstergebilimsel çözümlemesi
A semiotic analysis of Bilge Karasu's novel named 'Night'
BİLAL UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKırklareli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL İBRAHİM İSKENDER
- Dergâh (1921)'tan Varlık (1933)'a Türk şiiri
Turkish poetry from Dergâh (1921) to Varlık (1933)
DİNÇER APAYDIN
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÂZIM H. POLAT
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Huzur adlı romanının göstergebilimsel çözümlemesi
Semiotic analysis of Ahmet Hamdi Tanpınar's Novel titled Huzur
MİNE NİHAN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR ODACI